размачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны; зак., што.
Намачыўшы, зрабіць мяккім, разбухлым.
Р. сухары.
○
Размачыць лік (разм.) — адкрыць лік (у спартыўнай гульні).
|| незак. размо́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. размо́чванне, -я, н. і размо́чка, -і, ДМ -чцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Прысво́іць ’зрабіць сваёй уласнасцю што-небудзь чужое’ (ТСБМ), прысво́іцца ’асвойтацца, прывыкнуць’ (ТС), прысво́йчыць ’прыручыць; прысвоіць’ (Шат.). Рус. присво́ить ’прысвоіць’, укр. присвоїти ’прысвоіць; прыняць у сваю кампанію, у сваё кола, прызнаць за свайго’, польск. przyswoić ’прысвоіць’, чэш. přisvojiti, славац. prisvojiť. Гл. асво́іць, свой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Смігану́ць ‘пакурыць’ (Жд. 2), смы́гнуць ‘зрабіць зацяжку (пры курэнні)’ (Яўс.). З польск. śmignąć ‘хвоснуць, сцебануць, стрэльнуць’, роднаснае śmagać ‘сцябаць’ < smaga (Брукнер, 533; 502), гл. смага. Нельга выключыць гукапераймальнае паходжанне (параўн. цмыг!, гл. цмыгаць), што з улікам лінгвагеаграфіі здаецца больш прымальным. Параўн. смыжыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
начарці́ць, ‑чарчу, ‑чэрціш, ‑чэрціць; зак.
1. што. Зрабіць чарцёж чаго‑н.; нарысаваць які‑н. знак. [Рыбакоў] узяў аловак і акуратна начарціў на палове аркуша план будынка. Асіпенка. [Салдат] зноў нешта начарціў на карце і, адлажыўшы яе ўбок, стаў паспешліва наладжваць сваю скрынку. Гамолка.
2. што і чаго. Чэрцячы, зрабіць якую‑н. колькасць (планаў, карт і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прытупі́ць, ‑туплю, ‑тупіш, ‑туліць; зак., што.
1. Зрабіць тупейшым, трохі затупіць. Прытупіць разец. Прытупіць брытву. □ Ты бачыў іх, хто аб чужыя танкі Паспеў штыкі знянацку прытупіць. Гаўрусёў.
2. перан. Зрабіць менш адчувальным, менш успрыімлівым да чаго‑н. Прытупіць пільнасць. □ Незнаёмыя месцы, цікавая работа прытупілі адчуванне страты. Шыцік. — Калектыўнае гаспадаранне ў арцелі прытупіць пачуццё індывідуалізму. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разме́ціць, ‑мечу, ‑меціш, ‑меціць; зак., што.
Расставіць значкі, зрабіць меткі на чым‑н. з мэтай раздзелу, размеркавання і пад.; абазначыць, намеціць знакамі. Зноў загаманілі, закрычалі мужчыны. Нарэшце, размецілі шнуры, пачалі цягнуць ну маркі. Асіпенка. На вялікім перапынку Іван Сямёнавіч паклікаў вучняў на двор, каб разам размеціць, дзе зрабіць клумбы, а дзе распланаваць спартыўную пляцоўку. Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зарумя́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.
Зрабіць румяным; выклікаць румянец. Мароз зарумяніў твар. // Запячы да з’яўлення румянай скарынкі; падрумяніць. Зарумяніць пірог.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́карміць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., каго-што.
1. Кормячы, выгадаваць, узгадаваць. Выкарміць цяля. Выкарміць грудзьмі.
2. Зрабіць сытым, укарміць; адкарміць. Выкарміць кабана.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́клепаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і ‑плю, ‑плеш, ‑пле; зак., што.
1. Выбіць заклёпкі.
2. Клеплючы, зрабіць што‑н. танчэйшым, вастрэйшым. Выклепаць касу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́тачыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.
1. Зрабіць, вырабіць што‑н. на такарным станку. Вытачыць вось.
2. Добра навастрыць, адтачыць. Вытачыць нож.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)