кі́пень, ‑пню і ‑пеню, м.

Вада ў час кіпення; вар. Лявон Муравейка асцярожна выцягнуў кацялок з агню, памачыў у кіпені сухар, пасыпаў на яго солі. Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хлары́ты, ‑аў; адз. хларыт, ‑у, М ‑рыце, м.

1. Група слюдападобных мінералаў, якія ўтрымліваюць хлорыстыя злучэнні.

2. Солі хлорыстай кіслаты, выкарыстоўваюцца для адбельвання тканін, цэлюлозы, паперы.

[Ад грэч. chlōros — зялёны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Саля́нка 1 ’саляніца’ (ЛА, 5). Дэрыват ад прым. саля́ны, які да соль (гл.).

Саля́нка 2 ’мера сыпучых рэчываў у 4 чацверыка’ (Касп.). Да соль (гл.), мабыць, першапачаткова мера солі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

алеа́ты

(лац. oleatus = змочаны алівай)

солі алеінавай кіслаты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арсена́ты

(ад лац. arsenicum = мыш’як)

солі мыш’яковай кіслаты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

арсені́ты

(ад лац. arsenicum = мыш’як)

солі мыш’яковістых кіслот.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

брама́ты

(гр. broma, -atos = жыўнасць)

солі бромістай кіслаты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гідрасульфі́ды

(ад гідра- + сульфіды)

кіслыя солі серавадароднай кіслаты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

нафтэна́ты

(ад нафтэны)

солі і эфіры нафтэнавых кіслот.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАЛЬФРАМА́ТЫ,

солі вальфрамавых кіслот. Адрозніваюць нармальныя (монавальфраматы) — солі вальфрамавай к-ты H2O·WO3 (H2WO4) і полівальфраматы (метавальфраматы, паравальфраматы і інш.) — солі не вылучаных у свабодным стане полікіслот. Монавальфраматы трапляюцца ў выглядзе мінералаў (гл. Вальфрамавыя руды).

Солі M2WO4 (M — аднавалентны метал) плавяцца пры т-ры 600—1000 °C без раскладання. Монавальфраматы шчолачных металаў, магнію і аднавалентнага талію добра раствараюцца ў вадзе. Полівальфраматы атрымліваюць падкісленнем раствораў монавальфраматаў. Практычнае значэнне мае паравальфрамат амонію (NH4)10[H2W12O42]·xH2O, прамежкавы прадукт у вытв-сці вальфраму.

Выкарыстоўваюць у вытв-сці вальфрамавых бронзаў (вальфраматы калію і натрыю), як кампаненты люмінафораў (вальфраматы магнію, кадмію, цынку), лазерных матэрыялаў (вальфраматы рэдказямельных элементаў).

т. 3, с. 495

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)