1.што. Выканаць якую-н. павіннасць, абавязак; прабыць вызначаны тэрмін дзе-н.
А. чаргу на дзяжурстве.
А. тэрмін пакарання.
2. Выканаць што-н. фармальна, як бы з-пад прымусу.
А. заняткі.
3. Правесці, зрабіць, закончыць што-н.
А. вяселле.
4. Абысціся, абмежавацца чым-н.
Абед адным хлебам не адбудзеш (прымаўка).
◊
Не адбудзе і не прыбудзе (разм.) — не будзе ні выгоды, ні страты.
|| незак.адбыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз.адбыва́нне, -я, н. (да 1 знач.).
|| наз.адбыццё, -я́, н. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ready
[ˈredi]
adj.
1) гато́вы
Dinner is ready — Абе́д гато́вы
2) ахво́чы, зго́дны
3) шпа́ркі, бы́стры, спры́тны
to have a ready wit — быць дасьці́пным
•
- get ready
- make ready
- ready money
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
тало́нм Márke f -, -n; Talon [-´lõ:] m -s, -s; Gút¦schein m -s, -e (наатрыманнетавару); Éssenmarke f -, -n (наабеді г. д.);
гаранты́йны тало́н Garantíeabschnitt m -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыве́т, ‑у, М ‑веце, м.
1. Тое, што і прывітанне (у 2 знач.). Прывет я шлю прыродзе, людзям І громам шумных навальніц.Колас.Воля, воля дарагая, Шлю з-за крат табе прывет!Таўлай.
2. Ласкавыя, добразычлівыя адносіны да каго‑н.; дружалюбны прыём каго‑н. [Маці:] — Добры чалавек у нас у сяле ў любой калгаснай хаце прывет і прытулак знойдзе.Краўчанка.Дарагі не абед, а прывет.Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лы́жкаж Löffel m -s, -;
ча́йная лы́жка Téelöffel m;
стало́вая лы́жкаÉsslöffel m, Súppenlöffel m;
тры разы́ па стало́вай лы́жцы dréimal je éinen Ésslöffel;
◊ дарага́я лы́жка ў абе́д ́≅ gut gibt, wer bald gibt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
спаце́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Пакрыты потам; потны. Змораны, спацелы, я адчапіў бароны, каб ехаць на абед.Грамовіч.Жанчыны сядзяць на мяхах, выціраюць спацелыя твары.Асіпенка.Госць пачынае пацепваць плячыма, бо спацелая кашуля ліпне да цела.Карамазаў.
2. Пакрыты вільгаццю; запацелы. Макар працёр спацелую шыбу далоняй і прыпаў да рамы.Дуброўскі.Ужо не было чаго і рабіць, а брыгадзір Апанас Высеўка ўсё хадзіў між тых пахучых мэдлікаў ды спацелыя каласы гладзіў.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трапе́за, ‑ы, ж.
1. Агульны стол для яды ў манастыры, а таксама прыём яды (абед, вячэра) за такім сталом і сама яда. //Уст. Наогул стол для яды, а таксама прыём яды і сама яда. З домам зліваўся шырокі, крыты ганак са скругленымі слупамі. Улева ад яго ішла веранда. Тут у цёплыя дні вясны і лета спраўляў свае трапезы бацька Уладзімер.Колас.
2. Тое, што і трапезная (гл. трапезны ў 2 знач.).
[Ад грэч. trapeza — стол.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяме́йны
1.прил., в разн. знач. семе́йный;
с. чалаве́к — семе́йный челове́к;
с. абе́д — семе́йный обе́д;
~нае жыццё — семе́йная жизнь;
2.прил., перен. семе́йственный;
с. адно́сіны — семе́йственные отноше́ния;
3.в знач. сущ. семе́йный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Festina lente (Suetonius)
Спяшайся павольна.
Спеши/торопись медленно.
бел. Цішэй едзеш ‒ далей будзеш. Ідзі ціха, абмінеш ліха. Ціхім крокам далей зойдзеш. Як паедзеш у аб’езд, будзеш у абед, а як нацянькі ‒ будзеш к вячэры.
рус. Тише едешь ‒ дальше будешь. Потише ‒ к делу поближе. Дело верши, да не спеши. Тихий воз будет на горе. Шагом обозы идут.
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
жыллё, ‑я, н.
1. Населенае месца; месца, дзе жывуць людзі; паселішча. Азяблыя галубы ціснуліся да жылля, садзіліся на падаконнікі.Жычка.Жыллё чалавечае ён абміне Балотам, гушчарам як толькі мага.Зарыцкі.
2. Памяшканне (дом, хата, пакой і інш.), у якім хто‑н. жыве. Другі пакой, больш прасторны, служыў.. [гаспадыні] жыллём.Ракітны.// Пра гняздо, нару, логава і пад. Адны з .. [дзятлаў] заняты звычайнай работай: шукаюць у кары на абед чарвякоў: другія — больш важнай: будуюць жыллё.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)