2. жы́лка, прасло́йка і́ншага ко́леру (у дрэве, мармуры і да т.п.)
3.ры́са; мане́ра; настро́й; тон; стыль;
in the same vein/in a similar vein прыблі́зна тако́е, не́шта падо́бнае;
in a serious vein сур’ёзна
4. схі́льнасць, жы́лка;
a vein of humo ur юмарысты́чная жы́лка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Прарэ́х, прарэ́ха ’разадранае або разрэзанае месца ў адзенні; дзірка’, ’пярэдні разрэз у штанах’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ), прарэ́х ’агрэх (у полі)’ (Скарбы), прарэшка, прарэшак ’пятля для гузіка’ (Інстр. 3), ’незасеянае месца на полі’ (Сцяшк. Сл.; гродз., Шн. 3), ’каўнер кашулі’ (Нас.). Рус.проре́ха, проре́шина, проре́ховина ’распоратае або разадранае месца ў адзенні’, ст.-рус.прарѣха. Этымалогія няпэўная. Лічыцца дэрыватам з другасным ‑х‑ (як праха, рус.сваха) ад прорэ́заць (гл. Фасмер, 3, 376 і наст.). Праабражэнскі (2, 137) узводзіць слова да рус.редкий і спасылаецца на проредь. Параўноўвалі таксама са ст.-інд.rēkhā ’паласа, рыса’, лац.rīma ’расколіна, шчыліна’ (Ільінскі, РФВ 69, 16) і з лат.risums, rìsiens ’трэшчына, разрэз’ (Мацэнаўэр, LF, 14, 92).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ска́за ‘скажэнне, вада, загана’ (Нас., Гарэц., Ласт., Др.-Падб., Сержп., Байк. і Некр.), сказ ‘скажэнне’ (Байк. і Некр.), ‘пашкоджанае месца’ (Варл.), сказэ́ ‘пашкоджанне клубняў бульбы’: сказэ́ праз усю картофлю, сказава́ты ‘пашкоджаны’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Аддзеяслоўныя з нулявым суф. і суф. ‑а дэрываты ад сказіць < казіць (гл.), параўн. сказі́ць ‘скалечыць, знявечыць’ (Нас., Стан., Пятк. 2), сказі́цца ‘скрывіцца’ (Касп., Растарг.), сказні́ць ‘знявечыць’ (ТС), ст.-бел.сказити ‘знішчыць, разбурыць’ (Ст.-бел. лексікон, Альтбаўэр) і сказнь, сказ ‘вызначэнне, суд, прыгавор’ (Ст.-бел. лексікон). У казёл ‘захворванне бульбы’ (Юрч.), казлы́ ‘пашкоджаныя вочкі бульбы’ (шчуч., Сл. ПЗБ) назіраецца кантамінацыя сказіць і казёл (гл.). Параўн. яшчэ ўкр.сказ ‘агрэх’, ‘дэфект у палатне пры тканні’, польск.skaza ‘рыса; шчыліна; рана; блізна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
след, -у, М сле́дзе, мн. сляды́, слядо́ў, м.
1. Адбітак чаго-н. (нагі, колаў і пад.) на якой-н. паверхні, знак ад дотыку.
Птушыныя сляды.
Конскі с.
Сляды кіпцюроў.
2.перан., чаго. Прыкмета, адметная рыса чаго-н.
Сляды пажару.
Сляды злачынства.
◊
Без следу — зусім бясследна знікнуць, згінуць і пад.
Замесці сляды — знішчыць, утаіць тое, што можа быць доказам віны.
І следу не засталося — пра поўнае знікненне, адсутнасць чаго-, каго-н.
Ісці па чыіх-н. слядах — дзейнічаць, прытрымліваючыся чыйго-н. вучэння або беручы прыклад з каго-н.
Напасці начый-н.след — атрымаць звесткі, якія дапамагаюць выявіць, знайсці каго-, што-н.
Не след — не варта.
Як след — як мае быць, як трэба.
|| прым.следавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.; спец.).
Кантрольная следавая паласа (на граніцы).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)