папа́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
1. Зак. да па́рыць (у 1–6 знач.).
2. Парыць некаторы час. Такая ціша бывае пад канец лета, якое і папарыла, і пагрымела навальніцамі, а цяпер утаймавалася і палагаднела. Пташнікаў.
3. каго. Абліўшы варам, знішчыць. Папарыць клапоў.
папары́ць, ‑рые; зак., што, чаго і без дап.
Разм. Рыць доўга, неаднаразова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Запхнуць куды‑н., у што‑н. усё, многае. Папхаць рэчы ў чамадан.
2. Штурхаючы, прымусіць ісці, рухацца ў якім‑н. напрамку. — А можна плыцік зрабіць каля вострава, — не здаваўся Віця. — Пагрузім рэчы на плыцік і папхаем перад сабою. Місько.
3. і без дап. Пхаць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пату́заць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. і без дап. Тузаць некаторы час; тузануць некалькі разоў. Вылазячы з-за стала, ён ласкава патузаў унука за віхры. Чорны.
2. Разм. Злёгку пабіць, набіць. Аднагодкі спрабавалі дражніць іх [Міколку і Таню]: «Жаніх і нявеста, жаніх і нявеста!» але, пасля таго як Міколка патузаў аднаго, самага смелага, чапляцца перасталі. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахваста́ць, ‑хвашчу, ‑хвошчаш, ‑хвошча; зак., каго-што.
Разм.
1. Пабіць, паламаць усё, многае. Якуб, браток гэтай самай Тадоры, не адзін кол на спіне пахвастаў бы сыну свайму за такія.. штучкі. Брыль.
2. і без дап. Хвастаць некаторы час. Кароткі месячны адпачынак хацелася пабыць дзе-небудзь на пяшчотным поўдні, каб цябе пахвасталі ласкавыя чарнаморскія хвалі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пацмо́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Цмокаць некаторы час; цмокнуць некалькі разоў. Дзяўчаты паглядзелі Вадзімку: пацмокалі языкамі, пазабаўлялі хлопчыка. Ён ім паўсміхаўся, і яны заспяшаліся з хаты. Сабаленка. Тамаш Андрэевіч усхвал[я]вана паварушыўся на сядзенні, пацмокаў на каня, тузануў лейцы. Краўчанка. [Крушынін] спытаў, колькі каштуе дзесятак, моўчкі пакруціў галавою, пацмокаў і перайшоў да другой жанчыны. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пашапта́ць, ‑шапчу, ‑шэпчаш, ‑шэпча; зак.
1. што і без дап. Сказаць што‑н. шэптам, прашаптаць; пагаварыць некаторы час шэптам. Пашаптаць на вуха. □ [Паўлік] паклікаў Мікешку ўбок і нешта пашаптаў яму. Беразняк.
2. Уст. Сказаць замову. [Бабка:] — А вы ўсё сядзіце над гэтымі кнігамі. А яны сушаць чалавека. [Лабановіч:] — А ты, бабка, пашапчы, каб я ад іх адвярнуўся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даляжа́ць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак.
Разм.
1. Праляжаць да канца ці да якога‑н. часу. Даляжаць да ўсходу сонца. □ Адзін валун у затоцы даляжыць да другога ледавіка. Калі ён і зазелянее, дык толькі ад моху. Барадулін.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Праляжаўшы некаторы час, набыць патрэбныя якасці. Яблыкі ўжо даляжалі, можна есці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяг 1, ‑у, м. (рэдка).
Бег, рух. Хай бягуць няспынным цягам Дні і ночы, нашы сны. Іверс.
•••
Адным цягам — заложна, без перадышкі, адным намаганнем.
Даць цягу гл. даць.
З цягам часу — праз некаторы час; за пэўны час.
цяг 2, ‑а, м.
Тое, што і цяж. Ціха дзынкнулі правады. Чалавек зачапіўся, відаць, за цягі блакіроўкі. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
spell1 [spel] n.
1. праме́жак ча́су, перы́яд;
a spell of bad weather хало́дная пара́;
a spell of bad luck перы́яд няўда́ч;
for a spell на некато́ры час;
at a spell за́пар, адра́зу; без адпачы́нку, без перапы́нку;
by spells з перапы́нкамі
2. перы́яд, тэ́рмін;
a spell of service тэ́рмін слу́жбы;
a six-hour spell of duty шасцігадзі́ннае дзяжу́рства;
do a spell in prison адсядзе́ць тэ́рмін у турме́
3. пры́ступ (хваробы);
a co ughing spell пры́ступ ка́шлю;
have a fainting spell абамле́ць
4. зме́на;
give smb. a spell змяня́ць, падмяня́ць каго́-н. (на працы)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
паду́маць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
1. Зак. да думаць.
2. Думаць некаторы час. Дачка падумала і кажа: — Нічога, тата, заўтра што-небудзь прыдумаем. Якімовіч.
3. 2 ас. адз. буд. паду́маеш у знач. выкл. Разм. Ужываецца для выражэння іроніі і пад. Падумаеш, далёкі свет — пяць кіламетраў. Васілевіч.
•••
Падумаць толькі! — ужываецца пры выказванні здзіўлення, указанні на незвычайнасць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)