надкало́ць, ‑калю, ‑колеш, ‑коле; зак., што.
1. Раскалоць не поўнасцю. Надкалоць талерку.
2. Накалоць зверху што‑н., пракалоць верхні слой чаго‑н. Надкалоць шылам падэшву.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надпі́ска, ‑і, ДМ ‑пісцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. надпісаць.
2. Тое, што змешчана зверху чаго‑н. напісанага. Надпіска над радком. Зрабіць надпіску.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нашла́па ’бервяно ў зрубе, якое накладваецца паверх на асаду акон, дзвярэй’ (ТС), ’бервяно, якое кладзецца над войнамі і дзвярыма; бервяно, якое ляжыць на бэльках і служыць асновай пад кроквы; аполак, які закрывае прамежак паміж дошкамі ў столі; верхні вушак у дзвярах’ (палес., Нар. сл.), нашла́п ’тс’ (там жа), нашла́піць ’накрыць зверху’ (ТС), укр. палес. нашлопа ’бервяно, якое кладзецца над вокнамі і дзвярыма’. Да шла́паць, шла́пнуць ’наступіць наверх; прыціснуць, накласці зверху’, параўн. ашла́п, ашла́піць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наддзяўбці́, -дзяўбу́, -дзяўбе́ш, -дзяўбе́; -дзяўбём, -дзеўбяце́, -дзяўбу́ць; наддзёўб, -дзяўбла́, -ло́; -дзяўбі́; -дзёўбаны; зак., што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вырваць дзюбай кавалачак чаго-н. зверху, з краю.
Н. спелую грушу.
2. Зрабіць долатам або якім-н. іншым інструментам паглыбленне на чым-н.
|| незак. наддзёўбваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
надпіса́ць, -пішу́, -пі́шаш, -пі́ша; -пішы́; -пі́саны; зак., што.
1. Зрабіць на чым-н. надпіс.
Н. канверт.
Н. кнігу.
2. Змясціць надпіс зверху чаго-н. напісанага, намаляванага.
Н. над радком.
|| незак. надпі́сваць, -аю, -аеш, -ае; наз. надпі́сванне, -я, н.
|| наз. надпі́ска, -і, ДМ -пісцы, мн. -і, -сак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ківа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. Рытмічна хістацца з боку ў бок або зверху ўніз.
Галінкі ківаюцца на ветры.
2. Ісці з цяжкасцю, хістаючыся (ад стомы, хваробы і пад.).
Ледзь ківаецца стары дзядок.
|| аднакр. кіўну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся (да 1 знач.).
|| наз. ківа́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Скі́дзіны ‘амецце’ (пін., Шатал.), скы́дыны толькі мн. л. ‘адходы пры прасяванні зерня, якія застаюцца зверху’ (драг., Выг.). Да скідваць з суф. ‑ін‑, параўн. скі́дываць ‘часаць лён’. Гл. кідаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зарумя́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.
Зрабіцца румяным. Твар .. [Юзі] зарумяніўся ад работы, дыхаў здароўем. Бажко. // Запячыся, пакрыцца румянай скарынкай. Бульбіны зверху ўжо зарумяніліся і пачынаюць падгараць. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надску́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Спец. Верхні слой скуры. Надскурка ахоўвае арганізм ад пранікнення бактэрый. // Плеўка, якая пакрывае зверху ліст і сцябло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Паклаўшы ў паглыбленне, засыпаць зверху вялікую колькасць чаго‑н. Назакопваць зброі.
2. Засыпаць, зараўнаваць па чарзе многае. Назакопваць ям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)