вы́гараць¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -рыць; зак.
1. Згарэць поўнасцю.
Выгаралі дровы ў печы.
Вёска выгарала.
2. Выліняць, страціць натуральны колер.
Матэрыял выгараў на сонцы.
|| незак. выгара́ць, -а́е і выга́рваць, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заспако́іцца, -о́юся, -о́ішся, -о́іцца; зак.
Суняць свой непакой, узбуджанасць, супакоіцца.
Даведаўшыся пра гэта здарэнне, я доўга не магла з.
◊
Заспакоіцца на дасягнутым — дамогшыся пэўных поспехаў, страціць актыўнасць, энергію.
|| незак. заспако́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
звіхну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. Зрушыцца ў суставе.
Палец звіхнуўся.
2. Страціць розум, звар’яцець (разм.).
Ад такіх перажыванняў можна з.
3. Збіцца з правільнага шляху, з правільных пазіцый.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раз’ядна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аддзяліцца адзін ад аднаго (пра злучаныя часткі чаго-н.; разм.).
Правады раз’ядналіся.
2. перан. Страціць сувязь, стаць далёкімі, чужымі адзін аднаму.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закасне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Зрабіцца косным; страціць здольнасць развівацца, удасканальвацца. Закаснець у невуцтве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зацямні́цца, ‑ніцца; зак.
1. Стаць цёмным. Неба зацямнілася.
2. Страціць выразнасць; памуціцца. Свядомасць зацямнілася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашаламе́ць ’адурэць’ (Касп.), ’аслупянець, страціць розум ад нечаканасці’ (палес., Цыхун, вусн. паведамл.), ’збянтэжыцца, згубіць кірунак і развагу’ (КЭС, лаг.), ошоломонець ’адурэць’ (КСТ), ашаламу́ніцца (Шпіл.), укр. ошалемоніти ’ашалець’, рус. ошелометь ’адурэць, ашалець, страціць прытомнасць’. Ад шо́лам ’шум’, гл. ашаламіць; да семантыкі параўн. устойлівыя выразы «шум и шаль в голове» (Шн., 2, 552), «на третье (поле) конь ступая, шум голоўку обнимая» (Шн., I, 334); суфіксальнае нарашчэнне ‑ан‑ (‑он‑) мае ўзмацняльны характар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паме́ркнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. памеркнуў, ‑нула і памерк, ‑ла; зак.
1. Страціць паступова яснасць, яркасць; пацямнець. Памерк дзень, пагас. Колас. Марознаю стынню паветра дрыжыць, Памеркла ад сцюжы гара... Кляшторны.
2. перан. Страціць жыццярадаснасць, весялосць. Рагатуха, якая так кідалася ў вочы здалёк сярод іншых дзяўчат, раптам памеркла, зрабілася сціплай і ціхай школьніцай. Карпюк.
3. перан. Страціць сэнс, значэнне. Жыццё неяк памеркла адразу, стала шэрым, панурым. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
zatracić
зак.
1. страціць; згубіць;
zatracić poczucie humoru — страціць пачуццё гумару;
2. знішчыць; вынішчыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адахво́ціцца, ‑ахвочуся, ‑ахвоцішся, ‑ахвоціцца; зак.
Перастаць хацець чаго‑н., страціць ахвоту да каго‑, чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)