quarter2 [ˈkwɔ:tə] v.
1. дзялі́ць, падзяля́ць на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі;
quarter an apple падзялі́ць я́блык на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі
2. fml раскватаро́ўваць, ста́віць на пасто́й;
quarter troops in the city раскватарава́ць во́йска ў го́радзе
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Мармела́д ’кандытарскі выраб з фруктова-ягаднага пюрэ з цукрам і патакай’ (ТСБМ). З рус. мармелад ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80). Форма ж мармуля́да ’тс’ (Жд. 1; драг., КЭС) паходзіць з польск. мовы, параўн. лэнчыцк. marmulada ’тс’. Абедзве з франц. marmelade < партуг. marmelada ’тс’ < marmelo ’айва’ — скажонае лац. melimēlum, melimēlon < ст.-грэч. μελίμηλον ’мядовы яблык, айва’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́са ’тое, што вісіць’, звычайна ў загадцы гэта ’груша’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), укр. ві́са́ ’вага’, рус. наўг., тамб. виса ’тое, што вісіць; яблык’, арханг. виси ’павекі’, вяц., каз. ви́сы ’валасы’, сіб. ’апоўзіны’, польск. усх. wisa ’тс’, wisza//wisa ’тое, што вісіць (у загадцы)’, балг. виса ’тое, што вісіць’; ’шчака’. Да вісець. Гл. таксама Рудніцкі, 1, 439.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лясну́шка ’яблыня-дзічка’, ’яблык з дзікай яблыні’ (ушац., Жыв. сл.; беш., Нар. сл.; в.-дзв., Шатал.; Касп.). У выніку намінацыі выразу лясная яблыня. Аб суфіксе ‑ушк‑а гл. Сцяцко, Афікс. наз., 125. Годным увагі з’яўляецца круп. лясу́шкі ’дзічкі’ (Нар. сл.), у якім суфікс далучаецца да асновы lěs‑ (а не lěsьn‑). Аб семеме ’дзікі’ гл. лясны. Параўн. ля́саўка, лясоўка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малён 1 ’дыня’ (Шпіл.), малёнік ’гарбузовая каша’ (паўн.-усх., КЭС). З польск. (ці са ст.-польск.) malon, malun, суч. melon ’дыня’, ’кавун’, якія з лац. mēlo (indicus) < ст.-грэч. μῆλον ’яблык’ (Брукнер, 328).
Малён 2 ’хмель, Humulus lupulus L.’ (Сцяшк. Сл.). Да малён 1 (гл.). Названа паводле падабенства сцёблаў раслін, якія рассцілаюцца па зямлі і ўюцца вертыкальна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
gałka
ж. шарык;
gałka oczna — вочны яблык, вока;
gałka muszkatołowa — мускатны арэх;
gałka u laski — булдавешка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
БЕ́ГАЙМ
(Behaim) Марцін (6.10.1459, г. Нюрнберг, Германія — 29.7.1507),
нямецкі географ і падарожнік. Шмат гадоў правёў у Партугаліі, дарадчык караля Хуана II па пытаннях навігацыі. У 1484—86 прымаў удзел у партугальскай экспедыцыі Д.Кау ўздоўж зах. ўзбярэжжа Афрыкі. У 1492 стварыў глобус «Зямны яблык» (дыяметрам 0,54 м), які адлюстраваў геагр. ўяўленні аб паверхні Зямлі напярэдадні адкрыцця Новага Свету. Арыгіналам паслужыла карта свету, якая грунтавалася пераважна на даных Пталамея. Глобус Бегайма — найвялікшая гісторыка-геагр. каштоўнасць (захоўваецца ў Нюрнбергскім музеі).
т. 2, с. 370
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
збіць¹, саб’ю́, саб’е́ш, саб’е́; саб’ём, саб’яце́, саб’ю́ць; збіў, збіла; збі; збіты; зак.
1. каго-што. Прымусіць адваліцца, упасці, ударам зрушыць з месца.
З. з ног.
З. яблык з дрэва.
З. варожы самалёт.
2. што. Стаптаць, скрывіць.
З. абцасы.
3. каго (што). Моцна пабіць, знявечыць пабоямі.
З. да паўсмерці.
4. што. Знізіць, збавіць.
З. цану.
З. тэмпературу лякарствамі.
З. гонар.
5. перан., каго (што). Адхіліць ад правільнага шляху; заблытаць.
З. з дарогі.
З. з панталыку (выклікаць замяшанне, заблытаць). З. цяжкім пытаннем.
|| незак. збіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
про́бовать несов.
1. спрабава́ць, прабава́ць, про́баваць;
про́бовать свои́ си́лы спрабава́ць (прабава́ць, про́баваць) свае́ сі́лы;
про́бовать пройти́ прабава́ць (про́баваць) прайсці́;
2. (отведывать) каштава́ць;
про́бовать я́блоко каштава́ць я́блык;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раздо́р м. сва́рка, -кі ж., зва́дка, -кі ж., разла́д, -ду м.; (нелады) нелады́, -до́ў ед. нет;
семе́йные раздо́ры сяме́йны разла́д (сяме́йныя нелады́);
◊
я́блоко раздо́ра я́блык разла́ду.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)