restless

[ˈrestləs]

adj.

1) трыво́жны; неспако́йны; імклі́вы

2) restless night — бяссо́нная ноч

3) няўсе́длівы, няўры́мсьлівы, неўтаймава́ны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

◎ Нахі́льнік ’расліна Atropa belladonna L., красаўка’ (палес., Бейл.). Ад нахіліцца ’схіліцца, пахіліцца’, хіліць ’нахіляць, схіляць, звешваць’, відаць, названа так таму, што на ноч ці на дождж схіляецца ўніз, параўн. ахілкі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спусці́цца, спушчу́ся, спу́сцішся, спу́сціцца; зак.

1. з чаго. Перамясціцца зверху ўніз.

С. з гары.

Сонца спусцілася ніжэй.

2. на што і без дап. Пра птушак, насякомых, лятальныя апараты: прызямліцца, сесці.

Верталёт спусціўся на пляцоўку.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Пра ноч, імглу, туман і пад.: наступіць, насунуцца.

На зямлю спусцілася ноч.

4. з чаго. Дайсці да заняпаду, разарыцца (разм.).

Трэба гаспадарку трымаць, каб не с. з яе.

5. Сарвацца з чаго-н., што ўтрымлівае.

Курок спусціўся сам па сабе.

◊

Спусціцца на зямлю — вызваліцца ад мар, летуценняў, вярнуцца да рэчаіснасці.

|| незак. спуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. спуск, -у, м. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

до́ўжыцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -жыцца; незак. (разм.).

1. Адбывацца на працягу якога-н. часу, цягнуцца нейкі час.

Некалькі хвілін доўжылася гэта сцэна.

2. Здавацца даўжэйшым, больш працяглым, чым звычайна.

Ноч доўжылася бясконца.

|| зак. здо́ўжыцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -жыцца (да 2 знач.)

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пераспа́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -пі́; зак.

1. што і бездап. Перабыць які-н. час у стане сну; пераначаваць, правесці ноч дзе-н.

П. у суседзяў.

Пераспім, а раніцай — у дарогу.

2. Праспаць больш, чым трэба (разм.).

3. каго. Праспаць даўжэй за каго-н.

П. усіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

*Паначо́та, поночо́та ’цемра, цемната’ (Клім.). Калі лічыць па словаўтварэнню, то гэта аддзеяслоўнае ўтварэнне з суф. ‑ота (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 89) ад *паначыць (параўн. укр. поно́чіти ’цямнець вечарам’) і далей да ноч.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нахапі́ць, ‑хопіць; зак.

Разм. Застаць, заспець. Там, у полі, .. [Веру і Анісіма] нахапіла і ноч, ціхая, лагодная... Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

night-time [ˈnaɪttaɪm] n. начны́ час, ноч;

in the night-time уначы́, уно́чы, но́ччу;

animals that hunt at night-time жывёлы, што палю́юць уначы́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пракрыча́ць сов., в разн. знач. прокрича́ть;

п. «ура́» — прокрича́ть «ура́»;

п. усю́ ноч — прокрича́ть всю ночь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

прапла́каць сов. пропла́кать;

п. усю́ ноч — пропла́кать всю ночь;

◊ п. (усе́) во́чы — пропла́кать (вы́плакать) (все) глаза́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)