павыраста́ць, 1 і 2 ас.адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.
1.Стаць высокімі, дарослымі (пра людзей).
2. (1 і 2 ас.мн. не ўжыв.). Узнікнуць — пра ўсё, многае.
Навакол павырасталі новыя дамы.
3. (1 і 2 ас.мн. не ўжыв.). Паўстаць перад вачамі — пра многіх, многае.
Як з зямлі павырасталі салдаты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пачу́цца
1. (стацьчутным) erschállen* vi (s); vernéhmbar [laut] wérden;
2. (здаццакаму-н) schéinen* vi (s), vórkommen* vi (s);
мне пачу́лася, што … mir schíen es, als ob [dass] …
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
разбэ́сціццаразм
1. (маральна распусціцца) (síttlich) verdérben* vi (s); sich dem Láster ergében*; verkómmen* vi (s);
2. (пра дзяцей – не слухацца) sich verwöhnen; únartig [áusgelassen] wérden (стаць гарэзлівым)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Астадо́ліцца ’супакоіцца, сцішыць бег’ (Янк. I). Відаць, звязана з стадола ’будынак для вазоў на заезным двары’ (Бяльк.) і асабліва ’вялікі двор для жывёлы, хлеў’ (Нас.). Дзеяслоў, відаць, азначаў ’стаць, як у стадолі’, прычым пачасова ўжываўся для жывёлы і толькі пазней для людзей. Паралелі ў іншых славянскіх мовах невядомыя. Магчыма, што ў слове адлюстроўваюцца некаторыя кантамінацыі з астанавіцца ’спыніцца’ і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Заскару́злы ’шурпаты, закаснелы’. Рус.заскорузлый, ’тс’. Параўн. укр.заскору́блий, зашкарублий ’тс’, польск.zaskorupieć ’пакрывацца шкарлупінай; стаць цвёрдым, як шкарлупіна’, zaskorupiały, серб.-харв.заскору́пати(се) ’пакрывацца шкарлупой’. Заскарузлы — элавы дзеепрыметнік ад *заскарузнуць (< за + скарузнуць; Даль: скору́знуть ’сохнуць і пакрывацца трэшчынамі’). Дзеяслоў ад назоўніка таго ж кораня, што скура, кара, гл. Бел. форма, магчыма, з рус. Паходжанне ‑уз‑ няяснае. Шанскі, 2, З, 62.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сапсе́ць ’састарыцца’ (Нас., Растарг.), ’разбалавацца, дрэнна сябе паводзіць’ (Растарг.). Да псець (гл.); магчыма, з’яўляецца семантычным эквівалентам прымаўкі песі век зжыў (Нас.). З іншай прыстаўкай — запсе́ць ’састарыцца, як сабака’ (Шат., Касп.). Сінанімічна ў другім значэнні да разапсе́ць ’разбалавацца’ (Растарг.). Здзіўляе падабенства харв.дыял.spjèšati ’аслабець’, якое разам са славен.pȇhati ’стаць слабым, стаміцца’ Бязлай (3, 21) збліжае з *pьsъ (гл. пёс).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стату́т ‘кодэкс, звод законаў’, ‘звод правілаў, палажэнняў’ (ТСБМ, Стан., Гарэц.), ‘перашкода, супынак’ (Нас.), ста́тут ‘аснова дзейнасці арганізацыі, таварыства і інш.’ (Байк. і Некр.), ст.-бел.статутъ ‘кодэкс, звод законаў’. Запазычана праз польск.statut ‘тс’ (параўн.: “ustawy… łacińskim językiem pisane, statutami zowią”, Варш. сл., 6, 406) або непасрэдна з лац.statutum ‘правіла’, першапачаткова ‘тое, што ўстаноўлена’ (ад statuere ‘паставіць, учыніць’, роднаснага *stati, гл. стаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
jell[dʒel]v.
1. добра працаваць разам; быць паспяховай групай (пра дзвюх ці болей асоб);
We just didn’t jell as a group. Мы проста не змаглі стаць камандай.
2. выкрышталізо́ўвацца; вызнача́цца (пра думкі, планы, ідэі і да т. п.)
3.tech. цвярдзе́ць; застыва́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
redundant[rɪˈdʌndənt]adj.
1.BrE скаро́чаны, зво́льнены; той, хто стра́ціў рабо́ту;
become redundant быць зво́льненым (па скарачэнні штатаў); стаць беспрацо́ўным
2. залі́шні, празме́рны, лі́шні;
The words gradually became redundant and dropped out of the language. Словы паступова выйшлі з ужытку і зніклі з мовы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
апаля́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
Засвоіць мову, звычкі, культуру палякаў; стаць падобным да паляка. У абвінавачанні нават гаварылася, што Крупскі апалячыўся — маўляў, гаворыць з падначаленымі па-польску і нават танцуе мазурку.Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)