гра́дус, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Адзінка вымярэння вугла або дугі, роўная 1/360 акружнасці.
Вугал у шэсцьдзясят градусаў.
Паварот на сто восемдзесят градусаў (таксама перан.: рэзкая змена сваёй думкі, пазіцыі).
2. Адзінка вымярэння тэмпературы.
Мароз дваццаць градусаў.
3. Адзінка вымярэння працэнтнага ўтрымання спірту ў алкагольных вырабах.
Каньяк у сорак градусаў.
◊
Пад градусам (разм., неадабр.) — у стане лёгкага ап’янення.
|| прым. гра́дусны, -ая, -ае.
Градусная сетка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сбро́сить сов.
1. в разн. знач. скі́нуць, мног. паскіда́ць, паскі́дваць;
сбро́сить с себя́ плащ скі́нуць з сябе́ плашч;
сбро́сить газ скі́нуць газ;
сбро́сить сто ты́сяч рубле́й скі́нуць сто ты́сяч рублёў;
2. карт. зне́сці;
◊
сбро́сить ма́ску скі́нуць ма́ску;
сбро́сить бре́мя скі́нуць цяжа́р;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
паўме́сяца, м.
1. Палавіна месяца (у 2 знач.). Паўмесяца Мікола ўжо не выходзіў з чыгуначнага рэстарана. Новікаў. Міця атрымаў заработак — сто пяцьдзесят карбованцаў за паўмесяца. Навуменка.
2. Палавіна месяца (у 1 знач.); няпоўны дыск месяца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прылга́ць, ‑лгу, ‑лжэш, ‑лжэ; ‑лжом, ‑лжаце; зак.
Сказаць няпраўду; прыманіць. Размове б і канец, але раптоўна збоку Нячысцік тут прынёс Сароку. А тая ж збрэша уваччу, У сто разоў прылжэ к таму, што чула. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Bánknote
f -, -n банкно́т; крэды́тны бі- ле́т
~ über húndert Rúbel — банкно́т у сто рублёў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
адсвянца́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Разм. Адсцябаць, адлупцаваць. [Вадзік:] — Калі ты зараз жа не сціхнеш, дык я цябе так адсвянцаю, што свету не ўбачыш. Асіпенка. [Міхал:] — Як адсвянцаю разоў сто, Як адлуплю — тры дні не сядзе! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працаёмкі, ‑ая, ‑ае.
Які патрабуе вялікай затраты працы. — А сто гектараў ільну.. хто будзе даглядаць? — запярэчыла Марына Міхайлаўна. — Вы ведаеце, якая гэта працаёмкая культура! Паслядовіч. А буракі — культура працаёмкая, яна патрабуе дакладнай і маруднай апрацоўкі. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вінава́ты
1. вино́вный, винова́тый; пови́нный;
прызна́ць ~тым — призна́ть вино́вным;
2. (выражающий сознание своей вины) винова́тый;
в. по́зірк — винова́тый взгляд;
3. в знач. сказ. до́лжен;
я яму́ в. сто рублёў — я ему́ до́лжен сто рубле́й;
◊ бо́гу душо́ю не в. (ві́нен) — как пе́ред бо́гом чист
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
згадзі́цца сов.
1. (дать согласие) согласи́ться;
2. наня́ться, подряди́ться; договори́ться (об оплате);
з. за вартаўніка́ — наня́ться сто́рожем;
з. за сто ты́сяч рублёў адрамантава́ць плот — договори́ться за сто ты́сяч рубле́й отремонти́ровать забо́р;
3. пригоди́ться;
у гаспада́рцы і вяро́вачка зго́дзіцца — в хозя́йстве и верёвочка пригоди́тся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
сабака́рня, ‑і, ж.
1. Памяшканне для сабак; сабачнік.
2. Разм. Зграя сабак. Як настае дзень, так і лезе з нажом да горла жонка: «Сабакарню цэлую развёў... Патапі, а то...». Сачанка. У сто сабачых галасоў завыла сабакарня. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)