Ра́кі мн. л. ’лапці’ (Бяльк.). Магчыма, з-за “растапыранасці” па знешняму выгляду, да рак 1 (гл.).
Ракі́ мн. л. прыстасаванне для ўмацавання вясла’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Відавочна, дадзенае прыстасаванне мае форму развілкі, у якую ўкладаецца вясло. Параўн. да гэтага рак 1 (гл.). Акцэнтуацыя характэрна для літоўска-беларускага моўнага сумежжа, дзе назіраецца зрух націску на адзін склад (параўн. выдра́, куры́ца і інш.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сто́лка ‘слой, пласт, складка чаго-небудзь’, у адну (дзве, тры) столкі — у адзін (два, тры) разы (ТСБМ), ‘слой, частка, пасма’ (Шат., Касп., Варл., Бяльк., Сцяшк., Байк. і Некр., Сл. ПЗБ), ‘пасма (валасоў)’ (Мат. Гом.), сто́лка, ство́лка, ста́лка ‘тс’ (ЛА, 4), сто́лька, столь ‘тс’ (Сл. ПЗБ), сто́ля ‘тс’ (там жа). Да сцяліць з чаргаваннем е/о ў корані, параўн. стол, столь. Гл. яшчэ сталка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
chorus
[ˈkɔrəs]
1.
n., pl. -ruses
1) хор -у m.
2) музы́чная кампазы́цыя для хо́ру
3) прыпе́ў -ву, рэфрэ́н -у m.
2.
v.t.
1) пяя́ць, гавары́ць у адзі́н го́лас
2) выка́зваць зго́ду
•
- in chorus
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
suffice
[səˈfaɪs]
v.i.
1) става́ць, быць дастатко́вым; хапа́ць
The money will suffice for one year — Гро́шай хо́піць на адзі́н год
2) задаво́льваць
A small amount sufficed him — Мало́й ко́лькасьці яму́ хапі́ла
•
- suffice to say
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
зага́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
1. Кароткае іншасказальнае апісанне якога‑н. прадмета, з’явы, якія трэба пазнаць, адгадаць. Адгадаць загадку. □ Нам Пятро спачатку Загадаў загадку: Мой кравец заўсёды колкі, Бо на ім тырчаць іголкі. Грахоўскі.
2. перан. Пра што‑н. складанае, заблытанае, незразумелае, што патрабуе разгадкі, тлумачэння. [Багуцкі] заставаўся загадкай для камісара гестапа. Лынькоў. Чулася людзям загадка, якая не адзін дзень, не адзін тыдзень вісела над імі, над усім сялом, невядома што зычыла. Мележ. Жыццёвы і творчы шлях Баршчэўскага поўны супярэчнасцей і загадак. Мальдзіс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Станавіцца цвёрдым, як камень. Камянела ў бочках мазь для колаў і марнеў іншы небагаты тавар. Самуйлёнак.
2. перан. Станавіцца нерухомыя, застылым; мярцвець. Камянець ад страху. □ Калі адзін на адзін з .. [дзяўчынаю] заставаўся, то ў мяне адразу аднімала язык, у сярэдзіне ўсё камянела і я маўчаў як пень. Краўчанка. Падымаліся каскі Ад страху ў тых слухачоў, Камянелі, Як маскі, Іх твары І стыла іх кроў. Куляшоў.
3. перан. Станавіцца жорсткім, бяздушным, абыякавым да ўсяго. Пяшчотнае сэрца [Машэкі] камянее ад зганьбаванага кахання. Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрып, ‑у, м.
Рэзкі гук, які ўзнікае пры трэнні адзін аб адзін прадметаў ці іх частак. Скрып варот. Боты са скрыпам. □ Чуваць было, як стукнула аб прабой засаўка, пачуўся скрып іржавых завесаў. Пальчэўскі. Фурманка ўжо зусім блізка. Вось яна параўнялася з Панасам, абмінула яго і паехала далей гасцінцам, пакідаючы за палазамі саней пісклявы скрып умёрзлага снегу. Галавач.
•••
За адным скрыпам — разам, адным заходам. Пойдзем за адным скрыпам, мне ўсё роўна ў магазін трэба... — сказала .. [Арына]. Карпаў.
Са скрыпам — з цяжкасцю або нехаця, марудна (рабіць што‑н.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчаці́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
1. Памянш.-ласк. да шчацінне, шчаціна. Наставіўшы рэдкую шчацінку хібкоў, .. [парасяты] заядла наскоквалі адзін па аднаго. Самуйлёнак. Сталеў, мужнеў Юзік. Прабілася нарэшце і рэдкая мяккая шчацінка на ягонай барадзе. Хадановіч.
2. Разм. Адзін кароткі жорсткі валасок. На .. шыракаватым бялявым твары таксама месцамі тырчалі шчацінкі: дзе пучкамі, дзе па адной. Кулакоўскі.
3. толькі мн. (шчаці́нкі, ‑нак). У батаніцы — жорсткія валасні на паверхні сцябла і лісцяў раслін.
4. толькі мн. (шчаці́нкі, ‑нак). У заалогіі — рухомыя вырасты ў членістаногіх, што служаць органамі дотыку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
erkénnen
*
1.
vt
1) пазнава́ць, спазнава́ць
2) усведамля́ць (сваю віну, памылку)
2.
(sich) пазна́ць адзі́н аднаго́
3.
юрыд. выно́сіць прыгаво́р, пастанаўля́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
збры́днуць, ‑не; пр. збрыднуў, ‑дла; зак.
Разм. Тое, што і збрыдзець. Палаяўшыся з паўгадзіны каля студні, .. [Аўдоля і Акуля] разышліся: адна пайшла ў адзін канец вуліцы, другая — у другі, бо ім збрыдла лаяцца, і гэта не давала жаданых вынікаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)