бур’я́н, ‑у, м., зб.

Агульная назва буйнасцябловага пустазелля; наогул усякае пустазелле. За гумном.. на высокім узгорку тырчыць аброслы бур’яном нямецкі дот, яшчэ з першай сусветнай вайны. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

како́ра, ‑ы, ж.

Спец. Ніжняя частка камля хвойнага дрэва разам з перпендыкулярным да яго вялікім коранем, якая выкарыстоўваецца для будаўніцтва барак. // Наогул вывернутае з коранем дрэва; карчага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капры́знічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Тое, што і капрызіць. Заўсёды, калі хто з дзяцей пачынае капрызнічаць ці наогул хандрыць, толькі ён, бацька, можа кожнаму рады даць. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маро́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак., каго-што.

Разм. Уводзіць у зман, ашукваць. [Клямт] наогул не быў схільны марочыць сябе рознымі сумненнямі. Мележ.

•••

Марочыць галаву — збіваць з толку, абмацваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апеты́т

(лац. appetitus = жаданне)

1) жаданне есці;

2) перан. жаданне наогул, імкненне да чаго-н. (напр. уласніцкі а.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

са́нкцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Зацвярджэнне вышэйшай інстанцыяй, дазвол на што-н. (кніжн.).

Атрымаць санкцыю старшыні.

2. У міжнародным праве: мера ўздзеяння ў адносінах да дзяржавы, якая парушае свае абавязацельствы, дагаворы, а таксама наогул тая ці іншая мера ўздзеяння ў адносінах да правапарушальніка (спец.).

Прымяніць эканамічныя санкцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падко́ва, -ы, мн. -ы, -ко́ў, ж.

1. Жалезная тоўстая дугападобная пласціна, якая прыбіваецца да конскага капыта для засцярогі ад пашкоджання і слізгацення.

2. Наогул — усякі прадмет або размяшчэнне чаго-н. у такой форме.

|| памянш. падко́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -ко́вак, ж.

|| прым. падко́ўны, -ая, -ае.

Падкоўнае жалеза.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падсу́дны, -ая, -ае.

1. Які падлягае суду (наогул або ў дадзенай судовай інстанцыі).

Падсудная справа.

2. у знач. наз. падсу́дны, -ага, мн. -ыя, -ых, м.; падсу́дная, -ай, мн. -ыя, -ых, ж. Чалавек, які абвінавачваецца ў чым-н. і знаходзіцца пад судом.

|| наз. падсу́днасць, -і, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзя́дзька, -і, м.

1. мн. -і, -аў. Бацькаў або матчын брат.

У госці прыехаў д.

Лявон.

2. мн. -і́, -о́ў. Дарослы мужчына наогул; зварот да старэйшага мужчыны.

Скажыце, д., як прайсці ў бальніцу?

◊

І квіта, дзядзька Мікіта (разм.) — і ўсё тут.

|| ласк. дзя́дзечка, -і, мн. -і, -чак, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канкістадо́ры і канквістадо́ры, ‑аў; адз. канкістадор і канквістадор, ‑а, м.

Іспанскія і партугальскія заваёўнікі Цэнтральнай і Паўднёвай Амерыкі, якія вызначаліся жорсткасцю да карэннага насельніцтва. // Пра заваёўнікаў, захопнікаў наогул.

[Ад ісп. conquistador — заваёўнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)