тата́льны

(фр. total, ад лац. totus = увесь, цэлы)

усёабдымны, усеагульны (напр. т-ая мабілізацыя).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

змалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак.

1. каго-што. Зрабіць копію з якога-н. малюнка, чарцяжа і пад., намаляваць з натуры.

З. бярозу.

2. што. Пакрыць што-н. скрозь малюнкамі.

З. увесь альбом.

3. што. Зрасходаваць на маляванне.

З. усю фарбу.

|| незак. змалёўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прамо́кнуць, -ну, -неш, -не; прамо́к, -кла; -ні; зак.

1. Прапусціўшы вільгаць, стаць мокрым, вільготным.

Кашуля прамокла ад поту.

Прамоклі ногі ад расы.

2. Пра чалавека: трапіўшы пад дождж ці ў сырое, мокрае месца, апынуцца ў мокрым адзенні, абутку.

Ён увесь прамок.

|| незак. прамака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

папраца́ваць (éine Zeit lang) árbeiten;

до́бра папраца́ваць уве́сь дзень ein schwéres Tágewerk hínter sich háben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

учара́шні géstrig;

уве́сь учара́шні дзень géstern den gánzen Tag;

◊ шука́ць учара́шняга дня der Vergángenheit nachhängen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

наха́пкам, прысл.

Разм. Спехам, наспех; на скорую руку. Валька сёрбаў нахапкам, увесь час хваліў юшку. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пралямантава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

1. Моцна, працягла пракрычаць.

2. Лямантаваць некаторы час. Пралямантаваць увесь дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

галафа́ны

(ад гр. holos = увесь + phanos = светлы, яскравы)

каўпакі асвятляльных прыбораў, зробленыя з празрыстага шкла.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

dúrchfragen

vt апы́тваць (усіх) падра́д

die gánze Klásse ~ — апыта́ць уве́сь клас

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Зусі́м дыял. заўсем, заўсём (Сл. паўн.-зах.). Рус. зах.-бранск. зусим ’тс’, укр. зо́всім, зусі́м ’тс’. Параўн. рус. совсем, бел. уст. дыял. саўсім, саўсем. Спалучэнне прыназоўніка з (с < sъn) з тв. скл. адз. л. займенніка уве́сь (< vьsь). Шуба, Прыслоўе, 149.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)