дваі́цца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., дво́іцца; незак.

1. Раздзяляцца на дзве часткі; раздвойвацца.

2. Здавацца падвоеным (пра зрокавае ўспрыняцце).

У вачах дваіліся ўсе прадметы.

Хто баіцца, таму ўваччу дваіцца (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гульба́, ‑ы ж.

Разм. Дзеянне паводле дзеясл. гуляць (у 5 знач.). // Гулянка, папойка. Дзень гульбы, век журбы. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неўраджа́й, ‑ю, М ‑джаі, м.

Дрэнны, нізкі ўраджай; недарод. У мужыка неўраджай, а тут яшчэ пану дай. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сівізна́, -ы́, ж.

1. Сівыя валасы.

С. ў валасах.

Дажыць да сівізны (да старасці).

2. перан. Старажытнасць, даўніна.

С. вякоў.

Сівізна ў бараду, а чорт у рабрыну (прыказка) — пра старога, які заляцаецца да жанчын.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кураня́ і куранё, -ня́ці, мн.я́ты, -ня́т, н.

Птушаня курыцы.

Куранят увосень лічаць (прыказка) — толькі канец справы пакажа, ці варта было яе пачынаць.

|| памянш. кураня́тка, -а, мн. -і, -так, н.

|| прым. кураня́чы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пама́сліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.

Намазаць або паліць маслам што‑н. Кашу памаслі — у горле не стане. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачасці́ць, -чашчу́, -часці́ш, -часці́ць; -часці́м, -часціце́, -часця́ць; зак. (разм.).

1. Пачаць рабіць што-н. часта.

З. у госці.

Дзе не любяць — не гасці, а дзе любяць — не часці (прыказка).

2. Паліцца частымі кроплямі.

Дождж зачасціў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агрэ́х, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Дрэнна ўзараная або прапушчаная пры ворыве, сяўбе лапіна на полі.

Араць без агрэхаў.

У ворыве агрэхі — у кішэні прарэхі (прыказка).

2. перан. Усякія недаробкі, недагляд.

Агрэхі ў працы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адзе́жа, -ы, ж.

Тое, што і адзенне (у 1 знач.; разм.).

Набыць зімовую адзежу.

|| памянш. адзе́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

Каб не ежка ды не адзежка, была б грошай дзежка (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прычэ́пка, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж.

1. гл. прычапіць.

2. перан. Зачэпка, прычына (разм.).

Знайсці прычэпку зайсці да яго.

3. перан. Тое, што і прыдзірка (разм.).

І за шчэпку знойдзеш прычэпку (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)