змардава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.

Разм. Змучыцца, знясіліцца. — Заснуць я, сын, тады не магла. Такая мітрэнга ў вёсцы. Бацька дык змардаваўся за дзень, з ног зваліўся. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зажартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

Пачаць жартаваць. // Сказаць жарт. Янук прыстаў ля студні, і тады Дзяўчына запыталася: — Ты чый? — Знайду вось хату, можа буду твой! — Зажартаваў. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запа́льчывы, ‑ая, ‑ае.

Які лёгка ўзбуджаецца, запаляецца; гарачы. Запальчывы чалавек. // Азартны, задзірлівы. Запальчывы характар. □ Тады пайшлі з залы і слухачы, выносячы запальчывыя спрэчкі ў цішыню вуліцы. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарачы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; незак.

Быць ва ўзбуджаным стане, праяўляць нецярплівасць, паспешлівасць. Сяргей часта гарачыўся, любіў спрачацца, і тады на дапамогу яму заўсёды прыходзіў разважлівы Ігар. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аднаасо́бніцтва, ‑а, н.

Становішча аднаасобніка. [Грасыльда:] — Кінуў тады наш Міхал сваё аднаасобніцтва, сагнаў некуды каня, відаць, прадаў недзе далёка ад Лонвы, і пайшоў у лес на падсочку. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўшэ́пт, ‑у, М ‑пце, м.

Нягучная гаворка, амаль шэпт. Хутка начальніцкі гнеў улёгся, і тады пачуўся паўшэпт дзядзькі Косці: — Заўтра чакаецца налёт савецкай авіяцыі на вузел... Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́бліз, прысл. і прыназ.

Тое, што і паблізу. І ўдарылі гарматы Побліз нашага сяла. Броўка. Але тады Паблукаў я побліз раю Першы раз за ўсе гады. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самакапа́нне, ‑я, н.

Разм. Кананне ў сваёй псіхалогіі, душэўных перажываннях. Нарматыўная крытыка не дапускала ў верш с, як тады гаварылася, самакапання ў душы і размагнічанага самааналізу. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ту́така, прысл.

Абл. Тут. [Тайдо:] — Тады пачакай тутака, пакуль вада падымецца. Маўр. — Прывітанне, рабфакавец, — сказаў [Платон Галавач], радасна ўсміхнуўшыся. — Вось дык нечаканасць, не думаў я сёння цябе сустрэць тутака. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Nummis potior amicus in periculis

У небяспецы сябар даражэй за грошы.

В опасности друг дороже денег.

бел. Не тады. калі салодка, а тады, калі Горка, прыяцель патрэбен.

рус. Рожь да пшеница годом родится, а верен друг всегда пригодится. Лучше друг верный, чем камень драгоценный. Не тот силён, кто дюжит, а тот, кто дружит. За добрым другом, как за каменной стеной. Есть дружок ‒ есть и заступничек. Доброе братство ‒ милее богатства.

фр. Ami dans la malheur est véritable ami (Друг в беде ‒ истинный друг).

англ. A friend in need is a friend indeed (Друг в беде ‒ истинный друг).

нем. Freundschaft bewährt sich in der Not (Дружба проявляется в беде).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)