бязла́дны, ‑ая, ‑ае.
1. У якім няма ніякага парадку, ладу; хаатычны. Да моста рынуўся бязладны натоўп пехацінцаў, іх да парэнчаў прыціскалі коннікі. Грахоўскі. Збіраў [Блешчык] думкі, якія разляталіся бязладныя роем. Лынькоў.
2. У якім няма пэўнай сістэмы, паслядоўнасці, рытму. Наколькі можна было зразумець яе [дырэктрысы] бязладны ад хвалявання расказ, Томі быў адвезены дахаты яшчэ раніцай нейкай жанчынай. Лынькоў. Паволі прыходзілі ў .. парадак дагэтуль неасэнсаваныя, бязладныя думкі. Пестрак. Няйначай, як у іх тут была вялікая бязладная гамонка Ці нейкі невядомы рытуал, кожны рабіў што хацеў. Скрыган.
3. Пазбаўлены пэўнай арганізаванасці, планамернасці. У зале пасяджэнняў Камітэта, які займаўся справамі каланіяльных краін, падапечных і залежных тэрыторый, панавала тая бязладная атмасфера, калі кожны быў заняты сваімі справамі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
резо́н м., разг.
1. (разумное основание) ра́цыя, -цыі ж., слу́шнасць, -ці ж.;
нет никако́го резо́на так де́лать няма́ нія́кай ра́цыі гэ́так рабі́ць;
2. (довод) уст. до́вад, -ду м.;
не принима́ть резо́нов не прыма́ць до́вадаў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
answer1 [ˈɑ:nsə] n.
1. адка́з;
in answer to your letter у адка́з на ваш ліст;
I rang the bell, but there was no answer. Я пазваніў (у дзверы), але адказу не было.
2. тлумачэ́нне, рашэ́нне;
There is no simple answer to the problem. Няма простага рашэння гэтай праблемы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
hide1 [haɪd] n.
1. звяры́ная ску́ра (нявырабленая і вырабленая)
2. infml чалаве́чая ску́ра
3. (паляўні́чая) заса́да, тайні́к
♦
have/tan smb.’s hide dated, infml стро́га пакара́ць каго́-н.;
not see hide nor hair of smb./smth. infml і по́чуту няма́, нічо́га не чува́ць пра каго́-н./што-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
unity [ˈju:nəti] n.
1. адзі́нства;
unity of purpose адзі́нства мэ́ты;
The picture lacks unity. У карціне няма адзінства.
2. math. адзі́нка
3. гармо́нія; зго́да; згуртава́насць;
live together in unity жыць у зго́дзе;
national unity нацыяна́льная е́днасць
4. pl. the unities пра́вілы адзі́нства ча́су, ме́сца і дзе́яння (у класічнай драме)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
двор1, ✂, м.
-
Участак зямлі паміж гаспадарчымі будынкамі.
-
Сялянскі дом з усімі будынкамі каля яго; асобная сялянская гаспадарка.
-
Маёнтак (гіст.).
-
Памяшканне, будынак спецыяльнага прызначэння (у калгасе, саўгасе).
◊
Манетны двор — дзяржаўнае прадпрыемства, дзе адбываецца чаканка манет і вырабляюцца ордэны, медалі і інш.
На дварэ — на адкрытым паветры, не ў хаце.
Заезны двор (дом) — у дарэвалюцыйнай Беларусі: дом пры дарозе з начлегам і месцам для коней.
Ні кала ні двара ў каго (разм.) — няма нічога.
|| прым. дваровы, ✂.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
адрэ́заць, ✂; зак.
-
што і чаго. Аддзяліць рэжучым інструментам.
- А. кавалак хлеба.
- Сем разоў адмерай, адзін раз адрэж (прыказка).
-
што і чаго. Аддзяліць межаваннем (зямельны ўчастак).
-
перан. Аддзяліць, парушыць сувязь паміж кім-, чым-н.
- А. частку войска ад галоўных сіл.
- А. дарогу.
-
Рэзка, катэгарычна сказаць, заявіць (разм.).
- — Мне з вамі няма чаго гаварыць! — адрэзала жанчына.
|| незак. адразаць, ✂ і адрэзваць, ✂.
|| наз. адразанне, ✂, адрэзванне, ✂ і адрэз, ✂.
- Лінія адрэзу (па якой трэба адрэзаць).
- Галаву даю на адрэз, што гэта так (запэўненне ў праўдзівасці чаго-н. і разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
яблык, ✂, м.
Плод яблыні.
- Летні сорт яблыкаў.
- Яблыку няма дзе ўпасці (перан. надта цесна).
- Я. ад яблыні недалёка адкочваецца (прыказка пра таго, хто атрымаў у спадчыну дрэнныя звычкі ад бацькі, маці).
○
◊
У яблыкі — з цёмнымі круглымі плямамі на поўсці (пра коней).
Яблык разладу (кніжн.) — прычына, прадмет спрэчкі, сваркі, разладу [паводле старажытнага грэчаскага міфа пра
кінуты багіняй разладу Эрыдай яблык з надпісам «найпрыгажэйшай» і як з-за гэтага ўзнікла спрэчка паміж багінямі
Герай, Афінай і Афрадытай].
|| памянш. яблычак, ✂.
|| прым. яблычны, ✂.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)
nie
1. не;
nie widzę nikogo — я нікога не бачу;
nie ma go tutaj — яго тут няма;
nie ma co narzekać — няма чаго скардзіцца (наракаць);
(to) anioł nie kobieta — гэта не жанчына, а анёл;
2. узмацняльная часціца (часта не перакладаецца)
jak nie krzyknie! — як закрычыць!;
czego tam nie było! — чаго там толькі не было!
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
знайсці, ✂; зак.
-
Заўважыўшы, узяць; выявіць у выніку пошукаў, назіранняў, роздумаў і пад.
- З. грыб.
- З. грошы на дарозе.
- З. згубленую рэч.
- З. выхад з цяжкага становішча.
- З. новы спосаб рашэння задачы.
- З. апраўданне чаму-н.
-
Заспець, убачыць, выявіць дзе-н. ці ў якім-н. стане.
- Не з. дома сябра.
- З. каго-н. ляжачым хворым.
-
каго-што ў кім-чым. Зазнаць, сустрэць што-н. з боку каго-, чаго-н.
- З. ў чым-н. суцяшэнне.
- Я не знайшоў у гэтым нічога асаблівага.
- З. добрага дарадчыка ў кім-н.
-
каго-што або з дадан. сказам. Прыйсці да высновы, палічыць, прызнаць, склаўшы думку пра каго-, што-н.
- З., што таварыш праў.
- З. неабходным паведаміць аб прыездзе.
- Урач знайшоў яго здаровым.
-
прош. час, знайшоў (незак. цяпер. знаходзіць) з займ. ва ўскосн. скл. або з прысл. і з інф.
Ужыв. пры іранічных адносінах да каго-, чаго-н. (разм.).
- Знайшоў чаму радавацца (няма чаму радавацца).
- Знайшлі з-за чаго сварыцца (няма з-за чаго сварыцца).
- Знайшоў дурня (выражэнне нязгоды з кім-, чым-н., адмаўлення ад чаго-н.).
◊
Знайсці сабе смерць (магілу) дзе (высок.) — памерці, загінуць дзе-н.
Знайсці сябе — зразумець сваё прызванне, прызначэнне, правільна вызначыць свае інтарэсы, схільнасці.
|| незак. знаходзіць, ✂.
|| наз. знаходжанне, ✂.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)