карыялі́зіс

(ад карыя- + гр. lysis = распад)

1) растварэнне клетачнага ядра; апошні этап некрабіёзу, які папярэднічае смерці клеткі;

2) знікненне структуры клетачнага ядра ў перыяд паміж дзвюма фазамі яго падзелу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

«БЕ́ЛКУ ТРЭ́СЦІ»,

бел. нар. дзіцячая гульня. Гульцы становяцца ў рад адзін за адным нагнуўшыся, і кожны абнімае за паясніцу папярэдняга гульца. Апошні гулец садзіцца на папярэдняга, як на каня, і імкнецца хутка пры дапамозе рук пералезці далей на наступнага, з таго яшчэ далей, пакуль не перапаўзе ўсіх. Гульцы стараюцца «пералазчыка» трэсці, каб скінуць яго. Калі гулец перапаўзе ўсіх, ён становіцца наперадзе, а той, хто цяпер апошні, пачынае рабіць тое ж самае. Так працягваецца, пакуль кожны не паспрабуе прапаўзці па ланцужку.

т. 3, с. 79

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

змяні́цца, змяню́ся, зме́нішся, зме́ніцца; зак.

1. Стаць іншым.

Жыццё ў вёсцы змянілася.

З. з твару (пра перамену ў выразе твару).

2. Замяніцца другім, другімі (на якой-н. пасадзе, месцы).

За апошні час тут змяніліся тры старшыні калгаса.

3. Вызваліцца ад абавязкаў, якія выконваюцца пазменна.

З. з дзяжурства.

4. Змяніць на сабе бялізну, адзенне (разм.).

Не было ў што з. (безас.).

|| незак. зме́ньвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. змяне́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.) і зме́на, -ы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

llerltzt

1.

a са́мы апо́шні, кра́йні; канцавы́

2.

adv: у апо́шнюю ча́ргу; пад кане́ц

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

АНДРО́НІК I

(Andronikos) Камнін (1118—12.8.1185),

візантыйскі імператар з 1183, апошні з дынастыі Камнінаў. Захапіў прастол, скарыстаўшы нар. рух. Імкнучыся ўмацаваць бюракратычны апарат і знішчыць карупцыю, праводзіў палітыку тэрору супраць арыстакратыі. Пакараны смерцю.

т. 1, с. 356

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АБРЭ́НАВІЧЫ

(Обреновићи),

княжацкая [1815—42, 1858—82], потым каралеўская [1882—1903] дынастыя ў Сербіі. Заснавальнік Мілаш Абрэнавіч. У 1842—58 Абрэнавічы ў выгнанні. Правіцелі дынастыі Абрэнавічаў: Мілаш [1815—39, 1858—60]; Міхаіл [1839—42, 1860—68]; Мілан [1868—89; з 1882 — кароль]; Аляксандр [1889—1903]. Апошні з Абрэнавічаў Аляксандр забіты групай афіцэраў — прыхільнікаў Карагеоргіевічаў.

т. 1, с. 42

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

фане́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. Невялікі кавалак фанеры. Вось і домік сувязнога.. Два акны на вуліцу, у адным замест верхняй шыбы фанерка, як і тады, калі.. [Сяргей] быў тут у апошні раз... Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бле́шня ’блясна’ (БРС). Рус. дыял. бле́сня́, блешня́, блёшка, укр. бле́шня. Фанетычнай трансфармацыяй з *бле́сня: група снʼ нярэдка пераходзіць у шнʼ (параўн. апо́шні, пале́шня). Параўн. Шанскі, 1, Б, 138. Гл. блясна́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Група ’група’ (БРС). Рус. гру́ппа, укр. гру́па. Запазычанне з ням. мовы. Параўн. ням. Gruppe < франц. groupe (< іт.). Гл. Фасмер, 1, 464; Шанскі, 1, Г, 185 (апошні падрабязна характарызуе развіццё семантыкі слова).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мі́тынг, ‑у, м.

Масавы сход для абмеркавання якіх‑н. палітычных або іншых надзённых пытанняў. Макушэнка і Ладынін вырашылі ў апошні дзень сяўбы правесці мітынг. Шамякін. Мітынг скончыўся клятваю біцца да канца з панамі, біцца за вызваленне працоўных. Колас.

[Англ. meeting.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)