малі́на, ‑ы, ж.
1. Адна ягада малін.
2. у знач. вык. Разм. Аб чым‑н. вельмі прыемным. Змалку [Надзея] больш плакала, чым смяялася. Хай тады вайна была, бацька не вярнуўся з фронту. І пасля вайны не маліна. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напе́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць напеўнага; пявучасць, меладычнасць. Напеўнасць музыкі. □ Вершы вабяць рыфмамі, напеўнасцю. Бядуля. Цяжка сказаць, што больш падабалася ў гэтай песні партызанам: ці яе шырокая і магутная напеўнасць, ці энергічныя, поўныя гневу і закліку словы. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парто́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да порта 1. Усе .. [падлеткі] былі дзеці партовых рабочых, рыбакоў, служачых. Краўчанка. // Які з’яўляецца портам, які мае порт 1. З больш позніх дакументаў вядома, што сярэдневяковы Мінск быў і партовым горадам. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паско́рыцца, ‑рыцца; зак.
1. Стаць больш хуткім. Рух поезда паскорыўся. □ У нашы дні нябачана паскорыўся бег часу. «Полымя». А пры павелічэнні хуткасці цягніка што атрымаецца? Тое ж самае — паскорыцца перавоз грузаў. Шыловіч.
2. Наступіць хутчэй, чым думалася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыспе́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыспешыць.
2. у знач. прым. Больш хуткі, таропкі, чым звычайна. Вісарыён пачуў прыспешаныя крокі. Самуйлёнак. Трывожны і радасны стук «тэлеграфа» перадаваў толькі прыспешанае, з перабоямі, біццё Паўлавага сэрца. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгарачы́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
Разагрэць каго‑н., чыё‑н. цела. Бег разгарачыў цела. Работа разгарачыла хлопца. // перан. Узбудзіць, узрушыць. — Чаму гэта абавязвае нас [Максіма і Андрэя], а цябе не? — каб яшчэ больш разгарачыць сябра, спытаў Максім. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сажра́ць, зжару, зжарэш, зжарэ; зжаром, зжараце; пр. зжор, зжэрла; зак., каго-што.
Разм. груб.
1. З’есці. Учора цэлае лыка кілбасы сажраў [Цімох Ткачэня]. Чарнышэвіч.
2. перан. Патраціць у вялікай колькасці. [Казімір:] — Больш тое хаджэнне сажрала грошай, чым сам лес. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаро́міна, ‑ы, ж.
Разм. Скаромная ежа; скаромнае. Барадаты, які скароміны асабліва не паважаў, налягаў больш на селядцы і на цукар. Лынькоў. Маці забедавала, што нічога не можа даць са скароміны, бо сала сваё мы даўно з’елі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тарата́йка, ‑і, ДМ ‑тайцы; Р мн. ‑таек; ж.
Разм. Лёгкая на двух колах павозка. Цяжка сказаць, што бацька любіў больш: грошы, якіх у яго на пачатку было, відаць, ніштавата, ці гонар — запрэжаную паркай рысорную таратайку. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыкта́т
(ням. Diktat, ад лац. dictatum = тое, што прадыктавана)
палітыка навязвання сваіх умоў, патрабаванняў моцнай краінай больш слабой краіне;
2) несправядлівае пагадненне, дагавор, абавязацельства, навязаныя адной дзяржавай другой супраць яе волі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)