Bedngung

f -, -en (перад)умо́ва

nter ~en — у умо́вах

zu wlchen ~en? — на які́х умо́вах?

nter keiner ~ — ні ў які́м ра́зе

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ktzeln

1.

vt

1) казыта́ць

den Gumen ~ — раздражня́ць апеты́т

2) ліслі́віць (перад кім-н.)

2.

vimp

es ktzelt mich — мне ко́зытна

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

надыша́ться нады́хацца;

не нады́шится (не мо́жет надыша́ться) кто на кого (относиться к кому-л. заботливо, нежно) не наце́шыцца (не мо́жа наце́шыцца) хто з каго́;

пе́ред сме́ртью не нады́шишься погов. пе́рад сме́рцю не нады́хаешся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

устоя́ть сов.

1. в разн. знач. усто́яць, устая́ць;

устоя́ть на нога́х усто́яць (устая́ць) на нага́х;

устоя́ть на горя́чем песке́ усто́яць (устая́ць) на гара́чым пяску́;

2. перен. устая́ць;

устоя́ть пе́ред тру́дностями устая́ць пе́рад ця́жкасцямі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прэлю́дыя

(н.-лац. praeludium, ад лац. prae = перад + ludus = ігра)

1) уступная частка музычнага твора, а таксама невялікі музычны твор без строгай формы для фартэпіяна;

2) перан. уступ да чаго-н. (напр. п. сваркі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ро́ўнасць ж Glichheit f -;

ро́ўнасць пе́рад зако́нам Glichheit vor dem Gestz;

ро́ўнасц галасо́ў Stmmengleichheit f -;

2. матэм Glichheit f -, -en; Glichung f -, -en;

знак ро́ўнасці Glichheitszeichen n -s, -;

3. спарт Glichstand m -(e)s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ашчы́ў ’агарод, дзе расце гародніна’ (Касп.). Па этымалогіі складальніка рукапіснага слоўніка скарочана з авашчыў (овощивъ), параўн. ст.-бел. овощовый огородъ (1556 г., гл. Весці АН БССР, 1975, 3, 116) і маг. вашчэвінь ’агарод ці сад перад хатай’ (з авашчэвень, Крывіцкі, вусн. паведамл.), што сведчыць пра ўжыванне ў народнай мове стараславянізма овощь. Гл. сучаснае вашчэўе ’гародніна’ (Касп.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Вечары́цца1, мсцісл. вічарі́цца ’пазніцца’ (Бяльк.) утворана ад вечар (гл.) ’частка сутак, якая папярэднічае ночы’, па ўзору пазні́цца (той самы канчатак); перанос семантыкі грунтуецца на тым факце, што вечар — позняя пара сутак, бо перад ім (пасля дня) ёсць надвячорак са змрокам; параўн. рус. кастр. ве́чере ’вельмі позна’, калуж. вечере́е ’пазней вечарам’.

Вечары́цца2 ’цямнець’ (Нас.). Да вечарэ́ць (< večerěti > večeriti).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кавэ́нчыцца ’мучыцца перад смерцю’ (Гарэц.), кавэнчыць ’выпрошваць плачучы’ (Др.-Падб.), кавэнчыцца ’пакутаваць (ад фізічнага болю)’ (Жд. 2), кавэнчыцца ’хварэе’ («калі дзіця плачэ і паводзіць сябе неспакойна») (полац., Нар. лекс.), ’мучыцца, пакутаваць (ад раны, ад болю)’ (віц., стаўбц., Нар. сл.), кавэнчыць ’мучыць’ (Нас.), ’вельмі мучыцца’ (стол., Нар. лекс.), кавэнчыцца ’цацкацца, насіцца’ (Юрч.). Адносна этымалогіі гл. кавенчыцца (адаптаваная фанетычная форма).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кана́ць ’паміраць, пакідаць жыццё, дажываць апошнія мінуты’, ’набліжацца да канца’ (ТСБМ, Гарэц., Сержп. Прымхі, Сцяшк., Мал.; КЭС, лаг.). Прасл. konati, утворанае ад konъ > ’канец, мяжа’ (падрабязна гл. Трубачоў, Эт. сл. 10, 181–182 і 195–196 з разборам літаратуры). Сюды ж гродз. кана́цца і беласт. кона́тісе ’цягнуць жэрабя перад пачаткам гульні’ (Нар. словатв., Сл. паўн.-зах.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)