2) ліст кардону або цвёрдай паперы, на які наклейваюцца ілюстрацыі ў кнігах і часопісах;
3) кардонная рамка для малюнкаў, фатаграфічных картак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
падабра́цьсов.
1. (каго, што да чаго) подобра́ть (кого, что к чему);
п. ключ да замка́ — подобра́ть ключ к замку́;
п. га́льштук да касцю́ма — подобра́ть га́лстук к костю́му;
2. (с земли, с пола) подня́ть, подобра́ть;
3. (ноги, хвост) поджа́ть;
4. (под себя) подмя́ть;
мядзве́дзь ~бра́ў пад сябе́ паляўні́чага — медве́дь подмя́л под себя́ охо́тника;
◊ і кро́шкі п. — быть похо́жим как две ка́пли воды́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фан.муз. F n -, -;
ключ фа F-Schlüssel m -s, -;
фа-дые́з Fis n -;
фа-бемо́ль Fes n -;
фа-мажо́р F-Dur n -;
фа-міно́р f-Moll n -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дарабі́ць, ‑раблю, ‑робіш, ‑робіць; зак., што.
Зрабіць да канца, завяршыць работу над чым‑н. Дарабіць стол. □ Усё навокал патанала ў мяккіх, шызых прыцемках, але Макаравы вочы бачылі і праз гэту смугу: калодзеж з вечкам, дзве маладыя бярозкі пад акном, пахілыя веснічкі, якія ён не дарабіў, сенцы без дзвярэй.Асіпенка.// Зрабіць дадаткова, прырабіць. Дарабіць сенцы да хаты. Дарабіць ручку да дзвярэй. Дарабіць ключ.// Дапрацаваць, выправіць, што‑н. дадаўшы. Дарабіць праект.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ду́мацца, ‑аецца; безас.незак.
1. Уяўляцца ў думках; здавацца. Не то сніцца, не то думаецца Агею пра тое страшнае, што здарылася з ім у асеннюю раніцу.Крапіва.[Любе] думалася, што з кожнага акна на яе паказваюць пальцамі.Чорны.
2. Аб стане роздуму, разважання, абдумвання чаго‑н. [Косцік] любіць марыць у адзіноце. Тады неяк лёгка і раздольна думаецца.С. Александровіч.Дзе ўзяў бацька ключ, каб адамкнуць хату — аб гэтым не думалася.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БА́ЗА ДА́НЫХ,
упарадкаваная сукупнасць даных, прызначаных для захоўвання, назапашвання і апрацоўкі інфармацыі з дапамогай ЭВМ; састаўная частка банка даных. Пры стварэнні, абслугоўванні і папаўненні базы даных выкарыстоўваецца сістэма кіравання базамі даных, у аснову якой закладзена матэм. мадэль упарадкавання інфармацыі.
Адзінкай захавання і доступу да базы даных з’яўляецца запіс, напрыклад бібліягр. карта электроннага каталога, рэферат артыкула ў аўтаматызаваным рэфератыўным часопісе, чарцёж дэталі ў сістэме аўтаматызацыі праектавання. Кожны запіс мае загаловак (ключ), па якім яго можна знайсці. Загалоўкі запісаў аб’ядноўваюцца ў даведачныя табліцы, якія забяспечваюць поўную аўтаматызацыю пошуку інфармацыі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕНЗАРАЗДА́ТАЧНАЯ КАЛО́НКА,
помпавая ўстаноўка для водпуску бензіну і інш. відаў вадкага аўтамаб. паліва на аўтазаправачных станцыях (АЗС). Злучаецца трубаправодам з паліўнымі рэзервуарамі; колькасць бензіну, што адпускаецца, адмерваецца аўтам. лічыльнікам.
Аўтаматызаваныя бензараздатачныя калонкі маюць высокапрадукцыйныя помпы з выбуховабяспечнымі электрарухавікамі, лічыльнікамі сумарнай і разавай выдачы, мех. або электрамех. дазатарамі. Сучасныя бензараздатачныя калонкі абсталяваны электроннымі прыстасаваннямі для падсумоўвання аб’ёму і кошту паліва, што адпускаецца на працягу пэўнага часу кожнаму кліенту, які мае спецыяльна закадзіраваны ключ, у гэтым выпадку запраўляць аўтамабіль можна ў любым месцы, дзе ёсць такія бензараздатачныя калонкі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Argenteis hastis pugnare
Змагацца срэбнымі дзідамі.
Сражаться серебряными копьями.
бел. Капейка камень дзяўбе. Ісці не з носам, а з падносам. І кола круціцца лягчэй, калі яго падмажуць.
рус. Удить золотой удой. Уда серебряная тянет рыбу со дна моря.
фр. Clé d’or passe partout (Золотой ключ везде проходит).
англ. Money opens all doors (Деньги открывают все двери).
нем. Goldener Hammer bricht eisernes Tor (Золотой молот ломает и железные ворота).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
insert
[ɪnˈsɜ:rt]
v.t.
1) устаўля́ць
to insert a letter in a word — уста́віць лі́тару ў сло́ва
2) усо́ўваць, утыка́ць
to insert a key in a lock — усу́нуць ключ у замо́к
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
тарцо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тарца (у 1 знач.). Тарцовая паверхня.// Размешчаны ў тарцы. Тарцовае акно. Тарцовыя дзверы вагона.// Які выконвае якое‑н. дзеянне з боку тарца. Тарцовы ключ. Тарцовая разьба.
2. Які пакрыты тарцамі (у 2 знач.). Тарцовая маставая. □ Па баках вуліцы, не зважаючы на ранні час, стаялі на каленях багамольныя людзі, кабеты і мужчыны, заўзята білі сябе ў грудзі кулакамі і прыпадалі ілбамі да халоднага тарцовага бруку.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)