osiągnąć
osiągn|ąć
зак. дасягнуць, дабіцца; дамагчыся;
~ąć cel — дасягнуць мэты;
~ąć skutek — дабіцца выніку;
nic nie ~iesz — ты нічога не даможашся (дасягнеш)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
даляце́ць, ‑лячу, ‑ляціш, ‑ляціць; зак.
1. Летучы, дасягнуць якога‑н. месца. Арол даляцеў да вяршыні гары. Даляцець да Месяца. □ Снарад, відаць, прабіў браню, бо танк узарваўся. Ажно да гарматы са свістам даляцелі кавалкі металу. Шамякін.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Распаўсюджваючыся, дасягнуць якога‑н. месца (пра гукі, пахі і пад.); данесціся. З ветрам даляцеў да вушэй Янавых чалавечы крык. Галавач. Весць аб наступе Чырвонай Арміі даляцела і да партызан. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аб’ядна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Утварыць адно цэлае з асобных частак, адзінак. Аб’яднаць два прадпрыемствы ў адно.
2. Згуртаваць, дасягнуць аднадушнасці. Аб’яднаць намаганні для вырашэння важнай навуковай праблемы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узмужне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Дасягнуць поўнага фізічнага развіцця; стаць дарослым, сталым. — Узмужнеў, узмужнеў, — сказаў Булай, задаволена аглядваючы моцную фігуру Алеся. Шыцік. Дзеці выраслі і ўзмужнелі. Дзяргай. / Пра расліны. Падраслі маладыя дрэвы, узмужнелі намнога старыя. Дубоўка.
2. перан. Дасягнуць высокай ступені ў сваім развіцці. Тэатр настолькі вырас і ўзмужнеў, што летам 1931 года змог ужо выехаць на гастролі ў Маскву і Ленінград. Сяргейчык. У «Іранскім дзённіку», на матэрыяле вялікай, грамадска значнай тэмы, яшчэ больш узмужнела майстэрства паэта. Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́клапатаць, ‑пачу, ‑пачаш, ‑пача; заг. выклапачы; зак., што.
Дасягнуць чаго‑н., здабыць што‑н. клопатамі. Выклапатаць дазвол, пенсію. □ [Таццяна:] — Няхай сабе і малапісьменная, але ж выклапатала.. праз тую ж самую рэдакцыю палёгкі суседцы. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разбітны́ ’лоўкі’ (астрав., Сл. ПЗБ), ’развіты’ (Касп.), розбітны́ ’кемлівы, бойкі’ (ТС), рус. разбитно́й ’прабіўны, зарадны; прайдошлівы’. Прыставачны аддзеяслоўны прыметнік ад разбіць (гл.), параўн. прасл. *bitьnъ(jь) ’баявы, доблесны, бравы’ (ЭССЯ, 2, 102–103), а таксама біту́н ’задзірысты чалавек’ (КЭС). Да семантыкі параўн. разбі́цца ў ляпёшку ’дасягнуць мэты насуперак усяму’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дакаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.
1. Коцячыся, дасягнуць якога-н. месца.
Клубок дакаціўся да парога.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Данесціся, пачуцца (пра гукі грому, гармат і пад.).
Здалёку дакаціўся грукат гармат.
3. перан. Апусціцца (у 2 знач.), дайсці да непрыемнасцей (разм.).
Д. да злачынства.
|| незак. дако́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адсу́нуць, -ну, -неш, -не; -су́нь; -нуты; зак., каго-што.
1. Сунучы, перамясціць на невялікую адлегласць.
А. стол ад акна.
2. Адчыняючы што-н., адвесці ўбок.
А. засаўку.
3. Зрабіць менш важным, менш значным.
Будзённае жыццё адсунула на задні план мары.
4. перан. Вылучыцца, дасягнуць значных поспехаў, апярэдзіўшы іншых.
|| незак. адсо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пракапа́цца, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца; зак.
1. Капаючы, пранікнуць куды‑н., праз што‑н., дасягнуць чаго‑н., дакапацца. Пракапацца да вады.
2. перан. Капацца некаторы час (гл. капацца ў 2 знач.). Пракапацца дома цэлы дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кар’еры́зм, ‑у, м.
Імкненне зрабіць кар’еру, дасягнуць асабістага поспеху, дабрабыту, выкарыстоўваючы ў карыслівых мэтах грамадскую справу. Змагацца з кар’ерызмам. □ — Даўно хацеў выступіць супроць Гарунова, але, па праўдзе табе прызнацца, баяўся, што абвінавацяць у кар’ерызме. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)