першаго́дак, ‑дка, м.

1. Дзіця або маладая жывёліна на першым годзе жыцця. У кожнай птушынай чарадзе, якая адлятае ў вырай, разам з маладымі, слабымі яшчэ першагодкамі, ёсць дужыя, вопытныя птахі. Мехаў.

2. Той, хто першы год знаходзіцца дзе‑н., служыць дзе‑н. Курсант-першагодак. □ Найбольш любілі мае першагодкі хітрыя задачкі і загадкі. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стэ́павы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да стэпу, заняты стэпамі. Стэпавыя прасторы. □ Тысяча камсамольцаў Беларусі накіроўваюцца ў леспрамгас, каб забяспечыць Данбас і іншыя гарады стэпавых раёнаў драўнінай. Дзенісевіч. // Які знаходзіцца, размешчаны ў стэпе. Стэпавая дарога. // Які жыве або расце ў стэпах. Стэпавы кавыль. Стэпавыя птушкі. // Такі, як у стэпе, уласцівы стэпу. Стэпавае паветра.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

любі́ж Месца, дзе знаходзіцца крыніца з пітной вадой; прыгожае, з выгодамі месца (Гор., Стол.).

□ в. Любіж Гор., ур. Любіж (поле), ур. Любін, ур. Любянец каля в. Кароцічы Стол.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

прыле́сак Невялікі дробны лес, які знаходзіцца на полі або на краю ляснога масіву (Зах. Бел. Др.-Падб., Рэч., Слаўг.). Тое ж прыле́снічча, прыле́сенне, прыле́ссе, прылясоўе, прылясні́чча, прылясо́вічча (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

аванга́рд

(фр. avant-garde, ад avant = наперадзе + garde = ахова)

1) частка войска (або флоту), якая знаходзіцца наперадзе галоўных сіл у паходзе і пры наступленні (проціл. ар’ергард);

2) перан. перадавая частка якой-н. грамадскай групы, класа.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

крайні прыметнік

  1. Які знаходзіцца на краі чаго-н., найбольш аддалены.

    • Крайняя хата ў вёсцы.
    • Крайняя Поўнач.

  2. Вельмі моцны, надзвычайны, выключны.

    • Крайняя патрэба.
    • Крайнія меры.

  3. Найбольш непрымірымы, радыкальны (пра погляды, напрамкі, палітычныя групоўкі і пад.).

    • К. лібералізм.
    • Крайнія погляды.

  4. Які нельга адкладваць на потым, апошні (пераважна пра час).

    • К. тэрмін.
    • У крайнім выпадку — калі не будзе іншага выйсця.
    • Па крайняй меры — ва ўсякім выпадку, не менш чым.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

пастаянны прыметнік

  1. Нязменны і аднолькавы заўсёды, бесперапынны.

    • Прырода на Зямлі знаходзіцца ў пастаянным развіцці.
    • Пастаянная велічыня (у матэматыцы).
    • П. ток (у адрозненне ад пераменнага).
    • Пастаянная армія (армія мірнага часу).
    • П. капітал (частка капіталу, што затрачваецца на сродкі вытворчасці і застаецца нязменнай у працэсе вытворчасці).
    • П. заказчык у атэлье.

  2. Разлічаны на доўгі тэрмін, не часовы.

    • Пастаянная работа.
    • П. жыхар.

  3. Не зменлівы, цвёрды.

    • П. погляд на рэчы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

пост​1 назоўнік | мужчынскі род

  1. Асоба або група людзей, якія вядуць назіранне за чым-н. або ахоўваюць што-н.

    • Міліцэйскі п.

  2. Месца, пункт, адкуль вядзецца назіранне, дзе знаходзіцца ахова.

    • Баявы п.
    • Памерці на пасту (пераноснае значэнне: пры выкананні абавязкаў).

  3. Адказная пасада.

    • Заняць высокі п.

  4. Месца, у якім сканцэнтравана кіраванне рознымі тэхнічнымі сродкамі, сігналамі.

    • Цэнтральны п.

|| прыметнік: паставы.

  • Паставая будка.
  • Паставая служба.
  • Паставая ведамасць (службовы дакумент каравула).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

індывідуа́льны

(лац. individuel, ад лац. individuus = непадзельны)

1) уласцівы толькі адной асобе (індывідууму), асабісты (напр. і. густ, і. падыход);

2) які знаходзіцца ў асабістым карыстанні, не калектыўны (напр. і. транспарт);

3) асобны, адзінкавы (напр. і. выпадак).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ва́дкасць, ‑і, ж.

1. Рэчыва, якое мае ўласцівасць цячы і набываць форму той пасудзіны, у якой яно знаходзіцца. Бутэлька з вадкасцю.

2. Уласцівасць вадкага.

•••

Бардоская вадкасць — хімічны сродак, які выкарыстоўваецца для барацьбы з грыбковымі і бактэрыяльнымі хваробамі раслін.

Спіннамазгавая вадкасць — вадкасць, якая напаўняе ў пазваночных жывёл і ў чалавека поласці спіннога і галаўнога мозгу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)