kradzione nie tuczyć — ад крадзенага не пасыцееш; чужое дабро вылазіць праз рабро
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
скаці́на, ‑ы, ж.
Разм.
1.зб. Чатырохногая сельскагаспадарчая жывёла. Пасвіць скаціну. □ Ужо дамоў пастух скаціну гнаў.А. Александровіч.Уся вёска ў пушчы, там і каровы, уся дробная скаціна, коні, адзежа і ўсё дабро...Нікановіч./ Адна такая жывёліна. Раман злёгку, з любасцю патрапаў па шыі коніка і прамовіў: Эх ты, конік, мой конік!.. Скаціна ты, скажу табе, неразумная!Колас.
2.Груб., лаянк. Пра грубага, бяздушнага, подлага чалавека. [Лабыш да Анатоля:] Эх ты, скаціна бязрогая...Козел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Béste
sub
1.
m, f -n, -n (най)ле́пшы, -шая
2.n найле́пшае; дабро́, кары́сць; вы́гада
sein ~s tun — рабі́ць усё магчы́мае
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
«ВАЕ́ННЫЯ СЯБРЫ́»,
Таварыства ваенных сяброў, тайная арг-цыя ў Літоўскім асобным корпусе (Беластоцкая вобл.) у 1825. Узначальвалі мясц. шляхціц, б. філамат М.І.Рукевіч і афіцэры Літ. піянернага батальёна К.Г.Ігельстром і А.Л.Вягелін. Налічвала 45 членаў, падзялялася на 3 ступені. Мэтаю т-ва абвяшчаліся «вольнасць», «асвета сябе і іншых, узаемная дапамога і дабро агульнае». Паводле паліт. ідэалаў «Ваенныя сябры» блізкія да дзекабрыстаў. Верагодна, мелі кантакты з Паўн. і Паўд.т-вамі дзекабрыстаў і з Польскім патрыятычным т-вам. У снеж. 1825 беспаспяхова спрабавалі ўзняць паўстанне ў войску. Удзельнікі арыштаваны і прыгавораны да розных тэрмінаў катаргі і турэмнага зняволення.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АГІ́ДНАЕ,
катэгорыя эстэтыкі, праз якую вызначаюць негатыўную эстэт. каштоўнасць прадметаў і з’яў рэчаіснасці. Агіднае — антыпод прыгожаму, але цесна звязана з ім і інш.эстэт. катэгорыямі (узнёслым, камічным, трагічным), таму што ў негатыўнай і скрытай форме сцвярджае пазітыўны эстэт. ідэал. Агіднае ўвасабляе частку агульнай карціны развіцця чалавека (дабро і зло, прыгожае і агіднае), што было выкарыстана ў тэорыі эстэтыкі і практыцы мастацтва Адраджэння і Асветніцтва. У сучасным мастацтве таксама прасочваецца тэндэнцыя ўвасаблення агіднага ў спалучэнні з вонкавым аздабленнем — як спроба пашырыць разнастайнасць мастацтва (дэкадэнцтва) або як новы імпульс павышэння цікавасці да мастацтва (фільмы «жахаў»).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
малакасо́с, ‑а, м.
Пагард. Пра вельмі маладога чалавека, які не ведае жыцця, не можа яшчэ стала разважаць. — Давай, давай!.. Малакасос!.. Не згубіся. Цягнецца, што цяля. У твае гады я з прыскокам... — Гэта крычыць на яго, Юрку, Акцызнік.Пташнікаў.— Ну і людзі! Рабі ім дабро, старайся, а яны табе... Хоць якія там людзі. Лёшка — шчанюк, малакасос.Асіпенка.Прызнацца, не вельмі прыемна, калі вось такі рыжаваты малакасос, як дарослы, совае нос не ў сваю справу.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэалізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.
1. Правесці (праводзіць) у жыццё; ажыццявіць (ажыццяўляць), здзейсніць (здзяйсняць). Рэалізаваць планы. Рэалізаваць задумы. □ [Райхенау:] Перад пагрозаю смерці ваша галава пачала інтэнсіўна дзейнічаць. Ну што ж, паспрабуйце рэалізаваць свае планы. Дзейнічайце.Губарэвіч.Адстойваць дабро — значыць раззбройваць зло, вынішчаць яго карэнне і рэцыдывы.. Гэта добра разумее Мікола Маляўка, хоць яшчэ і не поўнасцю рэалізуе свае дэкларацыі.Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
берагчы́несов., в разн. знач. бере́чь; (здоровье — ещё) щади́ть;
б. дабро́ — бере́чь добро́;
б. збо́жжа ад псава́ння — бере́чь зерно́ от по́рчи;
б. сы́на — бере́чь сы́на;
◊ б. як зрэ́нку во́ка — бере́чь как зени́цу о́ка; бере́чь пу́ще гла́за
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
health
[helӨ]
n.
1) здаро́ўе n.
poor health — благо́е здаро́ўе
2) тост за чыё-н. здаро́ўе
We all drank the health of the bride — Мы ўсе́ вы́пілі за здаро́ўе маладо́е
3) дабро́n., дабрабы́т -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прэль, ‑і, ж.
1. Тое, што сапрэла, згніло, сапсавалася пад уздзеяннем вільгаці і цяпла. Пан Зыгмусь гной дабывае і посцілкамі на сабе цягае з лесу дабро: калю[ч]кі, мох і розную прэль і гніль і раскідае на папары, бо ўвосень тут жыта сеяць будзе.Колас.Грыбы вылазяць, падымаючы на сваіх шапках пласт лясной прэлі.Чарнышэвіч.
2. Пах чаго‑н. прэлага. Міця залез пад мост — у твар патыхнула вільгаццю, прэллю.Навуменка.
3. Сухая гніль; цвіль. Яблыкі з прэллю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)