кампэнса́цыя f.; задавальне́ньне n.; пакрыцьцё n., зваро́т -у m. (стра́ты)
to make amends for — кампэнсава́ць (кры́ўду), пакры́ць, вярну́ць (стра́ту)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АРГУЛЁЗ,
інвазійная хвароба рыб, якую выклікаюць крывасосныя рачкі-аргулюсы (з роду Argulus). Пашкоджваюцца скура, плаўнікі, шчэлепы моладзі карпа, сазана, стронгі, амураў, судакоў, ляшчоў і інш. Дарослыя рыбы хварэюць рэдка. Лічынкі рачкоў праколваюць хабатком скуру і сасуды цела рыб, сакрэты іх ядавітых залоз таксічна ўздзейнічаюць на арганізм рыб. Прычыняе значныя страты рыбагадоўлі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БРАКАНЬЕ́РСТВА
(франц. braconnier),
незаконнае паляванне; заняцце рыбным, звярыным або інш. здабыўным промыслам у забаронены час, у недазволеных месцах ці забароненымі прыладамі і спосабамі; паляванне на звяроў і птушак, якое поўнасцю забаронена. Паводле бел. заканадаўства парушэнне правілаў аховы жывёльнага свету цягне за сабой адм. або крымін. адказнасць, абавязак пакрыць нанесеныя страты.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
grieve[gri:v]v.
1. (for) смуткава́ць; гарава́ць, бедава́ць;
The family grieved after the loss of their only son. Сям’я гаравала пасля страты свайго адзінага сына.
2.fml засмуча́ць;
I’m grieved to hear of it. Мне балюча чуць пра гэта.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
cost
[kɔst]1.
n.
1) кошт -у m.
2) цана́f.; выда́так -ку m.; стра́ты, ахвя́ры pl.
the cost in lives — стра́ты ў лю́дзях
cost of living — ко́шты ўтрыма́ньня
high cost of living — дараго́ўля, даражыня́
2.
v.
1) каштава́ць
2) вылі́чваць ко́шты (праду́кцыі, пра́цы)
•
- at all costs
- at any cost
- at cost
- at the cost of
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
да́мна
(лац. damnum = шкода)
1) плата, якую патрабуюць банкі ад кліентаў за інкасіраванне (гл.інкасіраваць) вэксаляў, канасаментаў і іншых дакументаў;
2) страты, якія панёс уладальнік каштоўных папер, прадаўшы іх па курсу, ніжэйшым за намінал.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пашкумата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Парваць на шматкі. Па небе плылі белыя хмаркі, як бы хто пашкуматаў марлю і пусціў яе ў паветра.Броўка./убезас.ужыв.Жывога сома не бачылі — яго зачапіла лопасцю вінта і пашкуматала...Сачанка.//перан. Нанесці пашкоджанні, страты. Па горадзе хадзілі чуткі, што недзе ў Суражскім раёне партызаны напалі на калону немцаў і моцна пашкуматалі яе.Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ГАРА́НТЫІ САЦЫЯ́ЛЬНЫЯ,
матэрыяльныя і прававыя сродкі, якія забяспечваюць рэалізацыю сац.-эканам. правоў членаў грамадства — права на працу, адпачынак, жыллё, адукацыю, мед. дапамогу, матэрыяльнае забеспячэнне ў старасці, у выпадку страты працаздольнасці і інш. Матэрыяльнай асновай большасці відаў гарантый сацыяльных з’яўляюцца сац. фонды дзяржавы і прадпрыемстваў — частка нац. даходу, што накіроўваецца на сац. забеспячэнне і на задавальненне на бясплатнай ці льготнай аснове патрэб членаў грамадства ў адукацыі, ахове здароўя і інш. Мэтавыя выплаты з сац. фондаў (пенсіі, дапамогі і інш.) спрыяюць змяншэнню розніцы ў даходах сем’яў, якія ўзнікаюць у выніку іх рознага памеру і складу. Размеркаванне бясплатных ці льготных жыццёвых даброт з сац. фондаў зыходзіць з прынцыпу сапраўднай патрэбы членаў грамадства ў гэтых дабротах і накіравана на забеспячэнне сацыяльна гарантаванага ўзроўню задавальнення такіх патрэб. У сацыяліст. краінах з нацыяналізаванай уласнасцю і планавай гаспадаркай, у т. л. ў Беларусі, у 1950—80-х г. былі дасягнуты поспехі ў рэалізацыі гарантый сацыяльных, у прыватнасці ў сферы клопатаў аб састарэлых, мацярынстве і дзяцінстве. Разбурэнне планавай гаспадаркі і рух да свабоднай рыначнай эканомікі рэзка аслабілі дзейнасць гарантый сацыяльных, іх уплыў на жыццёвае становішча асн. часткі насельніцтва. Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь замацаваны гарантыі сацыяльныя: на ахову здароўя, сац. забеспячэнне ў старасці, у выпадку хваробы, страты працаздольнасці, страты карміцеля і інш.