гегемо́нія

(гр. hegemonia = кіраўніцтва)

кіроўная роля, першынство якога-н. класа, дзяржавы ў адносінах да іншых класаў, дзяржаў (напр. палітычная г., фінансавая г.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

стратэ́г, ‑а, м.

Палкаводзец, знаўца стратэгіі (у 1 знач.). [Генерал-маёр] меў вялікі ваенны вопыт і сярод генералітэт[у] лічыўся лепшым стратэгам і тактыкам. Шамякін. // перан. Высок. Празорлівы, вопытны палітычны кіраўнік; чалавек, які валодае майстэрствам кіраўніцтва грамадскай і палітычнай барацьбой. [Ленін] увабраў у сябе .. ўсё лепшае, што ёсць у людзях, у народзе. Ленін — геніяльны стратэг рэвалюцыі. Ленін — баец, Ленін — вучоны, Ленін — інтэлігент. «Звязда».

[Ад грэч. stratēgos — военачальнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

direction [dəˈrekʃn] n.

1. кіру́нак, напра́мак; in the direction of у кіру́нку да;

from all directions з усі́х бако́ў;

He has a good sense of direction. Ён добра арыентуецца.

2. pl. directions указа́нні

3. кіраўні́цтва;

the direction of a play пастано́ўка п’е́сы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

стыль¹, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Сукупнасць характэрных рыс, блізкасць выразных мастацкіх прыёмаў і сродкаў, што абумоўліваюць сабой адзінства якога-н. напрамку ў творчасці.

Нацыянальны с. у жывапісе.

Архітэктурныя стылі.

2. Метад, характар, сукупнасць прыёмаў якой-н. работы, дзейнасці, паводзін.

С. кіраўніцтва.

Вольны с. плавання.

3. Сукупнасць прыёмаў выкарыстання моўных сродкаў для выказвання тых ці іншых ідэй, думак у розных умовах маўленчай практыкі.

С.

Івана Мележа.

Публіцыстычны с.

Навуковы с.

|| прым. стылісты́чны, -ая, -ае і стылявы́, -а́я, -о́е.

Стылістычныя памылкі.

Стылістычны прыём.

Стылявыя катэгорыі.

Стылявая дасканаласць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пярэ́чанне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пярэчыць; заява аб нязгодзе з чым‑н. Ідэя стварэння адзінага аператыўнага кіраўніцтва атрадамі таксама не сустрэла пярэчанняў. Казлоў. [Варончык] першым выйшаў, падкрэсліўшы гэтым, што размова закончана і пярэчанняў быць не можа. Кавалёў.

2. Доказ таго, хто пярэчыць. Ён хоць і заходзіў сюды разам з Гаем, але не вельмі соваўся са сваімі пярэчаннямі і ініцыятывай. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самацёк, ‑у, м.

1. Рух вадкасці або сыпкіх рэчываў сілай свайго цяжару.

2. перан. Ход якой‑н. справы, працы без плана, без кіраўніцтва; стыхійнае ажыццяўленне чаго‑н. Гэту работу неабходна праводзіць з вялікай актыўнасцю, мэтанакіраванасцю, не дапускаючы ніякага самацёку. Машэраў. Неабходна было ініцыятыву работнікаў завода накіраваць у патрэбнае рэчышча, знішчыць самацёк, унесці ў працоўны працэс пэўную сістэму і планавасць. Кудраўцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

government [ˈgʌvənmənt] n.

1. ура́д;

central/federal government цэнтра́льны/федэра́льны ўрад;

coalition government кааліцы́йны ўрад;

form a government cфармірава́ць ура́д;

lead a government узнача́льваць ура́д

2. кіраўні́цтва;

be in government быць ва ўла́дзе

3. кірава́нне;

local government мясцо́вае сама кірава́нне

4. ling. кірава́нне

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

government

[ˈgʌvərnmənt]

n.

1) ура́д -у m.

2) кірава́ньне n. (кра́ем, шта́там)

3) ура́д -у m.

4) лад кірава́ньня

5) кіраўні́цтва n., упра́ва f.

6) Gram. кірава́ньне n.

- self-government

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

дэмакра́тыя, ‑і, ж.

1. Палітычны лад, пры якім вярхоўная ўлада належыць народу. Сацыялістычная дэмакратыя.

2. Спосаб кіраўніцтва якім‑н. калектывам, які забяспечвае шырокі ўдзел і рашаючы ўплыў усяго калектыву. Унутрыпартыйная дэмакратыя. Прафсаюзная дэмакратыя.

•••

Буржуазная дэмакратыя — палітычны лад, пры якім парламентарызм з’яўляецца прыкрыццём дыктатуры буржуазіі над працоўнымі.

Народная дэмакратыя — палітычны лад у радзе краін Еўропы, які выконвае функцыю дыктатуры пралетарыяту для ліквідацыі капіталістычных элементаў і пабудовы сацыялістычнай грамадства.

[Ад грэч. dēmos — народ і kratos — сіла, улада.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стратэ́гія

(гр. strategia, ад stratos = войска + ago = вяду)

1) навука аб вядзенні вайны, майстэрства вядзення вайны (параўн. тактыка 1);

2) перан. майстэрства кіраўніцтва, заснаванае на доўгатэрміновых прагнозах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)