раме́сніцтва, ‑а, н.
1. Занятак рамяством, саматужнай работай.
2. перан. Работа без творчай ініцыятывы, па ўстаноўленаму шаблону. Мастак — паняцце, якое выключае рамесніцтва. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
справаво́дства, ‑а, н.
Вядзенне канцылярскіх спраў. Дзяржаўнае справаводства вялося на беларускай мове, якая адыгрывала вядучую ролю ва ўсім грамадстве Вялікага княства Літоўскага. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цыні́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць цынічнага. Цынічнасць учынку. □ Гогаль разам з тым бачыць цынічнасць куплі і продажу ў шлюбных адносінах у камедыі «Жаніцьба». «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́рвацца, -рвуся, -рвешся, -рвецца; -рвіся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адарвацца, аддзяліцца.
Вырваўся гузік у паліто.
2. Сілай вызваліцца, выйсці адкуль-н.
В. з палону.
Нарэшце мы вырваліся ў тэатр (перан.: знайшлі час).
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выйсці на паверхню адкуль-н. (пра што-н., што паказваецца, прарываецца адразу).
Полымя вырвалася з коміна.
Вырвалася прызнанне.
4. Аддзяліўшыся ад іншых, пераадольваючы перашкоды, выйсці куды-н.
Гоншчык вырваўся наперад.
|| незак. вырыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
züngeln
vi варушы́ць языко́м (пра змяю)
2) ліза́ць языка́мі (пра полымя)
der Blitz züngelte — мала́нка блі́снула зігза́гам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Тарні́тка ’жалезная бляшанка для збору смалы, прыбітая да хвоі’ (Сцяшк. Сл.), тарні́ткі ’гліняныя конусападобныя чарачкі для збірання смалы пры падсочцы’ (лаг., Полымя, 1970, 12, 129). Няясна; відаць, звязана з папярэднім словам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́дзьмухаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Дзьмухаючы, выдаліць адкуль‑н. пыл, парушыны і пад. Выдзьмухаць брытву. // Дзьмухаючы на вуголле, выклікаць з’яўленне полымя. Выдзьмухаць агонь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́дзіць, рэджу, рэдзіш, рэдзіць; незак., што.
Абл. Рабіць рэдкім, радзейшым. У залы першага і трэцяга класа ўрываецца свежае паветра, рэдзіць дым, раздзьмухвае полымя. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіта́р, ‑а, м.
Народны струнны музычны інструмент, пашыраны ў Індыі, а таксама ў Узбекістане, Таджыкістане. Савецкія людзі слухалі выкананне індыйскіх мелодый на сітары. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
філо́лаг, ‑а, м.
Спецыяліст у галіне філалогіі. Даследчык летапісаў павінен быць і філолагам і гісторыкам. «Полымя». // Разм. Студэнт філалагічнага факультэта ў вышэйшай навучальнай установе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)