1. Уласцівасць цеснага (у 1 знач.). Цесната памяшкання.
2. Адсутнасць вольнага месца, недахоп патрэбнай плошчы, прасторы. Невялікі з двума вокнамі і балкончыкам пакой быў застаўлены рэчамі — ложкамі, шафай, канапай. Але, нягледзячы на цеснату, тут было чыста і прыбрана.Сапрыка.У цеснаце, ды не ў крыўдзе.Прымаўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цянёк, ‑ньку, м.
Зацененае, халаднаватае месца; халадок. Ляжала ў цяньку дварняжка і цікавала вачыма за спакойнымі рухамі дзеда.Лынькоў.Сонца пачынае прыпякаць. Але хавацца ад яго куды-небудзь у цянёк не хочацца.Васілёнак.Цякла тут з лесу невялічка Травой заросшая крынічка, Абодва берагі каторай Лазняк, ракітнік абступалі; Бруіліся ў цяньку іх хвалі.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чы́ркнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм. Тое, што і чыркануць. Гаспадар прайшоў да стала, зняў з лямпы шкло, падкруціў кнот. Дастаў з кішэні запалкі, чыркнуў.Лупсякоў.Жанчына ўздыхнула, чыркнула нешта сабе ў блакнот і зноў схілілася над папкай.Палтаран.Вось толькі тут былі [чыжы], чыркнулі крыламі па вадзе і ўжо далёка-далёка.Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шля́цца, шляюся, шляешся, шляецца; незак.
Разм.неадабр. Швэндацца, валачыцца. Ваўкі па сцежках шляюцца І ночкаю, і днём.Купала.— Не будзе нам веры ў тое, што зямля наша, гэта наша зямля, пакуль будуць шляцца па зямлі буржуі ды генералы розныя.Галавач.[Дзядзька Яўмен:] — Аўхім толькі адзін і астаўся... Вось ён і шляўся, валачыўся тут...Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штаб-кватэ́ра, ‑ы, ж.
Месца, дзе размяшчаецца вайсковы штаб. Знайшоўшы штабкватэру, мы даведаліся, што жанатым адразу даюць адтэрміноўку на месяц.«Полымя».//перан. Галоўнае месца збору каго‑, чаго‑н. [Лабановіч:] — Можа, ты [Алесь] і маеш рацыю. А калі ў цябе ёсць яшчэ і ахвота жыць тут, тым лепей. Хоць мець будзем летам штаб-кватэру.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчэ́бень, ‑ю, м.
1. Біты, раздробнены камень, цэгла і пад., які прымяняецца для будаўнічых работ і пракладкі дарог.
2. Дарожнае пакрыццё, дарожны насып, зроблены з такога каменю, цэглы і пад. Тут [на Малахавым кургане] шчэбень церлі танкі ў пудру, І раптам нашае: — Палундра!..Смагаровіч.
3. Асадачная горная парода, якая складаецца з невялікіх неабкачаных востравугольных абломкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
sick2[sɪk]adj.
1. хво́ры;
be sick хварэ́ць
2.infml(of) сто́млены;
I’m sick of waiting here. Мне надакучыла чакаць тут.
♦
fall sick (with smth.) захварэ́ць (на што-н.);
make smb. sick надаку́чыць каму́-н.;
sick to death of smth./sick and tired of smth. :I’m sick and tired of it. Мне гэта да смерці абрыдла;
be sick as a dog/horse адчува́ць сябе́ дрэ́нна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
dazú, dázu
adv
1) на гэ́та; да гэ́тага [таго́, яго́, яй, іх]; для [дзе́ля] гэ́тага [яго́, яй, іх, таго́]; на гэ́та [то́е]
er ist ~ da — ён тут (менаві́та) дзе́ля гэ́тага
was sagst [meinst] du ~ ? — што ты ска́жаш на гэ́та; у прыда́чу, у дада́так
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вы́вернуццасов.
1. (наизнанку) вы́вернуться, вы́воротиться;
2. (упасть) повали́ться;
слуп ~нуўся — столб повали́лся;
3.разг. (вывихнуться) вы́вернуться;
4.разг. вы́валиться;
уся́ бу́льба ~нулася з цэ́бра — весь карто́фель вы́валился из уша́та;
5. разверну́ться;
тут з машы́най не ~нешся — безл. здесь с маши́ной не развернёшься;
6.прост. разле́чься
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
не́чагаI
1.мест.отриц.врод.п. не́чего;
н. чыта́ць — не́чего чита́ть;
2.мест.неопр., врод.п. чего́-то; см. не́шта I;
3.частицаразг. уж лу́чше; по кра́йней ме́ре; кста́ти;
узя́ў бы н. ўсё — взял бы уж лу́чше всё;
забяры́ н. і гэ́та — забери́ уж и э́то
не́чагаIIв знач. сказ. (не следует) не́чего; (нет смысла — ещё) не́зачем, не́ к чему;
ды тут і ду́маць н. — да тут и ду́мать не́чего;
н. спяша́цца — не́чего (не́зачем, не́ к чему) спеши́ть;
н. крыча́ць — не́чего (не́зачем) крича́ть;
н. было́ туды́ хадзі́ць — не́чего (не́зачем) бы́ло туда́ ходи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)