во́чныя хваро́быÁugenkrankheiten plанат во́чны нерв Séhnerv m -s і -en, -en, Áugennerv m;
во́чны я́блыкÁugapfel m -s, -äpfel
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
наліўны́
1.тэх (дляперавозківадкіхгрузаў) Tánk-;
наліўно́е су́дна Tánkschiff n -(e)s, -e, Tánker m -s, -;
2. (прасадавіну) reif, pflückreif;
наліўны́я́блык Glás¦apfel m -s, -äpfel
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Памідо́р ’аднагадовая агародная расліна сямейства паслёнавых з чырвонымі або жоўтымі пладамі, прыдатнымі для яды; плод гэтай расліны’ (ТСБМ, Кіс.), памідо́ра, памідо́рына ’плод памідора’ (Янк., Янк. 1). З рус.помидо́р(ы) ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 73, 88), дзе запазычана з італ. мн. pomidʼoro < pomo dʼoroлітар. ’залаты яблык’ (Фасмер, 3, 323).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БЕ́ГАЙМ (Behaim) Марцін
(6.10.1459, г. Нюрнберг, Германія — 29.7.1507),
нямецкі географ і падарожнік. Шмат гадоў правёў у Партугаліі, дарадчык караля Хуана II па пытаннях навігацыі. У 1484—86 прымаў удзел у партугальскай экспедыцыі Д.Кау ўздоўж зах. ўзбярэжжа Афрыкі. У 1492 стварыў глобус «Зямны яблык» (дыяметрам 0,54 м), які адлюстраваў геагр. ўяўленні аб паверхні Зямлі напярэдадні адкрыцця Новага Свету. Арыгіналам паслужыла карта свету, якая грунтавалася пераважна на даных Пталамея. Глобус Бегайма — найвялікшая гісторыка-геагр. каштоўнасць (захоўваецца ў Нюрнбергскім музеі).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
незре́лый
1.(о плодах и т. п.) няспе́лы;
незре́лое я́блоко няспе́лы я́блык;
2.перен. няста́лы; няспе́лы;
незре́лое произведе́ние няспе́лы твор;
незре́лый ум няста́лы ро́зум.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
quarter2[ˈkwɔ:tə]v.
1. дзялі́ць, падзяля́ць на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі;
quarter an apple падзялі́ць я́блык на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі
2.fml раскватаро́ўваць, ста́віць на пасто́й;
quarter troops in the city раскватарава́ць во́йска ў го́радзе
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Мармела́д ’кандытарскі выраб з фруктова-ягаднага пюрэ з цукрам і патакай’ (ТСБМ). З рус.мармелад ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80). Форма ж мармуля́да ’тс’ (Жд. 1; драг., КЭС) паходзіць з польск. мовы, параўн. лэнчыцк.marmulada ’тс’. Абедзве з франц.marmelade < партуг.marmelada ’тс’ < marmelo ’айва’ — скажонае лац.melimēlum, melimēlon < ст.-грэч.μελίμηλον ’мядовы яблык, айва’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БЕЛАГУ́РАЎ Эдуард Аляксеевіч
(н. 27.11.1947, г. Бабруйск),
бел. жывапісец. Скончыў Бел.тэатр.-маст.ін-т (1974). Працуе пераважна ў жанрах тэматычнай карціны і партрэта. Работы адметныя псіхал. выразнасцю вобразаў, кампазіцыйным майстэрствам, дакладнасцю малюнка. Асн. творы: «Асенні крос» (1975), «Пачатак вясны» (1976), «Дзеці вайны», «Партрэт бацькоў» (абодва 1978), «Сямейны партрэт», «Вяртанне» (абодва 1980), «Хірургі. Аперацыя», «Красавіцкія інтэрв’ю» (абодва 1981), «Дыялог» (1982), «Трансфармацыя» (1988), «Час цішыні» (1991), «І была раніца» (1992), «Памяць бацькі» (1993), «Падзеі на фоне ранішняга пейзажу» (1994), «Залаты яблык» (1995) і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ві́са ’тое, што вісіць’, звычайна ў загадцы гэта ’груша’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), укр.ві́са́ ’вага’, рус.наўг., тамб.виса ’тое, што вісіць; яблык’, арханг.виси ’павекі’, вяц., каз. ви́сы ’валасы’, сіб. ’апоўзіны’, польск.усх.wisa ’тс’, wisza//wisa ’тое, што вісіць (у загадцы)’, балг.виса ’тое, што вісіць’; ’шчака’. Да вісець. Гл. таксама Рудніцкі, 1, 439.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лясну́шка ’яблыня-дзічка’, ’яблык з дзікай яблыні’ (ушац., Жыв. сл.; беш., Нар. сл.; в.-дзв., Шатал.; Касп.). У выніку намінацыі выразу лясная яблыня. Аб суфіксе ‑ушк‑а гл. Сцяцко, Афікс. наз., 125. Годным увагі з’яўляецца круп.лясу́шкі ’дзічкі’ (Нар. сл.), у якім суфікс далучаецца да асновы lěs‑ (а не lěsьn‑). Аб семеме ’дзікі’ гл. лясны. Параўн. ля́саўка, лясоўка.