старажава́ць, ‑жую, ‑жуеш, ‑жуе; незак.
Разм.
1. Выконваць абавязкі стоража. — Даўно старажуеш тут? — запытаў Лабановіч. — Да ўжо, мусіць, чацвёрты год, — адказаў стораж. Колас.
2. каго-што. Вартаваць каго‑, што‑н., пільнаваць каго‑, што‑н. «Прыпушчу, думаю, на часінку [пасвіцца каня], не канешне ж Лаўрэну цягнуцца тут, у яго вунь якія абшары старажаваць». Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гэ́тулькі, Р мн. гэтулькіх, займ. і гэтулькі, прысл.
Разм. Тое, што і столькі. — Добры малы... Гадоў з пятнаццаць, мусіць? — Дзе там! — рашуча замахала рукамі Валя. — Яму гэтулькі гадоў, колькі і нашаму Міхасю. Якімовіч. [Нявада] гэтулькі пытаўся ў людзей пра гэтае месца, і дзе яно, і хто тут жыве, і хто ім уладае. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Cui nasci contigit, mori restat
Каму давялося нарадзіцца, таму давядзецца і памерці.
Кому пришлось родиться, тому доведётся умереть.
бел. Як ні круці, а прыйдзецца памярці. Хто нарадзіўся, той і паміраць мусіць. Бог даў. Бог узяў. Раз жыць, раз і паміраць. Смерць і радзіны не выбіраюць гадзіны. Не памрэ толькі той, хто не нарадзіўся.
рус. Сколько ни ликовать, а смерти не миновать. Двум смертям не бывать, а одной не миновать. Сколько ни жить, а смерти не отбыть.
фр. On ne meurt qu’une fois (Умирают лишь раз).
англ. Death when it comes will have no denial (Смерть не принимает отказа).
нем. Der Tod hat noch keinen vergessen (Смерть ещё не забывала никого).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
наве́рно безл.
1. в знач. сказ. напэ́ўна, пэ́ўна;
э́то уж наве́рно гэ́та ўжо напэ́ўна (пэ́ўна);
наве́рно так и бу́дет напэ́ўна (пэ́ўна) так і бу́дзе;
2. вводн. сл. напэ́ўна, му́сіць, віда́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
пакрыві́цца, ‑крыўлюся, ‑крывішся, ‑крывіцца; зак.
Стаць крывым, няроўным, перакошаным; пахіліцца. Пакрывіліся дошкі. □ Драўляныя сцены дзе-нідзе пакрывіліся ад часу, а месцамі бярвенне са сцен павыпіналася і ледзь ліпела. Броўка. Раскошная веранда цяпер пакрывілася. Асіпенка. // Зрабіць грымасу ад якога‑н. пачуцця; скрывіцца. — А Наталка, дзіця мілае, пашукай грыбкоў, — сказаў дзед і пакрывіўся, мусіць ад болю. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
dürfen
* vi
1) магчы́, мець пра́ва
man darf — мо́жна, дазво́лена
man darf nicht — не́льга, не дазво́лена
2) перадае дапушчэнне: er dürfte sich geírrt háben ён му́сіць [ма́быць, напэўна] памылі́ўся
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
балабо́н, ‑а, м.
Разм.
1. Кругленькі званочак у выглядзе шарыка. Аднекуль здалёк прыляталі глухія гукі балабонаў — відаць, пасвіліся на балоце коні. Лынькоў. Адна, мусіць, самая збродлівая [карова], з балабонам: нагне галаву, каб да травіны дастаць, — балабон звініць. Сіпакоў.
2. перан. Балбатун, пустаслоў. Не, ён не з тых, хто менціць языком, у балабонаў рукі такімі мазолістымі не бываюць. Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́дзыў, ‑зыву, м.
1. Думка, меркаванне з ацэнкай каго‑, чаго‑н. Несцяровіч быў энергічным. Гэта відаць з водзываў аб ім розных дзеючых асоб у творы. Барсток. // на што. Рэцэнзія. [Гарлахвацкі:] (Узяўшы чарговы канверт, чытае ўслых:) «Аляксандру Пятровічу Чарнавусу...» З Масквы... Мусіць, водзыў на яго працу... Крапіва.
2. Сакрэтнае ўмоўнае слова, якое з’яўляецца адказам па пароль. Сістэма паролей і водзываў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмя́кнуць, ‑не; пр. адмяк, ‑ла; зак.
Зрабіцца мякчэйшым ад вільгаці; адсырэць, размякнуць. Гразь на штанах, мусіць, яшчэ з Карчаватак. Падсохла на сонцы за дзень, пасля зноў адмякла ў рацэ, калі цягалі калёсы. Пташнікаў. // Аслабнуць, адваліцца (пра мароз, холад). Удзень было сонечна, марозна і ціха, а перад захадам сонца неба пачало хмурыцца, адмяк мароз і з усходу павеяў вецер. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
до́вад, ‑у, М ‑дзе, м.
Думка, меркаванне, факт, якія сведчаць пра што‑н., даказваюць што‑н.; доказ. Ніякія довады Лабановіча за тое, што ён мусіць паехаць да сябра, Бабініч не браў пад увагу. Колас. Вокны друкарні напоўнены яркім святлом. Яны будуць свяціць усю ноч, быццам у довад, што гэты вялізны гмах заўсёды бадзёра стаіць на варце народнай культуры. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)