перадсмяро́тны, ‑ая, ‑ае.

Які бывае перад смерцю, папярэднічае смерці. Перадсмяротная сутарга. □ Ляжаў побач забіты гітлеравец, другі каля яго яшчэ курчыўся ў перадсмяротнай агоніі. Мележ. // Напісаны, сказаны перад смерцю. Перадсмяротнае завяшчанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мо́рква, ‑ы, ж.

1. Агародная культура сямейства парасонавых з саладкаватым аранжавага колеру караняплодам. Побач зелянелі густыя градкі морквы. Якімовіч.

2. зб. Караняплоды гэтай расліны як ежа. Тушаная морква. Суп з морквай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паліга́мія, ‑і, ж.

Спец.

1. Мнагашлюбнасць; мнагамужжа і мнагажонства.

2. У жывёл: спароўванне самца на працягу аднаго сезону з некалькімі самкамі.

3. Існаванне на адной расліне двухполых кветак побач з аднаполымі.

[Ад грэч. polý — многа і gámos — шлюб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпіяна́ж, ‑у, м.

Злачынная дзейнасць шпіёна (шпіёнаў). Не менш бязлітасна грабіла, эксплуатавала сялян і гарадскі люд духавенства, пускаючы ў ход побач з грубым насіллем усякага роду падман, подкуп, шпіянаж, інтрыгі. Алексютовіч.

[Ням. Spionage.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яхт-клу́б, ‑а, м.

Спартыўная арганізацыя, якая займаецца водным, пераважна парусным спортам. // Водная станцыя такой арганізацыі, а таксама памяшканне, дзе знаходзіцца такая арганізацыя. А побач — замак Пятра Першага, яхт-клуб. Новікаў.

[Ад англ. jacht-club.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лятэрачка ’драўлянае маленькае колца калаўрота, якое знаходзіцца побач са шпулькай і перадае ёй руханне вялікага кола’ (рас., Шатал.). З мутэрачка < польск. muterka < ням. Mutter ’гайка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гекза́метр, ‑а, м.

Шасцістопны дактылічны вершаваны размер з пастаяннай цэзурай, які склаўся ў антычнай паэзіі. Дзякуючы Максіму Багдановічу ў беларускай паэзіі з’явіліся, побач з гекзаметрамі, александрыйскім і асклепіядаўскім вершамі, выдатныя пентаметры. Майхровіч.

[Грэч. hexámetron ад héx — шэсць і métron — мера.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варчако́вы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які мае адносіны да варчака. Хвіліны праз тры.. [Шайдоб] ужо ішоў побач з Саўкам і, нібы малады варчаковы конік, раз-пораз забягаў яму наперад і спіхваў са сцежкі. Федасеенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ікс, ‑а, м.

1. Назва трэцяй ад канца літары (x) лацінскага алфавіта.

2. Невядомая велічыня, якая абазначаецца гэтай літарай (побач з літарамі y, z). // Умоўнае абазначэнне невядомай або знарок не названай асобы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каню́к, ‑а, м.

Тое, што і каня (у 1 знач.). Над полем кружылі два вялізныя канюкі. Федасеенка. Дразды ды заранкі, якія жылі побач, ніколі не баяліся канюкоў, якія луналі ў небе. Ігнаценка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)