Таро́каць ’размаўляць памяркоўна, спакойна, пра не вельмі важнае’ (Янк. 3.), таро́къць, таро́къцца ’марудзіць, затрымлівацца’ (мёрск., Нар. сл.), таро́кацца ’доўга гаварыць, дамаўляцца, спрачацца, марудзіць’ (ТСБМ), ’таргавацца, доўга дамаўляцца, упірацца’ (Кал., Барад.), ’спрачацца’ (Жд. 2), ’барукацца’ (швянч., Сл. ПЗБ), сюды ж торо́ка ’балбатуха’ (іван., бяроз., ЖНС). Параўн. рус.дыял.тара́кать, тарара́кать ’балбатаць’, серб.-харв.торо̀кати ’балбатаць, пляткарыць’. Дзеясловы гукапераймальнага паходжання (Фасмер, 4, 21; Скок, 3, 485). Параўн. тарочыць2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трайдо́ліць ’гаварыць пустое’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. польск.дыял.trajdolić się ’круціцца; трэсціся, едучы на возе’, drajdolić się ’тс’, trajda ’кабета без такту; растропа’. Звязана з трайда́ ’балбатуха, лапатуха’ (астрав., Сл. ПЗБ), якое выводзяць з літ.traidà ’тс’ (Грынавяцкене, там жа), што ў святле польскіх форм сумніўна. Хутчэй гукапераймальнага (імітатыўнага) паходжання з экспрэсіўным суф. ‑олі‑, параўн. тра‑ра‑ра, тра-ля-ля, польск.traj ’тс’ і пад. Параўн. трандоліць, трындоліць, трандзіць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
lać
незак.
1. ліць;
leje jak z cebra — ліе, як з цэбра (вядра);
2.перан. біць;
3.разм. сікаць, дуць;
lać wodę — ліць ваду (пісаць, гаварыць шмат лішняга)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
idiotyzm, ~u
м.
1.мед. ідыятызм, ідыятыя;
2. ідыятызм, глупства, бязглуздасць;
gadać ~y — гаварыць глупства, плесці лухту;
stek ~ów — поўная бязглуздасць; суцэльная лухта;
to jest idiotyzm! — глупства!; лухта!
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
to speak Belarusian — гавары́ць, гу́тарыць, размаўля́ць па-белару́ску
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
rave
[reɪv]1.
v.i.
1) гарла́ніць, крыча́ць разью́шана
2) гавары́ць зь вялі́кім запа́лам; мо́цна захапля́цца
She raved about the book — Яна́ захо́плена раска́звала пра кні́жку
2.
n.
1) шале́нства n., разью́шанасьць, лю́тасьць f.
2) вялікае ўзбуджэ́ньне, празьме́рнае расхва́льваньне або́ захапле́ньне
•
- rave reviews
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
articulate
[ɑ:rˈtɪkjələt]1.
adj.
1) выра́зна вымаўля́ны
articulate speech — выра́зная вымо́ва
2) здо́льны я́сна выка́звацца
3) выра́зны, я́сна вы́казаны
4) кале́нчаты; суста́ўчаты; чле́ністы
The backbone is an articulate structure — Сьпі́нны хрыбе́т ма́е чле́ністую будо́ву
2.[ɑ:rˈtɪkjəleɪt]
v.t.
выра́зна вымаўля́ць
3.
v.i.
выра́зна гавары́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
без’язы́кі, ‑ая, ‑ае.
1. Які не валодае мовай, нямы. Пакута плёскае праз край! А ты глядзі і не зважай! А ты маўчы, як без’языкі!Колас.// Які дрэнна, невыразна гаворыць.
2.перан. Які не ўмее прыгожа і дасціпна гаварыць, трапна адказаць. Праўда, і сам.. [Алесь] быў далёка не без’языкі, — і перакінуўся з ёю ветліва-вострым слаўцом, і пасмяяўся разам з хлопцамі, але ж і злосны быў на тую... падумаеш! — німфу, пакуль, нарэшце, не прыехалі хлопцы з музыкамі...Брыль.// Які не можа, не адважваецца сказаць што‑н. каму‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заняме́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Страціць адчувальнасць; адзеравянець. Войт з кожным ударам пугі ўсё больш звярэў.., і правая рука, якая трымала пугу, занямела ад працы.Бядуля.Лена.. выскачыла з машыны і пацягнулася, распраўляючы суставы, якія занямелі ад доўгага сядзення ў машыне.Корбан.//перан. Замерці, абамлець. У Марыны ўсё занямела ў сярэдзіне, але з выгляду яна была спакойная.Шарахоўскі.
2. Замаўчаць, страціць здольнасць гаварыць пад уплывам якога‑н. моцнага пачуцця; анямець. У хаце на адзін момант усе занямелі, а потым сталі бедаваць-гараваць.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)