расчу́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Пачаць многа і энергічна чухацца.
2. перан. Пазбавіцца стану вяласці, санлівасці. Ноччу ахова чыгункі не будзе гнацца па пятах, а пакуль бліжэйшы гарнізон расчухаецца, пройдзе не мала часу. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
gun for
а) пача́ць агіта́цыю за ці супро́ць чаго́
б) шука́ць, стара́цца атрыма́ць
to gun for support — шука́ць падтры́мкі
в) страля́ць, палява́ць
He is out gunning for ducks — Ён пайшо́ў палява́ць на ка́чак
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Разві́кацца ’пачаць крычаць’ (Юрч. СНЛ). Вытворнае ад вік ’крык, піск’ (Юрч.), якое лічыцца выключна паўднёваславянскім (БЕР, 1, 146), параўн. аднак побач з балг. вик ’крык’, славен. vík ’тс’, рус. дыял. ви́кот ’пранізлівы, рэзкі крык; віск’, ви́канье ’крык, віск жывёл’, ви́кать ’скуголіць, вішчаць, выць’, а таксама серб.-харв. разви́кати се ’раскрычацца’, балг. ви́кам ’крычаць; клікаць, гукаць’, славен. vikati ’тс’, што ўзыходзяць да гукапераймальнага *vy < і.-е. *ū, параўн. выць (гл.). Роднасныя да літ. ap‑úokas ’сава’, лат. aũka ’бура’, ūkšuot ’верашчаць’ (БЕР, 1, 146–147; Сной₃, 820).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
западо́зрыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
1. у чым. Пачаць падазраваць, лічыць вінаватым у чым‑н. На твары матроса было столькі ветлівасці і гасціннасці, што яго ніяк нельга было западозрыць у благім. Асіпенка. Вучні разышліся па класе, і Лемяшэвіч, каб яго не ўбачылі і — чаго добрага! — не западозрылі ў падслухоўванні, паспяшаўся выйсці з калідора. Шамякін.
2. таксама са злучн. «што». Пачаць здагадвацца аб чым‑н. Малы парабчук, які ў гэты час быў у доме, неўзабаве западозрыў, што нешта тут адбылося, і.. сказаў людзям. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыўда́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Разм.
1. Пачаць рабіць што‑н. вельмі энергічна, інтэнсіўна. Стопчам [лапаць] — дык атопкам Пыл уздымем хмарай, На ўсю вёску ёмка Свіснем ды прыўдарым! Танк. // Стаць мацнейшым (пра дождж, мароз і пад.). За ноч намяло гурбы снегу. Прыўдарыла, сілу сваю разамкнула сіверная зіма. Баранавых. А дождж, як на тое ліха, прыўдарыў мацней. Хомчанка.
2. за кім. Пачаць заляцацца (да жанчыны). — У такую, як Наталля Максімаўна, нельга не закахацца. Прызнаюся.., што, каб ты не апярздзіў мяне, прыўдарыў бы я за ёю... Дудо.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зашнурава́ць 1, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Сцягнуць шнурком, шнуркамі. Зашнураваць чаравікі. □ Злобіч удзячна глянуў на свайго ад’ютанта і таропкімі рухамі зашнураваў на грудзях плашч-палатку. М. Ткачоў.
зашнурава́ць 2, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Пачаць шнураваць 2.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазеляне́ць, ‑ее; зак.
1. Пачаць зелянець; зрабіцца зялёным. На шырокім полі, дзе цімафееўка і канюшына зазелянелі, пасецца чарада кароў. Бялевіч. Берагі густа зазелянелі асакой і аерам. Якімовіч.
2. Паказацца, вылучыцца сваім зялёным колерам. Уперадзе зазелянеў дах школы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закаса́ўшы,
Дзеепрысл. зак. ад закасаць.
•••
Закасаўшы рукавы — старанна, энергічна (прыняцца за што‑н., пачаць рабіць што‑н.). На добры лад трэба было ажаніцца, ды закасаўшы рукавы брацца за зямлю, але Гарасім і не думаў пра гэта. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засвяці́ць 1, ‑свячу, ‑свеціш, ‑свеціць; зак., што.
1. Запаліць што‑н. для асвятлення. Стэпа знайшла запалкі, засвяціла агонь. Гартны.
2. Сапсаваць прамянямі святла (пра святлоадчувальную плёнку, паперу і пад.).
засвяці́ць 2, ‑свячу, ‑свеціш, ‑свеціць; зак.
Пачаць свяціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наве́двальнік, ‑а, м.
Той, хто наведвае каго‑, што‑н., прыходзіць, наведваецца куды‑н., да каго‑н. У рэдакцыю заходзілі ўсё новыя і новыя наведвальнікі. Хведаровіч. Ужо хвілін дваццаць прайшло, як трэба было пачаць прыём наведвальнікаў. М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)