кура́тар

(лац. curator = апякун)

асоба, якой даручана кіраўніцтва, нагляд за кім-н., чым-н. (напр. к. групы).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

операти́вный

1. мед. аперацы́йны;

операти́вное вмеша́тельство аперацы́йнае ўмяша́нне;

2. аператы́ўны;

операти́вное руково́дство аператы́ўнае кіраўні́цтва;

операти́вная сво́дка аператы́ўная зво́дка;

операти́вная гру́ппа аператы́ўная гру́па.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

włodarz

м.

1. кніжн. галава; кіраўнік; гаспадар;

~e miasta — кіраўніцтва горада;

2. уст. стараста

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zwierzchnictwo

zwierzchnictw|o

н.

1. начальства; вышэйшыя ўлады;

2. кіраўніцтва;

pod ~еm — пад кіраўніцтвам

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

direction

[dəˈrekʃən]

n.

1) кіру́нак -ку m.

2) указа́ньне n., дырэкты́ва or pl. дырэкты́вы; інстру́кцыя f., прадпіса́ньне n. (ле́карскае)

3) кіраўніцтва, правады́рства n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

падпара́дкаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны; зак.

1. каго-што. Зрабіць залежным, паставіць у залежнасць ад каго-, чаго-н., прымусіць дзейнічаць адпаведна чаму-н.

П. каго-н. свайму ўплыву.

П. жыццё адзінай мэце.

2. каго-што. Паставіць пад непасрэднае кіраўніцтва, перадаць у чыё-н. непасрэднае распараджэнне, падначаліць.

П. інстытут Акадэміі навук.

3. што. У граматыцы: звязаць паводле спосабу падпарадкавання.

|| незак. падпарадко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. падпара́дкаванне, -я, н.

Знаходзіцца ў чыім-н. падпарадкаванні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цэнтраліза́цыя

(ад лац. centralis = які знаходзіцца ў сярэдзіне)

сканцэнтроўванне чаго-н. у адным цэнтры, аб’ядноўванне ў адным месцы, у адных руках (напр. ц. кіраўніцтва, ц. капіталу).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ку́рыя, ‑і, ж.

1. Гіст. Аб’яднанне некалькіх патрыцыянскіх родаў у Старажытным Рыме.

2. Разрад выбаршчыкаў па нацыянальнай, маёмаснай, расавай і інш. прыметах у капіталістычных краінах. Рабочая курыя.

•••

Рымская (папская) курыя — сукупнасць цэнтральных устаноў, цераз якія рымскі папа ажыццяўляе кіраўніцтва каталіцкай царквой.

Феадальная курыя — савет сеньёра з яго васаламі ў сярэднія вякі.

[Лац. curia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэкана́т

(ням. Dekanat, ад с.-лац. decanatus)

кіраўніцтва факультэта на чале з дэканам 1, а таксама памяшканне, дзе яно знаходзіцца.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

безгало́ўе, ‑я, н.

1. Пра адсутнасць добрага кіраўніцтва, разумнай галавы. [Сяргей:] — І ты, Макар, пра гэта падумай. Не век жа табе звекаваць у гэтым безгалоўі. Сабаленка.

2. Абл. Пра вельмі дрэннае надвор’е (завіруху, дождж, буру). У такое безгалоўе ні кажух, ні валёнкі не ўпасуць. Ваўкі і тыя ідуць з лесу бліжэй да будыніны. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)