рэко́рд, ‑а, М ‑дзе, м.
Найлепшы вынік, дасягнуты ў спорце, у працы і пад. Асаблівы поспех выпаў на долю юнака ў чырвонай майцы.. У суме дзесяці відаў праграмы юнак устанавіў новы рэкорд рэспублікі. Шыцік. У класе спрачаліся на тэму: што такое гераізм і ці з’яўляецца гераізмам рэкорд Алёшы Касцянка на камбайне? Шамякін. На кончыках пальцаў трэба было падымацца і апускацца дванаццаць разоў. Гэта лічылася рэкордам. Колас. // перан. Разм. Вышэйшая ступень праяўлення чаго‑н.
•••
Пабіць рэкорд гл. пабіць.
Ставіць рэкорд гл. ставіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
build2 [bɪld] v. (built)
1. будава́ць
2. ствара́ць;
build a career рабі́ць кар’е́ру;
build hopes пе́сціць надзе́і
build up [ˌbɪldˈʌp] phr. v.
1. забудо́ўваць (раён)
2. (паступо́ва) ствара́ць;
build up one’s character фармірава́ць хара́ктар
3. умацо́ўваць здаро́ўе
4. расці́, нараста́ць;
The pressure built up as he was off work for weeks. Напружанне расло, бо ён быў некалькі тыдняў без працы.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
relieve [rɪˈli:v] v.
1. аблягча́ць, палягча́ць, аслабля́ць;
Drugs helped to relieve the pain. Лекі дапамаглі суцішыць боль.
2. ака́зваць дапамо́гу, выруча́ць;
relieve from poverty вы́зваліць з гале́чы
3. змяня́ць, забяспе́чваць зме́ну (на працы)
4. : relieve smb. of smth. вы́зваліць каго́-н. ад чаго́-н. infml абакра́сці (каго-н.);
The thief relieved him of his watch. Злодзей украў у яго гадзіннік.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
stake2 [steɪk] v.
1. (on) рабі́ць ста́ўку, ста́віць на ка́рту;
I stake my reputation on his honesty. За яго сумленнасць я ручаюся сваім добрым імем.
2. загаро́джваць, абгаро́джваць;
We staked the newly planted trees. Мы абгарадзілі калочкамі маладзенькія дрэўцы.
stake out [ˌsteɪkˈaʊt] phr. v. назіра́ць за пэ́ўным уча́сткам; AmE, infml назнача́ць (асабліва паліцэйскага) на пэ́ўны ўча́стак пра́цы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
watch3 [wɒtʃ] v.
1. сачы́ць, назіра́ць;
watch TV глядзе́ць тэлеві́зар
2. (over) пільнава́ць, сцерагчы́
3. infml асцерага́цца;
Watch your head! Асцярожна, не стукніся галавою!
4. (for) чака́ць, выгляда́ць;
watch for a chance чака́ць зру́чнага мо́манту
♦
watch the clock адсядзе́цца на пра́цы
watch out [ˌwɒtʃˈaʊt] phr. v. infml асцерага́цца;
Watch out! There is a car! Асцярожна! Машына!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АЎТО́ГРАФ
(ад аўта... + ...граф),
1) уласнаручны надпіс, подпіс.
2) Аўтарскі рукапісны тэкст маст. твора, навук. працы, дзённікаў, лістоў і інш. Важная крыніца ўстанаўлення кананічнага тэксту твора, вывучэння творчага працэсу аўтара (гл. Тэксталогія). Аўтарызаваны (пісьмова ўхвалены аўтарам) машынапісны тэкст прыраўноўваецца да аўтографа. Збіраюць і захоўваюць аўтографы архівы, музеі, бібліятэкі.
т. 2, с. 123
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАЗІЛЕ́ВІЧ Канстанцін Васілевіч
(24.5.1892, Кіеў — 3.3.1950),
савецкі гісторык. Скончыў Маскоўскі ун-т (1922). З 1935 праф. Маскоўскага ун-та, з 1939 — ВПШ пры ЦК КПСС, адначасова ў 1936—50 у Ін-це гісторыі АН СССР. Працы па гісторыі знешняй палітыкі, класавай барацьбы, сац.-эканам. адносін феад. Расіі і інш.
т. 2, с. 220
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАРКО́ЎСКІ Яўген Віктаравіч
(н. 18.5.1946, г. Мінск),
бел. біяхімік. Д-р біял. н. (1987), праф. (1989). Скончыў Мінскі мед. ін-т (1969), дзе і працуе. Навук. працы па малекулярных механізмах рэгуляцыі метабалічнага стану імунакампетэнтных клетак, тэарэт. канфармацыйным аналізе бялкоў.
Тв.:
Практикум по биофизической химии. Мн., 1991 (у сааўт.).
т. 2, с. 309
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АВЕ́РЫНА Наталля Георгіеўна
(н. 18.10.1942, Ташкент),
бел. біёлаг. Д-р біял. н. (1991). Скончыла БДУ (1966). З 1961 у Ін-це фотабіялогіі АН Беларусі. Навук. працы па малекулярнай біяфізіцы і біяхіміі фотасінтэтычных мембран, біягенезе фотасінтэтычнага апарату і яго рэгуляцыі.
Тв.:
Биогенез пигментного аппарата фотосинтеза. Мн., 1988 (у сааўт.).
т. 1, с. 62
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АГАНІ́СТЫКІ
(ад грэч. agōnistikos здольныя да барацьбы),
цыркумцэліёны, дэмакратычная хрысц. секта калонаў і рабоў у рым. Афрыцы 4—5 ст., левае крыло данатыстаў. Пратэставалі супраць сац. няроўнасці, паднявольнай працы, асуджалі афіц. царкву, прапаведавалі аскетызм, пакутніцтва. Узначальвалі паўстанні калонаў і рабоў у Нумідыі каля 340 і ў пач. 5 ст.
т. 1, с. 70
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)