закасне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Зрабіцца косным; страціць здольнасць развівацца, удасканальвацца. Закаснець у невуцтве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашаламе́ць ’адурэць’ (Касп.), ’аслупянець, страціць розум ад нечаканасці’ (палес., Цыхун, вусн. паведамл.), ’збянтэжыцца, згубіць кірунак і развагу’ (КЭС, лаг.), ошоломонець ’адурэць’ (КСТ), ашаламу́ніцца (Шпіл.), укр. ошалемоніти ’ашалець’, рус. ошелометь ’адурэць, ашалець, страціць прытомнасць’. Ад шо́лам ’шум’, гл. ашаламіць; да семантыкі параўн. устойлівыя выразы «шум и шаль в голове» (Шн., 2, 552), «на третье (поле) конь ступая, шум голоўку обнимая» (Шн., I, 334); суфіксальнае нарашчэнне ‑ан‑ (‑он‑) мае ўзмацняльны характар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паме́ркнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. памеркнуў, ‑нула і памерк, ‑ла; зак.
1. Страціць паступова яснасць, яркасць; пацямнець. Памерк дзень, пагас. Колас. Марознаю стынню паветра дрыжыць, Памеркла ад сцюжы гара... Кляшторны.
2. перан. Страціць жыццярадаснасць, весялосць. Рагатуха, якая так кідалася ў вочы здалёк сярод іншых дзяўчат, раптам памеркла, зрабілася сціплай і ціхай школьніцай. Карпюк.
3. перан. Страціць сэнс, значэнне. Жыццё неяк памеркла адразу, стала шэрым, панурым. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
zatracić
зак.
1. страціць; згубіць;
zatracić poczucie humoru — страціць пачуццё гумару;
2. знішчыць; вынішчыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
вы́смагнуць, ‑не; пр. высмаг, ‑гла; зак.
Страціць вялікую колькасць вільгаці, вады (ад гарачыні). Высмагла глеба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адахво́ціцца, ‑ахвочуся, ‑ахвоцішся, ‑ахвоціцца; зак.
Перастаць хацець чаго‑н., страціць ахвоту да каго‑, чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэнамэ́, нескл., н.
Кніжн. Думка, якая склалася пра каго‑, што‑н., рэпутацыя. Страціць сваё рэнамэ.
[Фр. renommée.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wash out
а) Sl. правалі́ць экза́мэн, быць вы́кінутым са шко́лы
б) размы́ць
The road was washed out — Даро́гу размы́ла
в) папаласка́ць, вы́паласкаць
г) стра́ціць ко́лер
д) стра́ціць энэ́ргію, імпэ́т
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
адча́яцца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; -а́йся; зак.
1. Паддацца адчаю, пасці духам, страціць надзею на што-н.
А. ў бядзе.
2. Адважыцца на што-н. смелае, рызыкоўнае.
А. на мужны ўчынак.
|| незак. адча́йвацца, -ваюся, -ваешся, -ваецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абме́рці, абамру́, абамрэ́ш, абамрэ́; абамро́м, абамраце́, абамру́ць; абмёр, -ме́рла; абамры́; зак. (разм.).
1. Самлець, страціць прытомнасць.
2. Знямець ад нечаканага і моцнага ўзрушэння.
А. ад страху.
|| незак. абміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. абміра́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)