дзіра́вы, ‑ая, ‑ае.
З дзіркай (дзіркамі). Дзіравае вядро. Дзіравая лодка. □ Галубы ў старым, дзіравым кошыку, падвязаным пад лацінай, выседзелі галубянят. Брыль. // Зношаны да дзірак, парваны (пра адзенне, яго часткі). Дзіравая кашуля. □ Дзіравую кішэню ніколі не напоўніш. Прыказка.
•••
Дзіравая барада гл. барада.
Дзіравая галава гл. галава.
Дзіравая памяць гл. памяць.
Дзіравыя рукі гл. рука.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наздра́ты, ‑ая, ‑ае.
З вялікімі ноздрамі. Часам галава [каровы] прыпыніцца, у шыбу ўпрэцца вільготная наздратая пыса і зашуміць моцна, нюхнуўшы паветра. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патла́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. пагард. З патламі, кудлаты, калматы. Патлаты хлопец. □ З-пад коўдры выткнулася патлатая, у завітках рыжая галава. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асіве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Пасівець, ссівець. [Аміля:] — Позна ты цяпер ужо думаеш выйсці ў вялікія маштабы. Галава твая асівела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Мазкаўто́ўня, мозгото́ўня, мошкотоўня ’галава’ (ТС). У выніку кантамінацыі лексем мазгатня́ і мазгаўня (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Макатры́га ’галава’ (Бяльк.) — рэгіяналізм, утвораны ад макатра́ (гл.) і экспрэсіўнага суф. ‑ыг‑а.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рагало́вы ’калматы’ (Мат. Гом.). Магчыма, кантамінацыя рог 1 (гл.) і галава (гл.) (< *рогагаловы?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
булава́, -ы́, мн. була́вы і (з ліч. 2, 3, 4) булавы́, була́ў, ж.
1. Кароткае жазло з патаўшчэннем на канцы ў выглядзе шара або васьмігранніка (гіст.).
Атаманская б.
І да булавы трэба галава (прыказка).
2. Гімнастычны ручны снарад, які мае выгляд бутэлькі з патаўшчэннем на вузкім канцы.
Практыкаванні з булавой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гало́ўка, -і, ДМ -ло́ўцы, мн. -і, -ло́вак, ж.
1. гл. галава.
2. Шарападобны плод або прадаўгаватае суквецце раслін.
Г. канюшыны.
Г. лёну.
3. толькі мн. Пярэдняя частка саней.
Пакласці мяшок у галоўкі.
4. толькі мн. Пярэдняя частка ботаў, якая пакрывае пальцы і верхнюю частку ступні.
Паставіць у ботах новыя галоўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пахіцэфа́лія
(ад гр. pachys = моцны + -цэфалія)
галава з моцнай пляскатасцю патыліцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)