балаця́нішча, ‑а, н.
Разм. Месца, дзе раней было балота. Увабраўшы [галаву] у плечы і зябка пацінаючыся ад начнога холаду, чалавек пайшоў, хістаючыся, пустыром на балацянішча, парослае алешкавым параснікам. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́гар, ‑у; мн. вы́гары, ‑аў; м.
Участак лесу, балота, сенажаці, выпалены агнём, пажарам. Рэкі сталі позна, а на топкіх балотах асобныя выгары і цяпер дымяцца сіняй парай. Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лягу́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Абл. Жаба. Усюды была безліч лягушак — калі даводзілася ісці паўз балота ці сажалку, яны разляталіся па мокрай траве. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мікраклі́мат, ‑у, М ‑мэце, м.
Клімат невялікіх участкаў, абумоўлены асаблівасцямі мясцовасці (лес, поле, балота і пад.). Рэзка адрозніваюцца ад мяшаных змрочныя яловыя лясы.. Тут свой мікраклімат, падлесак. Гавеман.
[Ад грэч. mikrós — маленькі і клімат.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непрахо́дны, ‑ая, ‑ае.
Праз які немагчыма або цяжка прабрацца, прайсці. Навокал быў непраходны лес. Гурскі. Раскаваў балота з пут, З дрыгвы непраходнай Гераічны вольны люд Працаю свабоднай. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плінтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., што.
Спец.
1. Выраўноўваць, згладжваць, ачышчаць паверхню чаго‑н. (зямлі, балота і пад.).
2. Расколваць вялікія камяні на кавалкі, патрэбныя для далейшай апрацоўкі.
[Ад грэч. plinthos — цэгла, пліта.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскармі́ць, ‑кармлю, ‑корміш, ‑корміць; зак., каго.
Сытна, добра кормячы, зрабіць тлустым, сытым. [Кажамяка:] Толькі асушыць балота, тады будзе тваёй птушцы раздолле. Кармі, Васіліса Прохараўна, хоць раскармі сваіх курэй. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асу́шваць, асушы́ць
1. entwässern vt; trócknen vt, tróckenlegen аддз vt;
асу́шваць бало́та éinen Sumpf tróckenlegen аддз;
2. разм (выпіць да дна) léeren vt, áustrinken* vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Ried
n -(e)s, -e
1) асака́, чаро́т (балот- ны), за́раснікі чаро́ту
2) бало́та
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Во́гніска ’вогнішча, касцёр, месца, дзе быў касцёр’ (Яшк., гродз., Шат., З нар. сл., навагр.); ’дрыгвяністае балота’ (Яшк., гродз.). Запазычанне з польск. ognisko ’вогнішча’, на што ўказвае суф. ‑isko (гл. Арашонкава, Весці АН БССР, 1963, 2, 85 і наст.; Гіст. лекс., 100). Значэнне ’дрыгвяністае балота’ у польск. мове не зафіксавана; яно, відаць, развілося на беларускай глебе. У семантычных адносінах параўн. выжара ’выгараўшая яма ў торфе’; ’багністае балота’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)