ВАЛЬМІ́

(Valmy),

вёска ў Францыі, у дэпартаменце Марна. 20.8.1792 войскі рэв. Францыі на чале з Ш.Дзюмур’е і Ф.Келерманам упершыню далі адпор аўстра-прускім інтэрвентам і франц. раялістам пад кіраўніцтвам К.Браўншвейгскага, якія імкнуліся аднавіць абсалютызм, і вымусілі іх адступіць.

т. 3, с. 492

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

цыстэрцыя́нцы

(ад лац. Cistercium = назва мясцовасці ў Францыі, зараз Citeaux)

члены каталіцкага манаскага ордэна, заснаванага ў канцы 11 ст. каля г. Дыжона ў францыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ко́нсульства, ‑а, н.

1. Прадстаўніцтва адной дзяржавы на тэрыторыі другой дзяржавы на чале з консулам. Савецкае консульства. // Памяшканне, якое займае гэта прадстаўніцтва.

2. Час кіравання консула ў Старажытным Рыме ў перыяд рэспублікі.

3. Час ад перавароту Напалеона Банапарта (9–10 лістапада 1799 г.) да абвяшчэння імперыі ў Францыі (1804 г.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вандэ́я

(фр. Vandée = дэпартамент у Францыі, які ў час Французскай рэвалюцыі 1789 — 1794 гг. быў цэнтрам контррэвалюцыі)

сімвал контррэвалюцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

супрэфе́кт

(фр. souspréfet)

прадстаўнік прэфекта ў адміністрацыйнай акрузе ў Францыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

туа́з

(фр. toise)

адзінка даўжыні ў Францыі, роўная 1,949 м.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шэвалье́

(фр. chevalier = рыцар, кавалер)

дваранскі тытул у феадальнай Францыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГАСКО́НЬ

(Gascogne),

гістарычная вобласць на ПдЗ Францыі, якая была заселена ў 6 ст. баскамі. З 602 Гасконь — герцагства, у 1036 далучана да Аквітаніі. У 1154—1453 належала англ. каралям, пасля Стогадовай вайны 1337—1453 адышла да Францыі. У 17—18 ст. разам з тэр. Гіень утварыла губернатарства Гіень і Гасконь (перастала існаваць у 1790 пасля падзелу Францыі на дэпартаменты). На тэр. Гасконі размешчаны дэпартаменты Жэр, Ланды, Верхнія Пірэнеі, часткова — Жыронда, Верхняя Гарона, Ло і Гарона, Тарн і Гарона, Ар’еж.

т. 5, с. 83

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЮЕ́Н І ГАСКО́НЬ

(Guyenne et Gascogne),

гістарычная вобласць у Францыі, гл. Гіень і Гасконь.

т. 5, с. 554

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АКВІТА́НІЯ

(лац. Aguitania),

гістарычная вобласць на ПдЗ Францыі. У старажытнасці рымская правінцыя ў Галіі. З 507 належала Франкскаму каралеўству, у 2-й пал. 7 — 1-й пал. 8 ст. — герцагства. У 1154—1453 англ. ўладанне. З 13 ст. мела назву Гіень. У 1472 канчаткова далучана да Францыі.

т. 1, с. 190

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)