ула́шчыць, ‑шчу, ‑шыш, ‑шчыць; зак., каго.
Разм. Улагодзіць, задобрыць каго‑н. Гаспадар змоўк, зразумеўшы, што госця нічым улашчыць нельга. Шамякін. Зазыба яўна хацеў улашчыць Драніцу, але таксама давесці сваё. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
be one’s own man
а) быць сам сабе́ гаспада́р, быць незале́жным ні ад ко́га
б) трыма́ць сябе́ ў рука́х
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
own2 [əʊn] v.
1. вало́даць; улада́ць, мець;
Who owns this house? Хто гаспадар гэтага дома?
He behaves as if he owns the place. Ён паводзіць сябе так, нібыта ён тут гаспадар.
2. dated прызнава́цца, прызнава́ць;
own a child прызнава́ць сваё бацько́ўства;
They owned (that) they were wrong. Яны прызналі, што па мы ліліся.
own up [ˌəʊnˈʌp] phr. v. прызнава́цца (у чым-н.);
She owned up to telling lies. Яна прызналася, што сказала няпраўду.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
безгаспада́рлівасць, ‑і, ж.
Уласцівасць безгаспадарлівага; няздольнасць умела і эканомна кіраваць гаспадаркай. Вось яму [старшыні суседняга калгаса] «Сокала» пасылаць не варта: абавязкова папракне ў фанабэрстве, у безгаспадарлівасці.. бо сам ён гаспадар эканомны і сціплы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсялі́цца, ‑сялюся, ‑селішся, ‑селіцца; заг. падсяліся; зак.
Пасяліцца сумесна з кім‑н. або блізка да каго‑, чаго‑н. Падсяліцца да суседа. □ Гаспадар — былы хутаранін. З год, як падсяліўся да вёскі. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узбуйні́цца, ‑ніцца; зак.
Стаць узбуйнелым, зрабіцца больш буйным па памерах, аб’ёму, складу і пад. Цяпер, калі калгас узбуйніўся, павялічыўся разы ў тры, патрэбен быў добры гаспадар-бухгалтар — правая рука старшыні. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
zawołany
1. пакліканы;
2. прыродны; спрактыкаваны;
zawołany gospodarz — гаспадар ад Бога (ад нараджэння)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
нікуды́шны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Нікуды не варты; дрэнны. Нікудышны гаспадар. □ Надвор’е сапраўды было нікудышнае. Сіняўскі. Старая Дар’я пакінула маладому Ігнату ў спадчыну дзве дзесяціны нікудышнай зямлі ды хацінку ў два акенцы. Шашкоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чатырнаццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Узростам у чатырнаццаць гадоў. На другі дзень палова вёскі ўступіла ў калгас, і ў ліку першых — яе Сяргей, чатырнаццацігадовы гаспадар. Шамякін.
2. Працягласцю ў чатырнаццаць гадоў. Чатырнаццацігадовы перыяд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэфініты́ўны
(лац. definitivus = вызначальны)
канчатковы;
д-ыя органы — пастаянныя органы дарослай жывёліны ў адрозненне ад часовых лічынкавых і зародкавых органаў;
д. гаспадар — жывёла, у якой паразіт дасягае палавой спеласці і размнажаецца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)