Мігаце́ць1 ’паказвацца на кароткі час і знікаць з поля зроку’, ’свяціць няроўным бляскам’ (ТСБМ, Яруш., Шат., Растарг.), ’ярка блішчэць’ (Шат.), ’пералівацца колерамі’ (КЭС, лаг.), мігце́ць ’тс’, ’ледзь свяціць’ (ТСБМ, Яруш.). Да прасл.migъtěti ’бліскацець, міргаць’ (Мяркулава, Этимология–1973, 58–59), і.-е. аснова *meig‑, якая ў балт. групе моў лае значэнні ’спаць’ (гл. міг) і ’туман’ (літ.miglà, лат.migla), як і ў ст.-грэч. (ὀμίχλη), алб. (mjegull), ст.-інд. (mēgha), авест. (māeɣa) мовах (Скок, 2, 420).
Мігаце́ць2 ’імжыць’ (рэч., Нар. сл.). Семантычны балтызм. Параўн. літ.miglà, лат.migla ’туман’, літ.miglóti(s) ’засцілацца туманам’. Да мігаце́ць1, міг (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чуллі́васцьж.
1. (адчуванне) Spürsinn m -(e)s, Schärfe der Sinne; Héllhörigkeit f - (слыху); Séhkraft f -, Séhvermögen n -s (зроку);
2. (спагадлівасць) Zártgefühl n -(e)s, Féingefühl n, Féinfühligkeit f -; Táktgefühl n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
КУРЫ́НАЯ СЛЕПАТА́, начная слепата,
парушэнне зроку ў чалавека пры слабым асвятленні (змярканне, ноч, штучнае зацямненне). Бывае ад арганічных або функцыянальных змен у зрокавым пурпуры, пры парушэннях утварэння і распаду зрокавага пігменту радапсіну ў палачках сятчаткі вока.
Адрозніваюць сімптаматычную К.с. (пры арган. хваробах вока і хваробах зрокавага нерва, пры глаўкоме), функцыянальную (пры нястачы вітамінаў A, B2, PP) і прыроджаную (пры пігментнай дэгенерацыі сятчаткі). Лячэнне: прэпараты вітамінаў A, B1 B2, C, PP, харчаванне, багатае на гэтыя вітаміны. карацін.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
sight1[saɪt]n.
1. зрок;
long/short sight дальназо́ркасць/блізару́касць;
lose one’s sight сле́пнуць
2. по́ле зро́ку;
be in/within sight быць ба́чным;
be out of sight быць няба́чным
3. по́зірк;
at the sight of smth./smb. уба́чыўшы што-н./каго́-н.
4. від, відо́вішча;
a sore sight нікчэ́мнае відо́вішча
5. выда́тная мясці́н а ( горада), славу́тасць;
see the sights агляда́ць славу́тыя мясці́ны
♦
at first sight на пе́ршы по́гляд;
at/on sight адра́зу, без падрыхто́ўкі;
catch sight of smb./smth. уба́чыць каго́-н./што-н.;
hate/loathe/be sick of the sight of smb./smth. :I hate the sight of him. Я бачыць яго не магу;
keep sight of smb./smth.;
keep smb./smth. in sight трыма́ць што-н./каго́-н. у по́лі зро́ку; не выпуска́ць з-пад ува́гі;
lose sight of smth. губля́ць што-н. з по́ля зро́ку;
out of sight, out of mind з вачэ́й сышо́ў – i з па́мяці звалі́ўся
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
зрокм. Gesíchtssinn m -(e)s; Séhkraft f -, Séhvermögen n -s; Áugenlicht n -(e)s;
мець до́бры зрок gute Áugen háben;
по́ле зрокумед. Gesíchtsfeld n -(e)s, -er; Séhfeld n, Blíckfeld n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
БІ́РЫЧ Тамара Андрэеўна
(н. 5.4.1939, Мінск),
бел. афтальмолаг. Д-рмед.н., праф. (1988). Дачка Т.В.Бірыч. Скончыла Мінскі мед.ін-т (1962). З 1975 працуе ў ім. Навук. працы па камп’ютэрных метадах дыягностыкі і даследаванняў у афтальмалогіі з выкарыстаннем флюарэсцэнтнай ангіяграфіі, вывучэнні ўздзеяння малых дозаў радыяцыі на орган зроку, укараненні новых тэхналогій хірург. лячэння глаўком, катарактаў, адслаення сятчаткі. Распрацавала і ўкараніла рэканструкцыйныя аперацыі на вочным яблыку (у т. л. перасадку рагавіцы), імплантацыю штучных хрусталікаў пасля выдалення катарактаў, лазерныя метады лячэння хвароб вачэй.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БІЯЛАГІ́ЧНЫ ЎЗРО́СТ, паказчык, які характарызуе пэўны этап развіцця арганізма з уласцівай яму сукупнасцю абменных, марфал., функцыян. і рэгулятарных асаблівасцяў і адаптыўных магчымасцяў, якія мяняюцца з цягам часу. Вызначаецца станам скуры і яе вытворных, зубоў, ступенню акасцянення шкілета, вастрынёй зроку, дыяпазонам акамадацыі хрусталіка і інш. Біялагічны ўзрост можа не адпавядаць храналагічнаму — апярэджваць ці адставаць ад яго. Тэмп біял. узроставых змен залежыць ад спадчыннасці і ўмоў навакольнага асяроддзя (для чалавека — умовы быту, харчаванне, прафес. шкоднасці, хранічныя інтаксікацыі алкаголем, наркотыкамі, нікацінам і інш.).
3. (пазбавіць здольнасці разумець што-н.) in die Írre führen; verblénden vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
БІНАКУЛЯ́РНЫ ЗРО́К,
зрок абодвума вокамі і фарміраванне пры гэтым адзінага зрокавага ўспрымання (відарысу) аб’екта. Дае магчымасць вызначыць таксама ўзаемнае размяшчэнне прадметаў у прасторы, зрокава меркаваць аб іх аддаленасці. Пры бінакулярным зроку вочы размешчаны так, што адлюстраванне аб’екта трапляе на ідэнтычныя, сіметрычна размешчаныя ўчасткі сятчаткі абодвух вокаў. Калі адлюстраванне выявіцца на несіметрычных участках, вочы рэфлекторна паварочваюцца, пакуль сіметрыя не будзе дасягнута. Адзнака аддаленасці прадметаў і іх узаемнага размяшчэння адбываецца ў кары галаўнога мозга на аснове аналізу і сінтэзу сукупнасці нерв. імпульсаў, якія зыходзяць з сеткаватых абалонак і вочных мышцаў.