Пама́да ’пахучая касметычная мазь’ (ТСБМ). З рус. пома́да ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 79), якое праз ням. Pomade < франц. pommade < pommata < лац. pōmum ’яблык’, таму што для вырабу памады першапачаткова ўжываліся яблыкі (Фасмер, 3, 322; там жа і літ-ра).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

orb

[ɔrb]

n.

1) ку́ля f., шар -а m.

2) нябе́снае це́ла (як со́нца, ме́сяц)

3) Poet. во́ка n., во́чны я́блык

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

навідаво́ку, прысл.

Разм. Так, што ўсе бачаць. У хаце пачынала ўжо змяркацца, а вайскоўцы сядзелі не надта навідавоку, дык Юрый Паўлавіч у першы момант не пазнаў Андрэя. Кулакоўскі. Дзівіўся я: Навідавоку Смяецца яблык залаты, А людзі ўсе чамусьці збоку Бяруць зялёныя плады. Маляўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

смак, -у, м.

1. Адно са знешніх адчуванняў чалавека, органам якога з’яўляецца слізістая абалонка языка і ротавая поласць.

2. Адчуванне на языку, у роце або ўласцівасць ежы, якая з’яўляецца крыніцай гэтага адчування.

Кіслы на с. яблык.

3. перан. Сэнс, цікавасць, вастрыня чаго-н.

У гэтым эпізодзе ўвесь с. анекдота.

Ён адчуваў с. у працы.

4. Задавальненне, ахвота.

Дзіця са смакам з’ела пачастунак.

|| прым. сма́кавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

eyeball​1 [ˈaɪbɔ:l] n.

1. anat. во́чны я́блык

♦

eyeball to eyeball infml твар у твар;

be up to one’s eyeballs in work/debt быць па ву́шы ў рабо́це/даўга́х

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

father​1 [ˈfɑ:ðə] n.

1. ба́цька

2. ствара́льнік

3. pl. fathers про́дкі

♦

like father, like son ≅ я́блык ад я́блыні недалёка ко́ціцца; яко́е дрэ́ва, такі́ клін, які́ бацька, такі́ сын

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

разла́д, -ду м.

1. разла́д;

р. у пра́цы — разла́д в рабо́те;

2. раздо́р;

сяме́йны р. — семе́йный раздо́р;

◊ я́блык ~ду — я́блоко раздо́ра

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Анто́наўка ’гатунак яблык’, рус. антоновка ’тс’, этымалагічна яблыка з Антонавак; укр. антонівка. У рускіх слоўніках з 1843, з рускай у інш. слав. мовы (Шанскі, 1, А, 119). Патрэбна ўдакладненне месца, адкуль пашырыўся гатунак. Бел. антон (КТС) ’антонаўка’ ў выніку усячэння антонаўка па ўзору аніс — анісаўка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хвосцік, ✂, м.

  1. гл. хвост.

  2. Кончык, частка чаго-н., якая выступае.

    • Яблык з хвосцікам.

◊

  • 3 хвосцікам (разм.) — з лішкам, з невялікім дадаткам.

    • Тры гады з хвосцікам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

пасхо́дзіць, ‑дзіць; ‑дзім, ‑дзіце, ‑дзяць; зак.

Сысці — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае. [Максім:] — Трымалі доўга не за тое, што я вялікі чалавек, а таму, што моцна скатавалі. Не хацелі людзям паказваць збітага на горк[і] яблык. А калі трохі зажыло, пасходзілі сінякі, мяне і перавялі сюды. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)