глухі прыметнік

  1. Пазбаўлены слыху.

    • Г. чалавек.
    • Падручнікі для глухіх (назоўнік).
  2. пераноснае значэнне, да чаго. Неспагадлівы, раўнадушны.

    • Г. да чужых патрэб.
  3. Прыглушаны, невыразны.

    • Г. трэск.
    • Піяніна гучыць глуха (прыслоўе).
  4. Густы, цёмны, непралазны.

    • Г. лес.
  5. Ціхі, які знаходзіцца ў глушы; пустынны.

    • Г. завулак.
  6. пераноснае значэнне: Позні.

    • Глухая восень.
    • Глухая поўнач.
  7. Без адтулін, суцэльны.

    • Глухая сцяна.

Глухі зычны — які вымаўляецца без удзелу голасу (спецыяльны тэрмін).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

глыбокі прыметнік

  1. Які мае вялікую глыбіню (у 1 знач.).

    • Глыбокая яма.
    • Рыба плавала глыбока (прыслоўе).
  2. Які знаходзіцца ў глыбіні (у 2 знач.) чаго-н., аддалены.

    • Г. тыл.
  3. пераноснае значэнне: Недаступны, скрыты.

    • Глыбокая тайна.
  4. пераноснае значэнне: Які валодае глыбінёй (у 3 знач.), модны, поўны.

    • Глыбокія пачуцці.
    • Глыбокія думкі.
  5. Які дасягнуў высокай ступені праяўлення, мяжы ў сваім развіцці.

    • Глыбокая старасць.
    • Глыбокая ноч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

а́рмія, -і, мн. -міі, -мій, ж.

1. Сукупнасць узброеных сіл дзяржавы. Служыць у арміі. Дзеючая а. (войска, якое ў час вайны знаходзіцца на фронце).

2. Сухапутныя ўзброеныя сілы ў адрозненне ад марскіх і паветраных сіл.

3. Аператыўнае вайсковае аб’яднанне з некалькіх карпусоў, дывізій аднаго або некалькіх родаў войск. Танкавая а.

4. перан., каго. Наогул — вялікая колькасць нечым аб’яднаных людзей. А. настаўнікаў. А. змагароў за мір.

|| прым. арме́йскі, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс, часткова)

брадо́к

1. Невялікі і неглыбокі брод (Ветк., Слаўг.).

2. Невялікая ўпадзіна з вадой, якая знаходзіцца недалёка ад вытокаў ручая (Слаўг.).

ур. Брадок каля в. Лясная Слаўг.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

забо́р'е Месца, якое знаходзіцца за лесам, за борам (Віц. Рам. Мат.).

в. Забор'е ці Заборы Віц. (Рам. Мат.), в. Забор'е (частка в. Пруды, яе вуліца) Стаўбц.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

падкле́так Частка зямельных уладанняў, якая належыць каралеўскаму двару, знаходзіцца ў карыстанні асоб, якія служаць пры яго свірне або клеці (Нас. АУ). Тое ж падкле́т (Нас. АУ).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

астэнасфе́ра

(ад гр. asthenes = слабы + сфера)

слой паніжанай цвёрдасці, трываласці і вязкасці ў верхняй частцы мантыі Зямлі, які знаходзіцца на глыбіні каля 100 км пад мацерыкамі і каля 50 км пад дном акіяна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

odległy

odległ|y

аддалены, далёкі;

~y kraj — далёкі край;

~e czasy — даўнія часы;

~y o 300 metrów — які знаходзіцца на адлегласці ў 300 метраў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

siedziba

siedzib|a

ж. месцазнаходжанне, рэзідэнцыя, офіс; сядзіба;

główna ~a — штаб-кватэра;

firma ma swoją ~ę w Warszawie — фірма (офіс фірмы) знаходзіцца ў Варшаве

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пад2 (пада) прыстаўка

I. Утварае дзеясловы са знач.:

  1. дзеяння знізу ўверх, уніз чаго-н., напр. падлажыць, падкінуць, падважыць;
  2. набліжэння каго-, чаго-н., напр. падысці, пад’ехаць;
  3. дабаўлення, напр. падліць, падсыпаць;
  4. паўтарэння якога-н. дзеяння ўслед за іншым, суправаджэння аднаго дзеяння другім, напр. падтакваць, падбрэхваць;
  5. праяўлення дзеяння ў слабым ці непрыметным, скрытым выглядзе, напр. падгледзець, падпільнаваць.

ІІ. Утварае назоўнікі і прыметнікі:

  1. прыметнікі са знач. ніжняй часткі чаго-н., знаходжання ніжэй за што-н., напр. падводны, падстраўнікавы;
  2. назоўнікі са знач. часткі больш буйнога адзінства, напр. пададдзел, падатрад, падклас;
  3. прыметнікі са знач. чаго-н., што знаходзіцца ў чыім-н. распараджэнні, напр. падначалены, падсудны;
  4. назоўнікі і прыметнікі са знач. чаго-н., што знаходзіцца паблізу ад чаго-н., напр. падтропікі, падтрапічны;
  5. назоўнікі са знач. звання, ніжэйшага за іншае, пасада памочніка, напр. падпалкоўнік, падшкіпер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)