адкаціцца, ‑качуся, ‑коцішся, ‑коціцца; зак.
1. Коцячыся, перамясціцца ў які‑н. бок на пэўную адлегласць. Кола далёка адкацілася ад двара і, трапіўшы ў разору, бездапаможна ляжала на баку. Колас. Яблык ад яблыні далёка не адкоціцца. Прыказка.
2. перан. Адступіць, адысці пад напорам праціўніка. Змятай хваляй адкаціўся вораг, Па-над полем кружаць крумкачы. Панчанка. // Аддаліцца. Хваля адкацілася ад берага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Земя́кі ’бульба’ (Сцяшк.). З польск. дыял. ziemiaki, літ. ziemniaki ’тс’, утворанага на базе калькі назвы бульбы ў некаторых еўрап. мовах са значэннем ’земляны яблык’ франц. pomme de terre з 1655 г. для абазначэння земляной грушы, тапінамбура, Helianthus tuberosus, а з другой палавіны XVIII ст. — бульбы, ням. дыял. Erdapfel, гал. aardappel) з прыметнікавай асновы ziem(‑ьn)‑ (ад ziem‑ia, гл. зямля) з суфіксам ‑iak.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Іллі́нка ’грушавае дрэва, плады якога паспяваюць к Ільіну дню, 20 ліпеня’ (Нас.); параўн. рус. бранск. ильи́нка ’гатунак груш, паспяваючых к Ільіну дню’, серб.-харв. ѝлӣњача ’грушы і яблыкі, якія паспяваюць к Ільіну дню’, балг. или́нкы ’тс’. Утворана сцяжэннем словазлучэння Іллін дзень з суф. ‑к‑a, які шырока выкарыстоўваецца ў назвах гатункаў яблык і груш (антонаўка, віноўка, цукроўка і г. д.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
во́чны
I глазно́й;
~ныя хваро́бы — глазны́е боле́зни;
○ в. я́блык — анат. глазно́е я́блоко;
~ныя зу́бы — анат. глазны́е зу́бы
II: ~ная ста́ўка о́чная ста́вка;
~нае навуча́нне — о́чное обуче́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
абчы́сціць сов.
1. в разн. знач. обчи́стить, очи́стить;
а. паліто́ ад сне́гу — очи́стить (обчи́стить) пальто́ от сне́га;
а. я́блык — очи́стить (обчи́стить) я́блоко;
2. разг. (обокрасть) обчи́стить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
próbować
незак.
1. спрабаваць;
próbować przejść — спрабаваць прайсці;
2. каштаваць; прабаваць;
próbować jabłko — каштаваць яблык;
3. выпрабоўваць; правяраць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
grate2 [greɪt] v.
1. це́рці (на тарцы);
grated apple/cheese цёрты я́блык/сыр
2. скрэ́бці, скрабці́, скрэ́баць; скрыпе́ць; скрыгата́ць;
grate one’s teeth скрыгата́ць зуба́мі
3. (on/with) раздражня́ць, дзе́йнічаць на не́рвы;
Her voice grates on me. Яе голас раздражняе мяне.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
наливно́й
1. наліўны́;
наливно́е су́дно спец. наліўно́е су́дна;
наливна́я ме́льница (вадзяны́) млын;
наливно́е колесо́ наліўно́е ко́ла;
2. (созревший, сочный, налитой) наліўны́, сакаўны́, сакаві́ты;
наливно́е я́блоко наліўны́ (сакаўны́, сакаві́ты) я́блык.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
скрывавіць, ‑ваўлю, ‑вавіш, ‑вавіць; зак., каго-што.
Разм. Збіць, зраніць да крыві; пакрыць, запэцкаць кроўю. [Тодар:] — А Голавкокавага быў збілі на горкі яблык .. Скрывавілі ўсяго хлопца як мае быць. Крапіва. [Дубіцкі:] — Тады мяне тапталі нагамі, таварыш Кісялёў, мяне скрывавілі да таго, што я не мог ні ляжаць, ні сядзець. Чарнышэвіч. Раненне ў Міколы было не цяжкае — кантузія і некалькі невялікіх асколкаў парвалі пінжак ды скрывавілі плечы. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
stłuc
зак.
1. разбіць;
stłuc talerz — разбіць талерку;
2. пабіць, набіць;
stłuc na kwaśne jabłko — збіць на горкі яблык
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)