радня́ны, ‑ая, ‑ае.
Зроблены з радна. На нагах [у хлапчукоў] смешна варушыліся радняныя нагавіцы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разло́жны, ‑ая, ‑ае.
З разложыстай кронай. Паміж ліп разложных Прытуліўся дом убога. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́ненька, прысл.
Вельмі рана. Раненька падымаецца Агатка, часамі раней за сваю мачыху. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рукаво́, ‑а, н.
Абл. Рукаў. Мундзір, скамечаны без жалю, вісіць, спусціўшы рукаве. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыба́цтва, ‑а, н.
Лоўля рыбы, занятак рыбака. Андрэй і Янка захапіліся рыбацтвам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зярні́сты, ‑ая, ‑ае.
1. Які змяшчае многа зерня, з буйным зернем. Зярністы колас. Зярністае жыта.
2. Які складаецца з зернепадобных часцінак. Зярністы снег. Зярністы граніт. □ На дне пясочак жоўты, чысты, Вадою згладжаны, зярністы. Колас.
•••
Зярністая ікра гл. ікра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Замухры́шка ’неахайны, непрыглядны чалавек’, замухрысты (Колас). Рус. замухры́шка < замухры́шка < замухры́га < мухры́га ’неахайны чалавек, ашуканец’ < му́хрый ’кепскі, кволы, мізэрны’. Шанскі, 2, З, 48. Апошні прыметнік пакуль што не растлумачаны. Фасмер (3, 19) звязваў мухрыга з мухлевать, што неабгрунтавана. Ці не трэба ў элеменце мухр‑ убачыць сувязь з махор, махры (’непрычасаны’, ’у абшарпаным адзенні’), што, паводле Фасмера (2, 666), звязваецца з мох, але, можа, зазнала ўздзеянне назвы тканіны, вядомай з XVI ст., як мухояр ’тканіна з ангорскай воўны ці з яе дадаткам’, запазычанай з араб. muh̯ajjar, магчыма, у іншым фанетычным выглядзе (параўн. пазнейшыя запазычанні таго ж слова праз франц. муар і праз англ. махер)? Параўн. варонеж. замухры́житься ’растрапацца, запэцкацца’ і пск. заму́хлить ’растрапаць, узлахмаціць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неўраджа́йны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і неўрадлівы. Зямлі мала, зямля неўраджайная, голы пясок. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папу́дзіцца, ‑дзіцца; зак.
Спудзіцца — пра ўсіх, многіх. Коні папудзіліся, крута рванулі, хто куды. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́начы, прысл.
Ноччу. [Вольга Віктараўна:] — А чаму вы не хочаце начаваць? [Лабановіч:] — Я люблю хадзіць поначы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)