трыпле́т, ‑а, М ‑плоце, м.
1. Назва розных сістэм, устройстваў і пад., якія характарызуюцца наяўнасцю трох частак.
2. Трэці экземпляр якой‑н. рэчы (звычайна рэдкай).
3. У більярдзе — удар, пры якім шар трапляе ў цэль, адскочыўшы спачатку ад аднаго, потым ад другога борта.
[Ад фр. tripler — утройваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
punch1 [pʌntʃ] n.
1. уда́р кулако́м
2. эне́ргія (перан.)
3. кампо́сцер
4. пунш;
a glass of punch шкля́нка пу́ншу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
whiplash [ˈwɪplæʃ] n.
1. раме́нь або́ вяро́ўка пу́гі;
work under the whiplash працава́ць з-пад пу́гі
2. уда́р (бізуном, пугай)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бе́кхенд
(англ. back-hand, ад back = ззаду + hand = рука)
удар злева пры гульні ў тэніс.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рыпо́ст
(фр. riposte = хуткі адказ)
удар у адказ або ўкол у фехтаванні пасля праведзенай абароны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
blow1 [bləʊ] n.
1. уда́р;
at a blow адны́м ма́хам, адра́зу;
exchange blows бі́цца;
rain blows upon smb. асы́паць каго́-н. гра́дам уда́раў;
land/strike a blow нане́сці ўда́р
2. уда́р (лёсу), няшча́сце
♦
come to blows (over smth.) пача́ць бі́цца (з-за чаго́-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Gladius ferit corpus, animos oratio
Меч раніць цела, а слова ‒ душу.
Меч поражает тело, а слово ‒ душу.
бел. Словам можна выратаваць чалавека, словам можна і забіць. Рынуў слаўцом, як пярцом. Куляй пацэліш у аднаго, двух, а трапным словам — у тысячу. Ад слова горш балюча, чым ад рук. Рана загаіцца, а ліхое слова ніколі.
рус. Слово не стрела, а пуще стрелы разит. Слово не обух, а от него люди гибнут. Недоброе слово больней огня жжёт. Рана от копья ‒ на теле, рана от речей ‒ в душе. Слово не чад, а глаза ест. Речь как меч: сечёт и правого и виноватого.
фр. Un coup de lange est pire qu’un coup de lance (Удар языком хуже, чем удар копьём).
англ. The tongue is not steel, yet it cuts (Язык не сталь, а режет).
нем. Wörter schneiden schärfer als Schwerter (Слова режут острее, чем мечи). Eine Zunge wie eine Zange (Язык ‒ как щипцы).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Адбо́й 1 (БРС) < рус. отбой. Новае запазычанне.
Адбо́й 2 ’частка саней’ (Масл.) да біць (гл.).
Адбо́й 3 ’удар у адказ’ (Шат.). Гл. біць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пары́раваць ’адбіць (адбіваць) удар; першапачаткова — у фехтаванні’ (ТСБМ). З рус. пари́ровать ’тс’ < ням. parieren ’тс’ ад лац. parāre ’рыхтаваць’ (параўн. Фасмер, 3, 207).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пощёчина ж.
1. апляву́ха, -хі ж., по́ўха, -хі ж.;
дать пощёчину даць апляву́ху (по́ўху);
2. перен. апляву́ха, -хі ж., по́ўха, -хі ж.; (удар) уда́р, -ру м.; (оскорбление) знява́га, -гі ж.;
нра́вственная пощёчина мара́льная апляву́ха (мара́льны ўдар).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)