Verbum

анлайнавы слоўнік

прэць, прэю, прэеш, прэе; незак.

1. Гнісці, псавацца ад сырасці і цеплыні. Было тут калісьці — Багнішчы-балоты, ў дрыгве прэла лісце, Асокі, чароты... Купала. // Станавіцца запалёным ад перагравання і поту (пра скуру).

2. Разм. Пацець, пакрывацца потам ад цеплыні, цёплага адзення. Цыганы прэлі пад сваімі паласатымі коўдрамі, і я пазайздросціў людзям. Чыгрынаў. // перан. Старанна, шчыра займацца якой‑н. справай, трацячы шмат часу і сіл.

3. Разм. Ратавацца, даходзіць да поўнай гатоўнасці на невялікім агні. Бульба прэе. □ І свіную рабрынку, якая прэла ў .. баршчы, я браў не відэльцам.., а пальцамі, як у дзяцінстве. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

blister

[ˈblɪstər]

1) пухі́р -а́ m. (на це́ле)

2) пухіро́к, пухі́р на расьлі́не

3) Med. выцяжны́ пля́стыр

v.t.

1) выкліка́ць пухіры́ на це́ле

2) Figur. напада́ць, атакава́ць во́стрымі сло́вамі

v.i.

пакрыва́цца пухіра́мі або́ прышча́мі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

палымне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. Ярка гарэць, палаць; знішчацца ў агні. Людзі пакідалі разбураныя гнёзды, якія палымнелі ў агні, там гінула чалавечая праца, дымам засцілалася неба. Гурскі.

2. Свяціцца яркім святлом; вылучаць святло. Будуецца горад, Заўсёды начамі Увесь палымнее Электраагнямі. Калачынскі.

3. Набываць колер полымя; вылучацца колерам полымя, яркай чырвонай афарбоўкай. Ружовая зара палымнела на ўсходзе. Самуйлёнак. Амаль у кожным двары палымнела чырвоная рабіна. Гроднеў. // Пакрывацца румянцам. Вецер [свістаў] у вушах, калючыя і гарачыя сняжынкі білі ў твар, і твар пачынаў гарэць, палымнець. Мікуліч.

4. перан. Быць ахопленым якім‑н. вельмі моцным пачуццём. Палымнець сэрцам. Палымнее агонь помсты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Расі́цца ₁ ’памалу есці’, звычайна ў прош. ч. з адмоўем не: не расі́лася ’і расінкі ў рот не брата’ (Сцяц.), росі́цца ’браць у рот, перакусваць’ (ТС), rasíś ’пажаданне з’есці, дакрануцца вуснамі’ (Варл.). Да раса́ ₁ (гл.) са зразумелым метафарычным пераносам.

*Расі́цца ₂ (rʼesʼitysʼa) ’цвісці, квітнець (пра жыта)’ (палес., Выг., Смул.). Параўн. укр. ряси́ти ’быць пакрытым лістамі, пладамі’, серб.-харв. ре́сити се ’прыгажэць’, ресати ’цвісці, распускацца’, балг. ря́сам ’цвісці, пакрывацца пупышкамі’, реся́ 3 ас. адз. л. ’выпускаць вусікі, распушвацца, цвісці (пра расліны)’. Гл. з іншым вакалізмам расаваць, укр. роси́ты ’цвісці (пра жыта)’ і пад., усё да *ręsa (Смулкова, Białoruś, 229), гл. раса́ ₂.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

scum

[skʌm]

1) шумаві́ньне n., шум -у m., пе́на f.; на́кіп -у m.

2) informal ні́зкі, по́длы чалаве́к

scum of the earth — адкі́ды pl., падо́ньне грама́дзтва

v.i.

1) пе́ніцца, пакрыва́цца пе́най або́ на́кіпам

2) здыма́ць пе́ну, на́кіп

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

scab

[skæb]

1) струп -а́ m. (на ра́не)

2) каро́ста f., шо́лудзі pl. only (у жывёлы і расьлі́наў)

3) Sl. штрэ́йкбрэ́хэр -а m.

4) Sl. няго́днік -а m., падлю́га -і m. & f.

v.i.

1) пакрыва́цца стру́пам

2) зрыва́ць страйк

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

foliate

[ˈfɔʊliət]

adj.

1) ліставы́, лісьцяны́ (лес)

2) лістападо́бны

[ˈfɔʊlieɪt]

v.i.

1) пакрыва́цца лі́сьцем (пра дрэ́вы), распуска́цца

2) расшчапля́цца на то́нкія пласты́

v.t.

1) упрыго́жваць лісьцёвым арнамэ́нтам

2) пакрыва́ць ліста́мі

3) пакрыва́ць мэталёвай фо́льгай (шкло), срэ́брыць

4) нумарава́ць а́ркушы (кні́гі)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

skin² [skɪn] v.

1. здзіра́ць ску́ру; лупі́ць;

skin a rabbit здыма́ць шку́ру з труса́;

skin an apple здыма́ць з я́блыка шку́рку;

skin smb. alive жыўцо́м драць шку́ру; спуска́ць шку́ру (з каго-н.); не пакіда́ць жыво́га ме́сца (на кім-н.);

I skinned my knee. Я абадраў калена.

2. зарубцо́ўвацца, заго́йвацца; пакрыва́цца то́нкаю пле́ўкаю;

The wound began to skin over. Рана пачала зарубцоўвацца.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

spot² [spɒt] v.

1. пазнача́ць, пакрыва́ць або́ пакрыва́цца пля́мамі;

This silk spots with water. На гэтым шоўку застаюцца плямы ад вады.

2. знеслаўля́ць, псава́ць (рэпутацыю);

He spotted his reputation by malingering. Ён падмачыў сваю рэпутацыю, прыкідваючыся хворым.

3. пазнава́ць; прыкмяча́ць, прымяча́ць, заўважа́ць;

spot a mistake знайсці́ памы́лку;

spot a criminal пазна́ць злачы́нца

4. infml пакра́пваць (пра дождж);

It’s spotting with rain. Пакрапвае дождж.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Моршчыцца, моршчыць ’збірацца ў маршчыны’, ’моршчыць твар’, ’пакрывацца рабізнай (аб паверхні вады)’ (ТСБМ, Шат., Сл. ПЗБ; мсцісл., Жыв. сл.), моршч, моршча́к, моршчэнік ’маршчына’ (ТС), моршчы ’маршчыны’ (гродз., КЭС). Укр. мо́ршчити, моршо́к, мо́рщина, рус. морщить, морщина, ст.-рус. съмърсканъ ’зморшчаны’, польск. marszczyć, н.-луж. maršćiś, в.-луж. zmorsk, moršćić, чэш. mraštiti, ‑mrsknouti, славац. mŕštiť, mraštiť, славен. mŕščiti, серб.-харв. мр̏штити се, смр̏скати, мр̏ска, макед. мршти се, балг. мръщя, ст.-слав. съмръснѫти ’моршчыць’. Прасл. mьrsk‑/morsk‑, да якіх роднаснымі з’яўляюцца лат. mãrskla ’складка тлушчу, валлё-падбародак’, mãrskna ’тс’ (Мюлёнбах–Эндзелін, 2, 584; Фасмер, 2, 659; Бязлай, 2, 203), ст.-інд. mū́rcchati ’дранцвее, шэрхне, гусцее’, якое з *mr̥sk‑ (Махэк₂, 380). Гл. таксама моршчы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)