судьба́ ж., в разн. знач. лёс, род. лёсу м., мн. нет; (участь) до́ля, -лі ж.;
счастли́вая судьба́ шчаслі́вы лёс (шчаслі́вая до́ля);
ду́мать о су́дьбах госуда́рства ду́маць пра лёс дзяржа́вы;
◊
не судьба́ не су́джана;
каки́ми судьба́ми? які́м чы́нам?;
во́лею су́деб па во́лі лёсу;
на произво́л судьбы́ на во́лю лёсу;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зайздро́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Схільны да зайздрасці; з пачуццём зайздрасці. Зайздроснаму Варвону было няўцям, што шчасцем Плюндрыка было яго няшчасце. Вітка. // Які выражае зайздрасць. Зайздросны позірк.
2. Надта добры, здольны абудзіць зайздрасць. Зайздросны лёс. □ Была зайздроснай Саўкі доля, Бо гэткіх конюхаў, як ён, Ніхто не знаў у наваколлі: Ім ганарыўся ўвесь раён! Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаро́тны, ‑ая, ‑ае.
Які церпіць, перажывае гора; няшчасны (пра чалавека). [Наталля Пятроўна] гаварыла многа і так горача, што, напэўна, пераканала гаротную маці, што няма хвароб, якія не вылечваюцца. Шамякін. // Поўны гора, нястач; бедны, цяжкі. Гаротная доля. Гаротнае жыццё. // Які выражае гора, выкліканы горам. Доўгі-доўгі час у вачах Андрэя стаяла гаротная постаць маці. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзель, ‑і, ж.
1. Частка, доля, выдзеленая каму‑н. для карыстання, апрацоўкі і пад. — Каму гэты? — паказаў пальцам Кісяленка на крайні кусок хлеба. — Першаму, — адказаў Віктар. Марынчук узяў сваю дзель. С. Александровіч. Мацвею тады хутарок дастаўся. Быў якраз такі на яго дзель абрубак зямлі. Лобан.
2. Вынік дзялення аднаго ліку на другі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сорт ‘гатунак’, ‘від, род’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Сл. ПЗБ). Паводле Крамко (Гіст. мовы, 2, 238), запазычанне пачатку XX ст. з рус. сорт ‘тс’. У рускай мове, пачынаючы з пач. XVIII ст., з франц. sorte ‘тс’ < лац. sors, Р. скл. sortis ‘жэрабя; доля; лёс’ (гл. Праабражэнскі 2, 359; Фасмер, 3, 725).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
quantity [ˈkwɒntəti] n.
1. ко́лькасць;
a large/considerable quantity вялі́кая/зна́чная ко́лькасць;
in quantity у вялі́кай ко́лькасці, дастатко́ва
2. до́ля, ча́стка;
There’s only a small quantity left. Засталася толькі нязначная частка.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
працэ́нт
(лац. pro centum = за сто)
1) сотая доля ліку (абазначаецца знакам %); колькасць, якая вымяраецца ў сотых долях чаго-н.;
2) даход, які атрымліваецца на кожныя сто грашовых адзінак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
przeznaczenie
przeznaczeni|e
н.
1. прызначэнне;
miejsce ~a — месца прызначэння;
2. перадвызначэнне; доля, лёс
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
лёс1
(польск. los, ад с.-в.-ням. lōz)
1) незалежны ад волі чалавека ход падзей, збег абставін;
2) далейшае існаванне, будучыня;
3) доля, становішча ў жыцці (напр. жаночы л.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
lion [laɪən] n.
1. леў
2. the Lion astron. Леў (сузор’е)
3. the Lion astrol. Леў (знак задыяка; чалавек, які нарадзіўся пад гэтым знакам)
♦
the lion’s share BrE (і)льві́ная до́ля
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)