Паты́лак ’задняя частка галавы’ (гом., Мат. Гом.). Рус. поты́лок ’удар па патыліцы’; пск., цвяр. ’патыліца, карак у скаціны’, серб.-харв. по̀тиљак ’патыліца’. Прасл. архаізм роtуlъкъ. Да тыл (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нахі́л м

1. Néigung f -, -en (галавы);

2. Ábhang m -(e)s, -hänge (схіл, спуск);

3. спарт Béugen n -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

канёк¹, канька́, мн. канькі́, канько́ў, м.

1. гл. конь.

2. Месца сыходжання нахіленых плоскасцей двухсхільнага даху, вільчык страхі.

3. Разное ўпрыгожанне ў выглядзе конскай галавы на канцы падоўжнага бруса, што ўтварае верхні край страхі.

Разны к. упрыгожвае дах.

4. перан. Любімая тэма размовы, любімы занятак каго-н.

Чытанне вершаў было яго каньком.

Акардэон — мой к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ГАРАДСКІ́ ГАЛАВА́,

службовая асоба ў Рас. імперыі. Узначальваў гарадскую думу і гарадскую ўправу. Пасада ўведзена ў 1785. Паводле гарадской рэформы 1870—75 гарадскі галава выбіраўся на 4 гады гар. думай і зацвярджаўся міністрам унутр. спраў (у губ. гарадах) або губернатарам. У невял. гарадах выконваў функцыі гар. управы. Сумяшчэнне ў асобе гарадской галавы пасад старшыні гар. управы і старшыні гар. думы абмяжоўвала дзейнасць апошняй і пакідала магчымасць самавольства. З 1892 гарадскі галава лічыўся чыноўнікам дзярж. службы. Паводле закону ад 16.6.1870 на пасады гарадской галавы і яго намеснікаў забаранялася выбіраць яўрэяў, што асабліва датычыла бел. губерняў.

А.М.Люты.

т. 5, с. 47

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

headlong​2 [ˈhedlɒŋ] adv.

1. галаво́й упе́рад

2. неабду́мана, стрымгало́ў

3. шалёна, імклі́ва, імпэ́тна;

He rushed headlong into danger. Ён кінуўся насустрач небяспецы на скрут галавы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

◎ *Плошчыць, пруж. плошчыт (вушы) 4[конь] стрыжэ вушамі (пра каня)’ (ЛА, 1), рус. плоіцить ’плюшчыць, рабіць плоскім’. Да плоскі (гл.): стрыгучы вушамі, конь робіць іх плоскімі і прыціскае да галавы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

wywietrzeć

wywietrz|eć

зак. выветрыцца;

~ało z głowy — вылецела з галавы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дапусці́цца, ‑пушчуся, ‑пусцішся, ‑пусціцца; зак.

Дайсці да якога‑н. стану; апусціцца. І не выходзіла з галавы думка: няўжо Васіль дапусціўся да таго, што данёс польскай паліцыі на Мартына? Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адмахну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., што.

Узмахам рукі, галавы адкінуць. Заяц адмахнуў грыўку вышэй на лоб, узважыў бот на руцэ, пастукаў костачкамі пальцаў па падэшве, прыцмокнуў. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пята́, -ы́, ДМ пяце́, мн. пя́ты і (зліч. 2, 3, 4) пяты́, пят, ж.

1. Задняя частка ступні, а таксама частка панчохі, шкарпэткі, якая закрывае яе.

Пяты ныюць (ад хадзьбы). Наступаць на пяты каму-н. (таксама перан.; даганяць).

2. Апорная частка чаго-н. (спец.).

П. дзвярэй.

◊

Ахілесава пята (кніжн.) — найбольш слабае месца каго-, чаго-н. [са старажытнагрэч. міфа пра Ахілеса, які меў толькі адно слабае месца на целе — пяту].

Да пят (разм.) — пра вельмі доўгае, амаль да зямлі адзенне, касу.

З (ад) галавы да пят (разм.) — тое, што і з галавы да ног.

Пад пятой каго або чыёй (разм.) — пад прыгнётам, пад уладай.

Па пятах за кім (разм.) — следам за кім-н., не адстаючы (хадзіць, гнацца).

|| прым. пя́тачны, -ая, -ае (да 1 знач.), пя́тавы, -ая, -ае (да 2 знач.) і пя́тны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)