1. Стаць прыгодным да ўжывання ў выніку варкі. Мяса зварылася. □ Калі бульба зварылася, бабка патаўкла яе, дадала пшанічнай мукі ды ўбіла пару яечак.Колас.
2. Злучыцца ў працэсе зваркі, зварвання. Трубы добра зварыліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самава́рны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да самавара. Самаварны кран. □ Ганна мігнула ў дзверы, падаўшы пра сябе знаць стукам самаварнай трубы ў калідоры.Гартны.// Які служыць для вырабу самавараў. Самаварны промысел.// Прызначаны для самавара. Самаварны столік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
blare
[bler]1.
v.i.
трубі́ць
2.
v.t.
го́ласна крычэ́ць, раўсьці́, раўці́
3.
n.
1) гу́кі трубы́, трубе́ньне n
2) асьляпля́льны бляск
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Пралёт ’скразная адтуліна, праём’ (ТСБМ), ’франтон’ (віц., ДАБМ, камент., 778), ’градка, рад’ (Сцяшк. Сл.). Рус.проле́т ’скразная адтуліна, праём’, укр.проліт ’тс’, ’дыяметр’, польск.przelot тэхн. ’адтуліна’, ’дыяметр (трубы, канала)’, чэш.průdet ’пералёт’, серб.-харв.пролет ’тс’. Бязафіксны назоўнік ад праляцець < ляцець. Значэнне ’адтуліна, праём’ — праз прамежкавае значэнне ’адтуліна, праём для пралёта, прахода’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падрамантава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.
Разм. Зрабіць невялікі рамонт; паправіць крыху. Хадзіў [Алёшка] па шкляроў, па водаправодчыкаў — трэба было падправіць адно, пад рамантаваць другое.Лынькоў.Дом за апошнія гады падрамантавалі, павесілі ацынкаваныя вадасцёкавыя трубы, новыя, бліскучыя.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ВІНТАВЫ́ СПУСК,
прыстасаванне для спуску сыпкіх і кускавых грузаў пад дзеяннем уласнай вагі; сродак гравітацыйнага транспартавання. Вышыня да 100 м і болей, прадукцыйнасць да 500 т/гадз пры дыяметры трубы 1,2—1,5 м. Выкарыстоўваецца на шматпавярховых складах, прамысл. прадпрыемствах, у горнай прам-сці.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
кана́л, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Штучнае рэчышча, напоўненае вадой.
Асушальны к.
2. Вузкая поласць у выглядзе трубы, трубкі ўнутры чаго-н. (спец.).
К. ствала гарматы.
3. Лінія сувязі, камунікацыі.
Перадача вядзецца па трох каналах.
4. Тое, што і тэлеканал.
Пераключыць тэлевізар на больш цікавы к.
5. звычайна мн., перан. Шляхі, сродкі для дасягнення чаго-н.
Дыпламатычныя каналы.
|| прым.кана́льны, -ая, -ае (да 1, 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ну́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., накаго і без дап.
Разм. Гаворачы «ну», паганяць каня або падганяць скаціну. Ходзіць, нукае Араты.Танк.Пастухі выганялі ў поле гавяду. Трубілі ў бяроставыя трубы, гралі на жалейках, крычалі і нукалі.Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гідра́ўлас
(ад гідра- + гр. aulos = трубка, флейта)
старажытны музычны інструмент, папярэднік сучаснага аргана, у якім напор паступаючага з трубы паветра забяспечваўся ціскам слупа вады.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
стэрэатруба́, ‑ы; мн. ‑трубы, ‑труб; ж.
Артылерыйскі аптычны прыбор для назірання за цэлямі і вымярэння вуглоў. [Маскоўскі] неафіцыйны ад’ютант .. афіцэра разведкі Канатнікава .. дбайна сочыць, каб не прапаў вялікі скураны чамадан капітана і скрынка са стэрэатрубамі, біноклямі, якія належаць узводу першай разведкі.Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)