◎ Няве́рхавата (неверховато) ’нявыгадна, нядобра’ (Нас.). Відаць, да верх ’завяршэнне, заканчэнне чаго-небудзь’, што першапачаткова адносілася да завяршэння стога, параўн. ілюстрацыю са слоўніка: Дзело кончено, da неверховато вышло.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
pink
I[pɪŋk]1.
n.
1) ружо́вы ко́лер
2) гвазьдзі́к -а́m.
3) informal вышыня́f., верх -у m.
pink of perfection — верх даскана́ласьці
2.
adj.
1) ружо́вы
2) informal чырванава́ты, памярко́ўна радыка́льны
II[pɪŋk]
n.
прабіва́ць мячо́м або́ дзі́дай
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пераду́жаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Узяць верх, перамагчы. Але Тодар з гэтым ніяк не мог пагадзіцца. Яму ўсе яшчэ думалася, што сабака ачуняе, перадужае сваю хваробу.Ляўданскі.
2. Падужаць усіх, многіх або ўсё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
lick2[lɪk]v.
1. ліза́ць, аблі́зваць
2.infml узя́ць верх, пабі́ць (перамагчы ў бойцы або спаборніцтве)
♦
lick one’s wounds залі́зваць ра́ны;
lick smb.’s boots ліза́ць каму́-н. бо́ты
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Вяршы́ць ’складваць, канчаць стог, сцірту’ (Выг., КТС), (перан.) ’вырашыць чый-небудзь лёс’ (БРС), укр.вершити ’вяршыць’; ’насыпаць звыш краёў’, рус.вершить ’канчаць складваць стог, снапы (на возе), верх страхі’; ’вырашаць лёс’, польск.wierszyć ’укладваць спадзісты верх, страху’; ’мець першаснасць перад кім-небудзь’, чэш.vršiti ’складваць у вышыню, збіраць у кучу’, славац.vŕšiť ’кідаць, укладваць у кучу’; ’узвышацца’; ’заканчваць’, славен.vršíti ’тс’, серб.-харв.вр́шити ’выконваць, рабіць, вяршыць’, макед.врши ’выконваць, рабіць’; ’малаціць’; ’дамаўляцца на заручынах’, балг.върша ’выконваць, рабіць, прызначаць’, върше́я ’малаціць’. Прасл.vьršiti ’канчаць, завяршаць, рабіць што-небудзь, рабіць верх’, якое мела ў прасл. мове яшчэ значэнне ’малаціць з дапамогай скаціны’ (Выгонная, Лекс. Палесся, 83–87; Скок, 3, 624; БЕР, 1, 214; Шанскі, 1, В, 71; Булахоўскі, Труды ИРЯ, 1, 1949, 183).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перапало́нка (i̯lipimeюпка) ’перакладзіна над варотамі’ (Юрч. СНЛ). Магчыма, уграфінізм. Параўн. вепск.реГ ’верхні вушак у дзвярах ці ъокипх’, раіʼіпе ’верх, верхні бок’, удм./;е/ ’вуха’ (і бел.вушак).
Разм. Брахаць даўжэй за каго‑н., узяць верх у брахні. Ажно са скуры лезлі, каб перабрахаць адна другую.. [газеты] «Слова» і «Дзённік Віленскі» — орган дэфензівы і рэакцыянераў.Машара.Сабака сабакі не перабрэша.Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самазахава́нне, ‑я, н.
Імкненне захаваць сваё жыццё, засцерагчы сябе ад небяспекі. Інстынкт самазахавання. □ Але засцярога і голас самазахавання бяруць верх, і.. [Лабановіч] кажа: — Ведаеце, Аксён, мы аб гэтым пагаворым як-небудзь другім разам, пагаворым так, каб ніхто не ведаў.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
у беларусаў абутак з дрэва, які насілі вясной і восенню. Бытавалі ў 19 — пач. 20 ст. пераважна на Гродзеншчыне і на 3 Віцебшчыны (спарадычна трапляліся ў інш. рэгіёнах Беларусі). Былі 2 тыпаў: выдзеўбаныя з кавалка дрэва башмакі, з круглым або завостраным наском і камбінаваныя туфлі на нізкім ці высокім абцасе, да драўлянай падэшвы якіх прымацоўваўся скураны верх або шырокая скураная паласа.
