вы́ лезці , ‑зу, ‑зеш, ‑зе; зак.
1. Выбрацца паўзком; выйсці, чапляючыся за што‑н. рукамі; выйсці адкуль‑н., прыклаўшы намаганні. Вылезці з глыбокага рова. Вылезці з кабінкі. Вылезці з-за стала. // Разм. Выйсці адкуль‑н. наогул. Зіма, на дварэ мяцеліца вее, Халодныя песні заводзіць віхор; Зоркі не свецяць і сонца не грэе, Аж вылезці страшна і глянуць на двор. Купала .
2. перан. Разм. З вялікімі намаганнямі пазбавіцца ад чаго‑н. Вылезці з галечы.
3. Выступіць, паказацца адкуль‑н.; выбіцца; прабіцца. Вылезлі спружыны з канапы. Косы вылезлі з-пад хусткі. Вылезла маладая траўка. // перан. Разм. Знешне праявіцца. Вылезла хцівасць наверх.
4. Выпасці (пра валасы, шэрсць); выліняць. Вылезла шэрсць.
•••
Бокам вылезці (выйсці) ; вомегам вылезці (выйсці) — не прайсці дарэмна для каго‑н.; адплаціцца. [Аўгіня:] — Пэўна ж, я сама вінавата: на багацце пагалілася. А гэта багацце мне вылезла бокам і атруціла мне жыццё. Колас .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нале́ жаць
1. (з’яўляцца ўласнасцю ) gehören vi ;
гэ́ тыя кні́ гі нале́ жаць мне dí ese Bücher gehören mir;
2. (да арганізацыі і г. д. ) á ngehören vi (D ), gehören vi (zu D );
нале́ жаць да па́ ртыі der Parté i á ngehören;
◊
як нале́ жыць wie es sich gehört
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сказа́ ць , скажу́ , ска́ жаш, ска́ жа; скажы́ ; ска́ заны; зак.
1. гл. гаварыць.
2. з інф. Распарадзіцца, загадаць.
Мне сказалі падрыхтаваць ілюстрацыйны матэрыял да тэмы.
Мама сказала сыну хутчэй бегчы дадому.
3. (звычайна з адмоўем). Зрабіць вывад, падумаць.
Па тваім адзенні не скажаш, што бедна жывеш.
4. у форме 1 ас. мн. буд. ска́ жам ужыв. таксама як пабочн. сл. Напрыклад (разм. ).
Скажам, заўтра я не змагу пайсці ў бібліятэку.
5. заг. скажы́ (це ). Вокліч, які служыць для выражэння здзіўлення, абурэння і пад. з прычыны чаго-н.
Скажыце, які ты спрытны!
6. у форме 2 і 3 ас. буд. ска́ жаш (ска́ жаце ), ска́ жа (ска́ жуць ). Вокліч з асобай інтанацыяй, ужыв. для выражэння нязгоды, недавер’я.
Схадзі ў лес па ягады! — Скажаш жа! — Куды ёй у лес!
◊
Скажы(це), калі ласка — ветлівы зварот пры запытанні аб чым-н.
Скажыце, калі ласка, куды вядзе гэта дарога?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
verdrí eßen
* vt злава́ ць, раздражня́ ць; засмуча́ ць
es verdrí eßt mich — мне пры́ кра [непрые́ мна]
sich (D ) ké ine Mühe ~ lá ssen* — прыкла́ сці ўсе намага́ нні
ich lá sse mich das nicht ~ — я не суму́ ю [не тужу́ ся] па гэ́ тым
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ní ere
f -, -n анат. ндрка
◊ j-n auf Herz und ~n prüfen — ≅ ста́ віць каго́ -н. на выпрабава́ нне
das geht mir an [auf] die ~n — гэ́ та дзе́ йнічае мне на не́ рвы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
á ntragen
*
1.
vt
1) прапано́ ўваць
2) прыно́ сіць, падно́ сіць
3) нано́ сіць (раствор )
2.
vi хада́ йнічаць
3.
(sich) прапано́ ўваць свае́ паслу́ гі
die Gelé genheit trägt sich nur an — мне трапля́ ецца вы́ падак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
pozostawać
pozosta|wać
незак.
1. заставацца;
~je mi tylko ... — мне застаецца толькі...;
2. заставацца; захоўвацца;
3. знаходзіцца; быць;
~wać w stanie wojny — знаходзіцца ў стане вайны
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
pozwalać
pozwala|ć
незак. дазваляць;
za dużo sobie ~sz! — ты занадта шмат сабе дазваляеш!;
~m sobie zauważyć, że ... — дазвольце мне заўважыць, што... ; дазволю сабе заўважыць, што...
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
boleć
I bol|eć
незак. балець;
głowa mię ~i — у мяне (мне ) баліць галава
II незак. бедаваць; сумаваць; журыцца;
boleć nad czym — журыцца (бедаваць) аб чым
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
dogadzać
dogadza|ć
незак.
1. дагаджаць;
2. адпавядаць; падыходзіць, пасаваць;
~ła im ta praca — ім падыходзіла гэта праца;
to mi nie dogadzać — мне гэта не падыходзіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)