трыпле́т, ‑а, М ‑плоце, м.

1. Назва розных сістэм, устройстваў і пад., якія характарызуюцца наяўнасцю трох частак.

2. Трэці экземпляр якой‑н. рэчы (звычайна рэдкай).

3. У більярдзе — удар, пры якім шар трапляе ў цэль, адскочыўшы спачатку ад аднаго, потым ад другога борта.

[Ад фр. tripler — утройваць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

punch1 [pʌntʃ] n.

1. уда́р кулако́м

2. эне́ргія (перан.)

3. кампо́сцер

4. пунш;

a glass of punch шкля́нка пу́ншу

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

whiplash [ˈwɪplæʃ] n.

1. раме́нь або́ вяро́ўка пу́гі;

work under the whiplash працава́ць з-пад пу́гі

2. уда́р (бізуном, пугай)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

бе́кхенд

(англ. back-hand, ад back = ззаду + hand = рука)

удар злева пры гульні ў тэніс.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рыпо́ст

(фр. riposte = хуткі адказ)

удар у адказ або ўкол у фехтаванні пасля праведзенай абароны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

blow1 [bləʊ] n.

1. уда́р;

at a blow адны́м ма́хам, адра́зу;

exchange blows бі́цца;

rain blows upon smb. асы́паць каго́-н. гра́дам уда́раў;

land/strike a blow нане́сці ўда́р

2. уда́р (лёсу), няшча́сце

come to blows (over smth.) пача́ць бі́цца (з-за чаго́-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Gladius ferit corpus, animos oratio

Меч раніць цела, а слова ‒ душу.

Меч поражает тело, а слово ‒ душу.

бел. Словам можна выратаваць чалавека, словам можна і забіць. Рынуў слаўцом, як пярцом. Куляй пацэліш у аднаго, двух, а трапным словам — у тысячу. Ад слова горш балюча, чым ад рук. Рана загаіцца, а ліхое слова ніколі.

рус. Слово не стрела, а пуще стрелы разит. Слово не обух, а от него люди гибнут. Недоброе слово больней огня жжёт. Рана от копья ‒ на теле, рана от речей ‒ в душе. Слово не чад, а глаза ест. Речь как меч: сечёт и правого и виноватого.

фр. Un coup de lange est pire qu’un coup de lance (Удар языком хуже, чем удар копьём).

англ. The tongue is not steel, yet it cuts (Язык не сталь, а режет).

нем. Wörter schneiden schärfer als Schwerter (Слова режут острее, чем мечи). Eine Zunge wie eine Zange (Язык ‒ как щипцы).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Адбо́й1 (БРС) < рус. отбой. Новае запазычанне.

Адбо́й2 ’частка саней’ (Масл.) да біць (гл.).

Адбо́й3удар у адказ’ (Шат.). Гл. біць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пары́раваць ’адбіць (адбіваць) удар; першапачаткова — у фехтаванні’ (ТСБМ). З рус. пари́ровать ’тс’ < ням. parieren ’тс’ ад лац. parāre ’рыхтаваць’ (параўн. Фасмер, 3, 207).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пощёчина ж.

1. апляву́ха, -хі ж., по́ўха, -хі ж.;

дать пощёчину даць апляву́ху (по́ўху);

2. перен. апляву́ха, -хі ж., по́ўха, -хі ж.; (удар) уда́р, -ру м.; (оскорбление) знява́га, -гі ж.;

нра́вственная пощёчина мара́льная апляву́ха (мара́льны ўдар).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)