патра́ўка, ‑і, ДМ ‑траўцы; Р мн. ‑травак; ж.
Абл.
1. Страва, яда. Патраўка была нецікавая. Госць і гаспадар пабоўталі трохі, лыжкамі і забракавалі яе. Колас.
2. Верашчака.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заво́дчык, ‑а, м.
Уласнік, гаспадар завода 1 ў буржуазных краінах; прадпрыемец. Ні ў якую справядлівасць.., якая бараніла інтарэсы селяніна перад дваранствам, ці рабочага перад загадчыкам, я не веру. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ду́бальт, ‑а, М ‑льце, м.
Абл. Падвойная рама, падвойныя дзверы. Каб не дай божа, з крамай што не здарылася, гаспадар закрываў дзверы жалезнымі дубальтамі, а вокны — жалезнымі аканіцамі. Лобан.
[Польск. dubelt з ням. doppelt.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маўча́льнік, ‑а, м.
Разм. Пра таго, хто любіць маўчаць, не любіць гаварыць. [Лучыніна:] Нашто мой бацька маўчальнік, але і ён загаварыў, што Бондар і клапатлівы гаспадар, і добры чалавек... Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бос, ‑а, м.
У ЗША — гаспадар, кіраўнік прадпрыемства ці ўстановы, партыі, арганізацыі. Неяк адзін бос наняў [інжынера] сканструяваць на яго хімічным заводзе коміны з мінімальнай, але дазволенай санітарнымі правіламі вышынёй. Хомчанка.
[Англ. boss.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязло́бы, ‑ая, ‑ае.
Пра чалавека з малым ілбом. Так і глядзела [хата] на свет, як сам гаспадар, заўсёды зажмураны Данька, стары Хамёнак, бязлобая галава якога нібы ўрасла ў зімовую шапку. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нашы́йнік, ‑а, м.
Ашыйнік, аброжак. Гаспадар узяў .. [сабаку] за нашыйнік і коратка прыняў да ганка. Сабаленка. Не выпускаючы вяроўкі з рук, Зося падбегла да цяляці, адшпіліла нашыйнік і пусціла яго. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падбо́льшыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., што.
Абл. Зрабіць большым. У лямпе падбольшылі агонь, і праз акно можна было з двара бачыць, як стаяць каля стала і гаспадар, і госць. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падсялі́ць, ‑сялю, ‑селіш, ‑селіць; заг. падсялі; зак., каго.
Пасяліць сумесна з кім‑н. або блізка да каго‑н. — Гаспадар.. [Валошыну] двух шпікоў падсяліў, дык ён адцураўся і кватэры і суседзяў. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патане́лы, ‑ая, ‑ае.
Абл. Які стаў тонкім, танейшым. Гаспадар амаль да шыі быў захутаны чырвонай, на ваце, коўдрай, паверх якой прасцёрум былі доўгія патанелыя рукі з дзіўна белымі далонямі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)