Памідо́р ’аднагадовая агародная расліна сямейства паслёнавых з чырвонымі або жоўтымі пладамі, прыдатнымі для яды; плод гэтай расліны’ (ТСБМ, Кіс.), памідо́ра, памідо́рына ’плод памідора’ (Янк., Янк. 1). З рус. помидо́р(ы) ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 73, 88), дзе запазычана з італ. мн. pomidʼoro < pomo dʼoro літар. ’залаты яблык’ (Фасмер, 3, 323).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

айва́

(цюрк. ajva)

пладовае дрэва сям. ружавых, пашыранае пераважна на Каўказе, у Іране, Сярэд. Азіі, а таксама падобны на яблык плод гэтага дрэва, цвёрды, даўкі на смак; на Беларусі вырошчваецца аматарамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

незре́лый

1. (о плодах и т. п.) няспе́лы;

незре́лое я́блоко няспе́лы я́блык;

2. перен. няста́лы; няспе́лы;

незре́лое произведе́ние няспе́лы твор;

незре́лый ум няста́лы ро́зум.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

quarter​2 [ˈkwɔ:tə] v.

1. дзялі́ць, падзяля́ць на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі;

quarter an apple падзялі́ць я́блык на чаты́ры ро́ўныя ча́сткі

2. fml раскватаро́ўваць, ста́віць на пасто́й;

quarter troops in the city раскватарава́ць во́йска ў го́радзе

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Мармела́д ’кандытарскі выраб з фруктова-ягаднага пюрэ з цукрам і патакай’ (ТСБМ). З рус. мармелад ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 80). Форма ж мармуля́да ’тс’ (Жд. 1; драг., КЭС) паходзіць з польск. мовы, параўн. лэнчыцк. marmulada ’тс’. Абедзве з франц. marmelade < партуг. marmelada ’тс’ < marmelo ’айва’ — скажонае лац. melimēlum, melimēlon < ст.-грэч. μελίμηλον ’мядовы яблык, айва’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ві́са ’тое, што вісіць’, звычайна ў загадцы гэта ’груша’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), укр. ві́са́ ’вага’, рус. наўг., тамб. виса ’тое, што вісіць; яблык’, арханг. виси ’павекі’, вяц., каз. ви́сы ’валасы’, сіб. ’апоўзіны’, польск. усх. wisa ’тс’, wisza//wisa ’тое, што вісіць (у загадцы)’, балг. виса ’тое, што вісіць’; ’шчака’. Да вісець. Гл. таксама Рудніцкі, 1, 439.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лясну́шка ’яблыня-дзічка’, ’яблык з дзікай яблыні’ (ушац., Жыв. сл.; беш., Нар. сл.; в.-дзв., Шатал.; Касп.). У выніку намінацыі выразу лясная яблыня. Аб суфіксе ‑ушк‑а гл. Сцяцко, Афікс. наз., 125. Годным увагі з’яўляецца круп. лясу́шкі ’дзічкі’ (Нар. сл.), у якім суфікс далучаецца да асновы lěs‑ (а не lěsьn‑). Аб семеме ’дзікі’ гл. лясны. Параўн. ля́саўка, лясоўка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Малён 1 ’дыня’ (Шпіл.), малёнік ’гарбузовая каша’ (паўн.-усх., КЭС). З польск. (ці са ст.-польск.) malon, malun, суч. melon ’дыня’, ’кавун’, якія з лац. mēlo (indicus) < ст.-грэч. μῆλον ’яблык’ (Брукнер, 328).

Малён 2 ’хмель, Humulus lupulus L.’ (Сцяшк. Сл.). Да малён 1 (гл.). Названа паводле падабенства сцёблаў раслін, якія рассцілаюцца па зямлі і ўюцца вертыкальна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gałka

ж. шарык;

gałka oczna — вочны яблык, вока;

gałka muszkatołowa — мускатны арэх;

gałka u laski — булдавешка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

про́бовать несов.

1. спрабава́ць, прабава́ць, про́баваць;

про́бовать свои́ си́лы спрабава́ць (прабава́ць, про́баваць) свае́ сі́лы;

про́бовать пройти́ прабава́ць (про́баваць) прайсці́;

2. (отведывать) каштава́ць;

про́бовать я́блоко каштава́ць я́блык;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)