zs.
= zusammen – разам, сумесна, цалкам, у сукупнасці, у выніку
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
gänzlich
1.
a по́ўны, даскана́лы
2.
adv ца́лкам, зусі́м
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Перадо́й (пірядо́й) ’удой’ (Юрч. СНЛ). Да даіць (гл.), але прэфіксацыя няясная < перадаіць ’выдаіць цалкам’?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прынаку́чыць ’абрыднуць’ (Некр.). Сцягнутая форма не зафіксаванага, але цалкам магчымага *прынадаку́чыць < надаку́чыць ’надаесці’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́верыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Дасканала праверыць дакладнасць, акуратнасць чаго‑н. Выверыць рукапіс. Выверыць вагу перад узважваннем. □ Пан палкоўнік не мог цалкам аддацца сваім стратэгічным практыкаванням і выверыць свой план. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
О́бель (*вобель) ’зусім, цалкам’ (Горб.) ад *воб‑вель да вялікі (гл.), як вобмаль (гл. малы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спаўна́, прысл.
Поўнасцю, цалкам. Васіль Вітка сплачвае свой доўг спраўна і спаўна, як сын народа, грамадзянін, камуніст. Юрэвіч. Навошта хлопца папракаць, напамінаць яму, калі ён спаўна атрымаў пакаранне за сваё тое мінулае. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. што. Напорам знутры прымушаць расшырацца, раздавацца.
2. перан., каго-што. Перапаўняць, захапляць цалкам (пра настроі, думкі, пачуцці і пад.).
Нечаканая радасць распірала Максіма.
3. безас., каго (што). Аб празмерным атлусценні, сытасці (разм.).
|| зак. распе́рці, разапру́, разапрэ́ш, разапрэ́; разапро́м, разапраце́, разапру́ць; распёр, -пе́рла; разапры́; распёрты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
стра́сны, -ая, -ае.
1. Пранікнуты моцным пачуццём, нястрымны ў сваім праяўленні.
Страсная прамова (прасякнутая натхненнем). Страсныя спрэчкі.
2. Які цалкам аддаецца якой-н. справе, моцна ахоплены чым-н.
С. калекцыянер.
С. барацьбіт за незалежнасць.
3. Здольны на моцнае каханне, страсць; палкі, гарачы.
С. чалавек.
С. пацалунак.
|| наз. стра́снасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ушчыльні́цца, -ыльню́ся, -ы́льнішся, -ы́льніцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш шчыльным (у 1 знач.).
2. Пачаць жыць цясней, пасяліўшы да сябе каго-н.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць цалкам запоўненым (пра рабочы час).
|| незак. ушчыльня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. ушчыльне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)